Cùcuru is Arrius

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
(Reindiritzadu dae Cùcuru de is Rius)

Coordinadas: 39°55′00″N 8°31′25″E / 39.916667°N 8.523611°E39.916667; 8.523611


Artìculu in LSC

Tìpicas istàtuas de sa Dea Mama. In Cùcuru is Arrius nde sunt istadas agatadas a su mancu una dosina. Fiant usadas in sos rituales de interramentu

Cùcuru is Arrius est unu situ archeològicu prenuraghesu de sa Sardigna tzentru-otzidentale, chi s'agatat in territòriu de su comunu de Crabas, in sa provìntzia de Aristanis. Su logu acasàgiat una necròpoli e aposentamentos vàrios abbitados in unu arcu de tempus chi andat dae su Neolìticu a s'època romana imperiale. Comente su nùmene narat, su situ est unu cùcuru de arena de formatzione cuaternària, chi si seberaiat in s'oru meridionale de s'istàngiu de Crabas intre rios medas e chi, a pustis de sa realizatzione de su canale iscucuradore intre s'istàngiu etotu e su golfu de Aristanis, costituit oe in die una isuledda a s'imbucadura de su canale.[1][2] Fiat iscobertu difatis durante is isgavos pro sa fraigadura de su canale iscucuradore.[3]

S'àrea fiat ocupada a comintzare dae su Neolìticu mèdiu, cara a su de su millènniu V a.C. (cultura de Bonuighinu), e fiat sighida a abbitare in is fases de concruida de su Neolìticu superiore (facies de Santu Triagu: fines de V- printzìpios de su millènniu IV a.C.), in su Neolìticu retzente (cultura di Otieri: millènniu IV a.C.) e in edade eneolìtica (facies sub-Otieri: millènniu III a.C.).[4] In època romanu-republicana (fines de is sèculos III-I a.C.) fiat sighidu a ammanniare e galu in època imperiale (sèculos I-III p.C.) fiat usadu comente logu de sepultadura.[5]

Sos traballos de isgavu sunt istados fatos intre su 1976 e 1979, in paris tempus cun sos de realizatzione de su canale iscucuradore chi de s'istàngiu de Crabas andat a su Gulfu de Aristanis.

Su logu at torradu una necròpoli de su Neolìticu Mèdiu de cultura Bonuighinu, cumposta de tumbas isgavadas in grutigheddas fatiscas. Is tumbas sunt una bintina, ma de custas isceti sa de tres partes una est istada isgavada.

In su Neolìticu Superiore Cùcuru de is Arrius fiat abbitadu de gente de cultura de Santu Triagu, Otieri e Abealzu.

A s'acabu de s'Èdade de su Brunzu bi fiat pesadu unu templu nuraghesu a putzu.

In Época Pùnica bi fiat fraigadu unu sacellu chi fiat sempremmai usadu pro sacrifìtzios de animales minores. Su sacellu est istadu usadu fintzas in època romana republicana.

In die de oe su situ s'agatat inghiriadu de abba, in una isuledda chi istat in mesu a su canale iscucuradore. Est in istadu de abandonu e non podet èssere bisitadu.

Riferimentos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. (IT) Cuccuru is Arrius, in museocabras.it.
  2. (IT) Localizzazione di Cuccuru is Arrius e storia degli scavi e degli studi, in marecalmo.org.
  3. (IT) Cuccuru is Arrius, in comune.cabras.or.it. URL consultadu s'11 maju 2022 (archiviadu dae s'url originale su 7 maju 2022).
  4. (IT) Cuccuru Is Arrius, in museocabras.it.
  5. (IT) Cuccuru Is Arrius, in museocabras.it.