Istanzu de Casteddu

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Mapa de s'istanzu de Santa Gilla
Mangones in s'istanzu de Santa Gilla

S’Istanzu de Santa Gilla o Istanzu de Casteddu est, pro istèrrida e sinnìfigu de sa biodiversidade, una de sas arzolas ùmidas prus importantes de Europa. S’istanzu, difatis, est recunnotu in sas listas ufissiales de sas arzolas ùmidas a sutaponner a s’amparu: est crassifigadu comente Zona de Proteghidura Ispetziale (ZPS) a s’arrimu de sa Deretiva n. 409 de su 1.979 (“Puzones agrestes”) de s’Unione Europea e comente Zona ùmida de importu internassionale a s’amparu de sa Cumbentura de Ramsar. In prus de custu, format parte de sa retza ecolòziga “Natura 2.000”.

S’istanzu est ubigadu in sas imediaturas de sa cabitale rezionale, a longu de s’arrogu initziale de sa costera otzidentale de su Gurfu de sos Ànghelos. Sas làcanas naturales suas sunt istadas arteradas drastigamente in su barigare de sas ùrtimas dègadas.

A s’estu, est delimitadu dae sas bassuras subra de sas cales s’isterrint sas leadas de Casteddu e Su Masu e sas infraistruturas de sa cabitale (biazadorzos, caminos de ferru, abioportu, zona industriale). A su nordu, est delimitadu dae sas foghes de sas cambas de aba printzipales chi apròghilant dae su paris de su Campidanu e dae su pranu de su Cixerri. A s’uestu, est delimitadu dae s’agrustadorzu industriale de Machiareddu-Grogastu e dae sos assentadorzos agrìculos e bivimentales de sa comuna de Cabuterra. A su suddu, est delimitadu dae s’òrozu iscarale chi lu separat dae su Gurfu de sos Ànghelos, cursadu dae su Caminu nassionale 195 surcisanu.

Sas làcanas naturales de s’istanzu sunt istadas arteradas in manera dràstiga in su barigare de sas ùrtimas dègadas pro neghe de sas bonifigaduras, sighidas dae s’urbanizadura de sas arzolas probianas, su fraigamentu de infraistruturas de servìtziu, s’ispansura de atividades agrìculas e prus chi totu industriales e cumertziales. In sa prima parte de su Millinoeghentos, s’istèrrida de s’arzola ùmida fiat de unos 40 chilòmetros cuadrados, cando ch’in s’atualidade est inferiore a 13 kmc, incruende finas s’Istanzu de Cabuterra. Finas pro custu ùrtimu b’est istadu unu minimonzu de sa superfìtzie pro neghe de sos assentadorzos bivimentales de sa comuna de Cabuterra, chi su pranu reguladore cumprendet s’ispansura de sa leada chirru a su mare e su trighinzu betzu de Sa Maddalena.