Giotto

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Istatua de Giotto, Galleria degli Uffizi, Firenze

Giotto di Bondone, fortzis incrutzadura de Ambrogio o Angiolo di Bondone, connottu simplemente che Giotto (Vespignano, 1267 – Firenze, 8 ghennàrgiu 1337) est istadu unu pintore italianu.

Pintore de sos pius mannos. In sos annos '90 de su 1200 trabagliat in Assisi in sa Basilica Superiore, inue pintat istorias de Santu Frantziscu. Dante in sa Commedia, in su Cantu XI de su Purgadoriu narat de Giotto:

« Credette Cimabue nella pittura tener lo campo, ed ora ha Giotto il grido sì che la fama di colui oscura »
(vv.94-96)

Sa Legenda de Santu Frantziscu est presentada in 28 iscenas, e de custas ammentamos: Su presèpiu de Greccio, Sa preiga denanti de Onoriu III, sa cunfirma e sa Regula, sa preiga a sos puzones, sa renuntzia a sos benes, sa visione de su carru de fogu.

Tra su 1303 e su 1305 trabagliat a Padova in sa cappella nada degli Scrovegni, o de s'Arena, e dedicada a Nostra Segnora, inuie Giotto at illustaradu sos Misterios de sa vida de Cristos e de Maria. B'est s'iscena de s'Annuntziatzione de s' Anghelu a Maria. Sa freguras si mustrant intro duas ediculas cun evidentzias de sa prospettiva, una novidade. Sighini ateras iscenas marianas. Tota sa Cappella est pintada. Si devet notare: s' Adoratzione de sos Tres Res, s'istrage de sos Innotzentes, sa fuidura in Egittu, sa resurretzione de Lazzaru, s'Ultima Chena, su tradimentu de Giuda ( iscena ricca de particulares), Gesus denanti a Anna e Càifa, s'iscena de Gesus mortu (cun meda anghelos chi mustrant dolore), se resurretzione de Cristos, s'iscena de su Giuditziu finale ( Cristos zuighe sètzidu in tronu inghiriadu dae anghelos e santos: sutta, una rughe rezida dae duos anghelos; pius in basciu s'offerta de sa Cappella a sa Madonna. Sa rughe dividet sos santos dae un'ala, dae sos diaulos e dannados dae s'atera.

Dae su 1313 Giotto trabagliat a Firenze in sa Creja de Santa Rughe po decorare tzeltas cappellas (Bardi, Peruzzi).

Su 1334 incomintzada su trabagliu po su campanile de su Duomo de Firenze dende proa de essere unu architettu. Giotto morit su 1337 e-i su campanile no est finidu. Lu continuat Andria Pisano e lu finit Frantziscu Talenti.

Agganzos dae fora[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa cappella degli Scrovegni in Padova (IT)

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]