Corfu de gorgobena: diferèntzias tra is versiones

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Content deleted Content added
m r2.7.2) (Bot: Aggiungo bg:Глотална пауза
Lìnia 15: Lìnia 15:
[[als:Stimmloser glottaler Plosiv]]
[[als:Stimmloser glottaler Plosiv]]
[[ar:حنجري وقفي]]
[[ar:حنجري وقفي]]
[[bg:Глотална пауза]]
[[br:Kensonenn troc'h-avel dre serriñ]]
[[br:Kensonenn troc'h-avel dre serriñ]]
[[ca:Oclusiva glotal sorda]]
[[ca:Oclusiva glotal sorda]]

Revisione de is 17:27, 5 Fre 2013

Su corfu de gorgobena (o gorgoena, lu naran fintzas corfu de gùturu o oclusiva glotidale surda; in inglesu si nat glottal stop, in frantzesu coup de glotte) est unu sonu chi si fachet fachende essire forte s'aghera a foras dae sos purmones e in su mantessi mamentu serrande e torrande a apèrrere deretu sa gorgobena acurtzu a ube sun sas cordas vocales. In s'alfabetu foneticu internatzionale IPA s'iscriet chin sa litera [ʔ].

Si nat chi est unu sonu oclusivu ca si fachet firmande pro unu mamentu s'aghera coment'est colande in sa gorgobena e a pustis lassandela essire. Si nat chi est surdu ca non fachet sonare sas cordas vocales. Si nat chi est guturinu (in italianu glottidale) ca si fachet inintro 'e sa gorgobena.

In sardu si nat in sos limbazos barbaricinos de Ollollai, Fonne, Orgòsolo, Mamujada, Oltzai, Ovodda, Gavoi, Lodine, Ulìana imbetzes de sa c "tosta" (sa oclusiva velare surda chi l'iscrien [k] in su alfabetu foneticu IPA) comente bi fit in latinu e comente est abbarrada in sas ateras biddas acurtz'aNugoro . (es. chisina>hisina; secare>sehare; porcu>polhu ocru>olhu) Custu sonu lu iscrien chin sa h, o in calicuna de custas biddas fintzas chin s'apostrofo ( ' ); b'at meda zente chi iscriet "c" o "ch" comente in sos ateros limbazos sardos leghendesilu comente lu nan issos.

Custu mantessi sonu lu manizan in su Sarrabus puru. In sos limbazos sarrabesos de Biddeputzi, Murera e Santu Idu nan su corfu de gorgoena imbetzes de sa n e de sa l cando custas cunsonantes sun in mesu 'e vocales ( es. sole>sohi; pane>pahi; cane>cahi).

In sos ateros limbazos sardos su corfu de gorgobena si podet narrere prima de una vocale in s'incumintzu de una paragula ma no at perunu balore fonològicu. Gai etotu est in italianu e in ateras limbas europeas. Est unu fonema importante in ateras limbas comente s'arabu.