Repùblica de Nagorno-Karabakh

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Coordinadas: 39°49′02″N 46°45′02″E / 39.817222°N 46.750556°E39.817222; 46.750556


Artìculu in LSC

Su Nagorno-Karabakh, inditadu cun colore de aràngiu in sa mapa
Bandera de su Nagorno-Karabakh

Su Nagorno-Karabakh, uffitzialmente Repùblica de Nagorno-Karabakh (in armenu: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն Lernayin Gharabaghi Hanrapetut'yun), o Repùblica d'Artsakh est istada una repùblica autoproclamada·si indipendente dae s'Azerbaigian, chi s'agataiat in su Càucasu meridionale. Sa capitale est Step'anakert, sa limba uffitziale s'armenu.

Is làcanas suas sunt istadas definidas in sa fine de su cunflitu chi fiat incomintzadu in su mese de ghennàrgiu 1992 e agabbadu in su 1994, a cunseguèntzia de sa proclamatzione de indipendèntzia.

Unos cantos territòrios in su norti-estu (sa regione de Šahowmyan e is làcanas orientales de is regiones de Martowni e Martakert) s'agatant a suta de su cuntrollu de s'Azerbaigian, mancari pretesos de s'Armènia a partes de su territòriu suo.

Su Nagorno-Karabakh est una zona prus de totu montosa e rica de padentes, chi tenet istèrrida de 11.458,38 km² e populatzione de 143.000 bividores, de etnia armena e cun minorias curdas e russas.

Allàcanaiat in su estu cun s'Armènia, in su norti e estu cun s'Azerbaigian e in su sud cun s'Iran.

Sa majoria de sa regione fiat guvernada dae sa repùblica de Nagorno-Karabakh, istadu de facto indipendente ma non reconnòschidu, chi benit a èssere su chi cabudianamente fiat unu Oblast autònomu a intro de sa Repùblica Sotzialista Soviètica de Azerbaigian a su tempus de s'Unione Soviètica.

Dae sa fine de is cumbatas, in su 1994, rapresentantes de is guvernos armenu e azeros sunt istados in tratativas de paghe subra su status de sa regione.

Sa decraratzione de indipendèntzia, chi torrat a coa a su 2 de cabudanni 1991, no at mai agatadu reconnoschimentu internatzionale de perunu istadu rapresentadu in s'ONU.

Sa Repùblica d'Artsakh at agabbadu de esìstere su 1 ghennàrgiu de su 2024[1]. S'Azerbaigian tenet sa soberania de sa regione, ma sa parte manna de sa populatzione sua s'est mudada a Armènia[2].

Riferimentos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. (EN) Francesca Ebel, For three decades, Nagorno-Karabakh sought statehood. That quest is dead., in Washington Post, 28 cabudanni 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.
  2. (EN) Nagorno-Karabakh almost empty as most of population flees to Armenia, in RFI, 30 cabudanni 2023. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2024.

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]