Heinrich Böll: diferèntzias tra is versiones

Content deleted Content added

Inline

Revisione de is 22:20, 12 Aus 2014

Artìculu in LSC

Heinrich Theodor Böll (21 nadale 1917 Colònia; 16 Triulas 1985 Kreuzau) est istadu unu iscritore e traduidore tedescu. Est cunsideradu unu de is prus importantes is iscritores tedescos a pustis de sa II Gherra Mundiale.

In su 1972 binchiat su Prèmiu Nobel pro sa literadura.

Vida

Böll est su fìgiu de otu de unu maistru de linna de Colònia. Pesadu in unu ambiènte catòlicu, s'oponit a su nazismu e in is annos '30 refudat de si inscrìere a sa Giuventude Hitleriana.

Si diplomat in unu liceu umanìsticu e traballat in una libraria de Bonn fintzas a su 1938 candu lassat pro comintzare a iscrìere. S'annu a segus si inscrìet a s'universidade in sa facultade de lìteras e filologia crassica de s'universidade de Colònia.

De in cue a pagu, cun s'iscomintzu de sa gherra intrat in s'esèrtzitu e andat a cumbàtere in Frantza, Romania, Ungheria e Rùssia. In su 1942 cògiat Annemarie Čech. Torrat a istudiare in s'universidade in su 1946 e de su 1947 incomintzat sa carriera de iscritore cun sa pubricatzione de sos primos contos in carchi giornales.

In su 1951 binchet unu prèmiu pro su contu de sàtira Die schwarzen Schafe (Is berbeghes nieddas). A custu ant a sighire numerosos romanzos, pro sa prus parte cuncordados in sa Germània pustis-gherra. Böll faghet parte de cussos iscritores tedescos chi si cumparàntziant cun is arrores, sa birgùngia e sa neghe de su nazismu e sa shoah.

In su 1967 arretzit su prèmiu Georg Büchner pro totu s'operadu suo e in su 1972 su Prèmiu Nobel pro sa literadura, unu annu a pustis de sa bessida de su romanzu Gruppenbild mit Dame. Essende iscritore de satira est ativu fintzas politicamente e si pesat siat contra sa Gherra Frida che contra sa cresia catolica, atirendesi·nche sa disamistade de s'opinione de dereta. Benit difatis fatuvatu pintadu comente comunista (mancari creidore) e amigu de is terroristas de sa Rote Armee Fraktion (RAF), chi in cussos annos fiant assustende sa natzione cun atentados.

In is metessis annos arretzit in domu sua s'iscritore sovièticu Aleksandr Solženicyn, cando benit bogadu de s'Unione Soviètica. In sos annos a sighire s'ocupat fintzas de is chistiones politicas chi pertocant is istados de s'Est Europa, is cunflitos in su Sud Amèrica e puru de sa gherra de su Vietnam.

Bivet cun sa mugere in Colònia e in ateras partes de su Land de Nordrhein-Westfalen fintzas a sa morte in su 1985.

Òpera

S'òpera literària de Böll benit definida in tedescu Trümmerliteratur (literadura de is arrogos), in riferimentu a is arrogos de sas domos isciarrocadas de is bombas de sa gherra.

Is temas chi afrontat ponent a cumparàntzia sa sotziedade de sa Germània nazista cun cussa a pustis de sa gherra, critichende·nche is istitutziones politicas, religiosas e econòmicas.

Craramente is acuntèssias si ispòddiant in Germània, mascamente in sa regione de Colònia e contant de gente assolada in una sotziedade chi chircat de si lassare in pressi su pesu de gherra a palas.

Sa tonada est irònica, a tretus prus ligera a tretus prus aspra, chentza de si fàghere mai grae a sa leghidura.

Bibliografia

Der Mann mit den Messern - Contu curtzu,1948.
Der Zug war pünktlich - Contu, 1949.
Wanderer, kommst du nach Spa…. - Contos, 1950.
Die schwarzen Schafe - Contu, 1951.
Wo warst du, Adam? - Romanzu, 1951.
Nicht nur zur Weihnachtszeit - Contu de bellumòre. 1952.
Die Waage der Baleks - Contu curtzu, 1953.
Und sagte kein einziges Wort - Romanzu, 1953.
Haus ohne Hüter - Romanzu, 1954.
Das Brot der frühen Jahre - Contu, 1955.
Irisches Tagebuch - 1957
Im Tal der donnernden Hufe - Contu, 1957
Die Spurlosen - Radiodramma, 1957.
Der Bahnhof von Zimpren - Contu curtzu, 1958.
Doktor Murkes gesammeltes Schweigen und andere Satiren - 1958.
Billard um halbzehn. Romanzu - 1959
Ein Schluck Erde - Dramma, 1962.
Als der Krieg ausbrach. Als der Krieg zu Ende war. Duos Contos, 1962
Ansichten eines Clowns - Romanzu, 1963
Entfernung von der Truppe - Contu , 1964
Ende einer Dienstfahrt - Contu 1966
Hausfriedensbruch. Hörspiel – Aussatz - Opera de Teatru, 1969.
Gruppenbild mit Dame - Romanzu 1971
Die verlorene Ehre der Katharina Blum oder: Wie Gewalt entstehen und wohin sie führen kann - Contu, 1974.
Berichte zur Gesinnungslage der Nation - 1975.
Du fährst zu oft nach Heidelberg und andere Erzählungen - Regorta de 18 contos, 1979
Fürsorgliche Belagerung - Romanzu, 1979
Was soll aus dem Jungen bloß werden? Oder: Irgendwas mit Büchern - 1981.
Das Vermächtnis - Contos, 1982.
Die Verwundung und andere frühe Erzählungen - 1983.
Frauen vor Flußlandschaft - Romanzu, 1985.

