Donnie Darko

Custu est un'artìculu de su mese
Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu in sa grafia campidanesa. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

logudoresu · LSC · nugoresu


Donnie Darko est su film de cumentzu de Richard Kelly, scritu e prodùsiu in su 2001 e torrau a trasmiti in su 2004 in is cìnemas in sa versioni director’s cut prus longa de 20 minudus.

Custu “torrai a nasci” est po su suportu mannu chi ddis ant donau is fans, chi cunsiderant custu film unu cult, gràtzias a sa amistura de esoterismu e fantaiscientzia, mancai is guadàngius in is box-office fessint partus, in is tempus de sa primu bessida, bàscius meda (517.375 de dollarus), cosa custa chi no si torrat a presentai candu su film bessit po sa segundu borta tenendi sucessu mannu.

Su film est abarrau inèditu in Sardigna e in Italia in su 2001, ma a pustis de sa presentatzioni comenti film a foras de cuncursu de sa 61° amosta internatzionali de s’arti cinematogràfica de Venezia de su 2004 e de sa bessida in is Stadus Unius de Amèrica in sa versioni director’s cut, s’òbera de Kelly est lòmpia fintzas in is cìnemas nostus.

A pustis, in su Nadale de su 2005, est istètia pubricada sa versioni director’s cut in dvd po sa Sardigna e s’Itàlia.

Sa Trama[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]


« 28 dies, 6 oras, 42 minutos e 12 segundos, accò candho su mundu at a acabare! »


Custa est sa preditzioni spantosa chi benit donada a su spetadori a su cumentzu de su film. Est su noti de su 2 de Donniasantu 1998, sa televisioni bogat is cunfrontus aroru de de George W. Bush e Michael Dukakis. Elizabeth, sa filla manna, est torrendi a domu, candu s’esistèntzia de sa genia Darko benit sciusciada de s’arrutroxa de unu motori in s'aposentu de letu de Donnie. Donnie no nci est ingunis: a pustis de unu viàgiu in stadu de sonnambulismu, si nci agatat in d-unu campu de golf de su Middlesex, in Virginia, e benit scidadu de duus giogadoris. Donnie si agatat una secuèntzia strama de nùmerus in su bratzu: "28:06:42:12".

Donnie Darko (Jake Gyllenhaal) est unu giòvanu chi tenit is problemas de s’edadi: unu liceali abillu, intelligenti, bonu cun chini si siat chi apat problemas, ma no est bistu beni meda de is àterus fedalis. Donnie est ischitzofrènicu, pigat meixinas po sa maladia e parit serrau in su mundu suu; parit bivendi in d-unu stadu depressivu chi ddi fait passai sa vida cun stanchesa chene cumprendi ita est sa vida, tenendi certus cun chini, cun falsidadi e bigotismu, ddi bolit donai una visioni de sa vida prexada e chene strobus. Sa genia Darko est unu esempru craru de sa middle-class americana: Eddie, unu babu republicanu chi tenit chistionis ideològicas impari a sa filla manna; Elizabeth, acanta a su college, de ideas progressistas e anticonfurmistas; Rose, una mama premurosa, istudiada e chene bigotismus ma prena de sensus de crupa po no arrennesci a comprendi su fillu Donnie; e Samantha, chi fait parti de su atòbiu de ballu Sparkle Motion.

Donnie torrat a domu cun s'acatu de sa genia sua, prexada de torrai a ddu bii in saludi e bivu, candu benit a sciri de essi fuiu a sa morti po s’arrutroxa de su celu de unu motori de unu Boeing, chi is ispetoris de sa FAA non scint de innui siat arruta, poita ca no arresurtat nisciunu motori istacau de is aèreus a su momentu de s’incidenti.

Sa vida torrat a cumentzai, ma de custu momentu unus cantu eventus si ant a afaciai in sa vida de Donnie andendi a formai una cadena de eventus correlaus chi, pranu pranu po su protagonista ant a perdi su elementu de casualidade. Torrau a scola, mancai siat po totus su piciocu chi at “frigau sa morti”, no at a tenni bonas novas in sa màgini sua; in su tempus de una chistioni in classi impitzus de su contu “The destructors” de Graham Greene, una picioca, Gretchen ROSS (Jena Malone), intrat in sa classi e, a pustis de su cumbidu de sa professoressa de si setzi acanta de su prus piciocu bellixeddu, acabat accanta de Donnie.

A pustis de is letzionis, in sa machina impari a su babu, at a mancai a s’ùrtimu momentu de stumbai “Nannai Morti”, una bècia chi passat is diis suas a sola e faendi ananti e a palas aroru de sa domu e sa cascita de is lìteras, sèmpiri sbuida. Donnie circat de chistionai impari a issa, ma Nannai Morti ddi at a nai una sentèntzia spantosa a s’origa: “Dònnia criatura in sa terra est sola candu si morit”. Custa fràsia tenit significau meda in sa arrexoni strobada de su piciocu, chi in su mentris, at a nai a sa psicanalista ca at connotu unu amigu imaginàriu nou, Frank (James Duval). Frank arribat in is bisus de Donnie in trassa de unu conillu nieddu mannu, de forma umana e de aspetu de dimòniu; fiat issu chi ddu sarvàt su noti de s’arrutroxa de su motori, traghendi-ddu in su sonnu a su campu de golf po ddi nai sa acabada de su mundu, e a pustis a ddi nai de afundai sa scola.

Su 6 de Santaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Donnie si bidit cun is amigus e benit a isciri de sa serrada de s’iscola po cruppa de unu chantu de atos vandalicos cae da anti fata diventare inagibile; torrendi a domu sua bidit Gretchen strobbada de dusu malarionis, cae gratzias a s’interventu cosa sua accabanta cun su strobbu. Accumpangendidha a domu sua, at a iscoprire de tenniri unu feeling impare a issa, cae du at a portare a de cherere de essere sa picciona sua. In su tempus de is atividades extrascolasticas, sa professoressa de ginnastica, cae sustenit sos inditos bigotos e demagogicos de su motivatori Jim Cunningham, cicada de fare impare a sos iscolaros unu traballu tzerriau “sa linea de sa vida”, me sa cale sos istudedentes deppinti donai giuditziu de spantu o amore in d’una precisa situazioni. Donnie depit circare de donai giuditziu in d’una situatzione innui unu picciocu agatat unu borsellinu e si tenit su dinai, e esprimit s’impossibillidade logica de fai brintare sa situatzione in d’unu schema aici cirdinu chenzie pigai in consideru totas is emotziones umanas. In custa manera sa professoressa e Donnie tenint unu certu ca at a portare su picciocu a una sospensione de is atividades extrascolasticas.

Su 10 de Santaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Crescit su interessu de Donnie po s’accennu de Frank a sos viaggios in su tempu, e chistiona impare a su professori de fisica de sos wormwholes e sos viaggios temporales. Su professori, prexiau meda de su interessu de Donnie po s’argumentu, di faidi a scusi s’arregallu de unu libru nomenadu “Sa filosofia de sos viaggios me su tempu”, iscritu de Roberta Sparrow, alias “Nannai Morti”, a pustis de ai lassau sas mongias e donau letziones me sa matessi iscola de Donnie. In su fratempus cae Donnie ligit su libru bidit sas primas coincidentzias: penzat cae Frank di di aidi nomenau sos vaggios in su tempu po benire a cunoscientzia de su libru e de sa sua iscritora, e sa frasi de Nannai Morti pigat po issu unu significadu particolare, cae du portat a cunsideru ca totu me sa vida, sa circada de su significadu cosa sua puru, perdit de sensu chi a sa fini unu omne morit assolu. Su strobbu psicologicu crescit: impare a sas visiones de Frank, Donnie cummentzat a bire prietziones chenzie cabori tzerriasu whormeholes bessire de sa piturra de sa gente e ndi fai prima de issos sos movimentos, cumente chi podiant essi traciasa de sa realtade spatzio-tempus giai prestabilidos, e sighendi cussu de cosa sua agatat una pistola inboddicada me su armadio de su babbu.

Su 18 de Santaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A s’iscola de Donnie, Jim Cunningham (Patrick Swayze) tenit unu seminariu po donai letzionis a sos picciocus po stesinai sa timoria e sos vitzios de sa vida. Cunningham parit unu oratori bonu ca arrennescit a cunvintzere sa gente de sa bontade de sos insegnamentos suos fadendi leba impiztus a contus cundiusu de bigotismu e demagogia; Donnie intervenit innantes a totus provochendi Cunningham e donendindi de s’Anticristu, e a pustis benit stesiau de s’aula.

Ligendi melus su libru de Roberta Sparrow, Donnie si accatat cae totas sas suas visiones doi sunt scritas me in suas patzinas e si cunvincit de bivere de protagonista in d’unu destinu imminenti. In su fratempus su rapportu cun Gretchen crescit, e in su tempus cae si accatant a su cinema, torrada a cumparrire Frank cae di narat de abruxiare sa domo de Cunningham, in su fratempus cae totus sunt a unu ispetaculu de Iscola. Una borta cae su fogu est istudhau si mustrat su latu niedhu de Jim Cunningham, cun s’iscoperta de una stanza cuada fata po girare videusu pedopornograficusu po su tziru de pedofilusu de sa calle fadiat parte.

Su 24 de Santaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A pustis de s’arrestu de Cunningham, sa professoressa cae du sustenit si fadet meri de su cumitau de difesa, cae però non di donat s’ocasione po accumpangiare sas Sparkle Motion a Los Angeles.

Sa professoressa de literas, in su fratempus, benit licentziada, ma prima de s’indandare chistiona impare a Donnie, su iscolaru chi reputat mellus in sa classi, e di iscrire in sa lavagna su nomene de cussu cae segundu issa est sa paraula prus bella de totu sa limba ingresa: Cellardoor (enna de su magasinu).

Su 29 de Santaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A sa Sorri de Donnie, Elizabeth, di benit communicada s’amissione a s’universidade de Harvard, e impare a su fradi decidit de fai festa, tenendi contu cae sos pearentes non sunt in domu propriu me sa die de halloween.

In su tempus de sa festa, arribat sa piccioca de Donnie, aribada po tenni cunfortu a pustis de ai agatadu sa domu sciusciada e sa mama sparessia; Gretchen narat a Donnie sas timorias suas e d’accabhant a fai s’amori. A s’accabhu Donnie tenit s’impressione de no essi prus assolu, e po unu momentu totas sas suas timorias parino isparessias; ma a su arribu de su 30 de Santaine, torrant ss sus visiones. Siguru de una noba premonizione, si cunvincit cae sa fini de su mundu est arribada, e pighendi s’urtima citazione de s professoressa cummente a urtimu inditu, currit cun sa picciona e sos amigus in sa domo de Nannai Morte, credendi de accatai in su magasinu de cosa sua sa crae po salvare su mundu. Brintendi me su magasinu impare a Gretchen aidi ad agatare sceti sos duoso malarionis cae d’ianta donadu strobhu, in su empus de su certu contra de issos arribat una macchina, cae po no pinnigare Nannai Morte, aidi a istreccare Gretchen. Su meri de sa macchina bessit po bire sa situazione, est Frank cae benit bocciu de Donnie, scunvoltu de sa boccidura de sa piccioca, cun unu corpu de pistola. Torrendi portare su corpu de Gretchen, Donnie aidi a bire unu spantosu muntruaxiu de nues niedhas in su chelu de sa tzitade, bistas de Donnie cummente manfestatziones fisicas de sos Whormwholes. In su Fratempus de s’ala de s’areo pigau de sa mama e sa sorri de Donnie, si staccat unu motori cae aidi ad accabhai impitzus de de sa domu sua boccendiddu in su letu cosa sua sa noti de su 2 de Santaine 1988.

Donnie Darko est, in realtade, mortu in su mundu reali su 2 de Santaine de su 1988, ma tota sa gente ca aide passau sas 28 dies tenit sa cunsapevolentzia inconscia de ai bividu cussas dies in su “universu tangenti”.

Su Sequel[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

De su mesi de Maju de su 2008 funt bessias boghes secundu sa calle doi siat sa possibilidade de unu sequel de su film, su nomine possibili est S. Darko. Sa regia depit essere de Chris Fisher e sos traballos depint cummentzare su 18 de Maju.

Sa colonna sonora[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Importante meda po s’andamentu e sas atmosferas de su film est sa colonna sonora, aroru de pop e new wave de sos annos ’80. Agatausu dunquas gruppus de importu meda cummente Joy Division, Tears for fears, Duran Duran, Echo and the Bunnyman e sa cover de su classicu de sos Tears for Fears “Mad World” torrada a fai de su cantautori Gary Jules.

Custas sunt sas cantzones de sos artistas:

S’arrestu de sa colonna sonora est de generi "ambient", de sos tonos iscuros, funt stetias fatas de Michael Andrews e donant supportu a sas scenas prus oniricas.

Ligòngius esternus[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Controllu de autoridadeVIAF (EN194774052 · GND (DE7601353-4 · SUDOC (FR162387016 · WorldCat Identities (EN194774052

Wikimedaglia
Wikimedaglia
Custu est unu de sos artìculos de su mese, est a nàrrere unu de sos mègius artìculos creados e postos in sa pàgina printzipale dae sa comunidade, chi l'at isseberadu pro su mese de trìulas/argiolas de su 2010

Candidados pro sos meses benidores

Totu sos artìculos de su mese