@@ Lìnia 1: / Lìnia 1: @@
-[[File:Heinrich Boell Vectogramm 01.JPG|thumb]]
+{{Variant|LSC}}[[File:Heinrich Boell Vectogramm 01.JPG|thumb]]
-'''Heinrich Theodor Böll''' (21 nadale 1917 [[Colonia]]; 16 Triulas 1985 [[Kreuzau]]) est istadu unu iscritore e traduidore [[Germania|tedescu]]. Est cunsideradu unu de is prus importantes is iscritores tedescos a pustis de sa [[II Gherra Munduale]].
+'''Heinrich Theodor Böll''' (21 nadale 1917 [[Colonia|Colònia]]; 16 Triulas 1985 [[Kreuzau]]) est istadu unu iscritore e traduidore [[Germania|tedescu]]. Est cunsideradu unu de is prus importantes is iscritores tedescos a pustis de sa [[II Gherra Mundiale]].
 In su 1972 binchiat su [[Prèmiu Nobel]] pro sa literadura.
 == Vida ==
-Böll est su figiu de otu de unu maistru de linna de [[Colonia]]. Pesadu in unu ambiente catolicu, s'oponit a su nazismu e in is annos '30 refudat de si inscriere a sa [[Giuventude Hitleriana]].
+Böll est su fìgiu de otu de unu maistru de linna de [[Colonia|Colònia]]. Pesadu in unu ambiènte catòlicu, s'oponit a su nazismu e in is annos '30 refudat de si inscrìere a sa [[Giuventude Hitleriana]].
-Si diplomat in unu liceu umanisticu  e traballat in una libraria de [[Bonn]] fintzas a su 1938 candu lassat pro comintzare a iscriere. S'annu a segus si inscriet a s'universidade in sa facultade de literas e filologia classica de s'universidade de Colonia.
+Si diplomat in unu liceu umanìsticu  e traballat in una libraria de [[Bonn]] fintzas a su 1938 candu lassat pro comintzare a iscrìere. S'annu a segus si inscrìet a s'universidade in sa facultade de lìteras e filologia crassica de s'universidade de Colònia.
-De in cue a pagu, cun s'iscomintzu de sa gherra intrat in s'esercitu e andat a cumbatere in [[Frantza]], [[Romania]], [[Ungheria]] e [[Russia]]. In su 1942 cogiat Annemarie Čech. Torrat a istudiare in s'universidade in su 1946 e de su 1947 incomitzat sa carriera de iscritore cun sa publicatzione de sos primos contos in carchi giornales.
+De in cue a pagu, cun s'iscomintzu de sa gherra intrat in s'esèrtzitu e andat a cumbàtere in [[Frantza]], [[Romania]], [[Ungheria]] e [[Russia|Rùssia]]. In su 1942 cògiat Annemarie Čech. Torrat a istudiare in s'universidade in su 1946 e de su 1947 incomintzat sa carriera de iscritore cun sa pubricatzione de sos primos contos in carchi giornales.
-In su 1951 binchet unu prèmiu pro su contu de satira ''Die schwarzen Schafe'' (Is berbeghes nieddas). A custu ant a sighire numerosos romanzos, pro sa prus parte cuncordados in sa Germania pustis-gherra. Böll faghet parte de cussaos iscritores tedescos chi si cunparantziant cun is arrores, sa birgungia e sa neghe de su [[nazismu]] e sa [[shoah]].
+In su 1951 binchet unu prèmiu pro su contu de sàtira ''Die schwarzen Schafe'' (Is berbeghes nieddas). A custu ant a sighire numerosos romanzos, pro sa prus parte cuncordados in sa Germània pustis-gherra. Böll faghet parte de cussos iscritores tedescos chi si cumparàntziant cun is arrores, sa birgùngia e sa neghe de su [[nazismu]] e sa [[shoah]].
-In su 1967 arretzit su prèmiu [[Georg Büchner]] pro totu s'operadu suo e in su 1972 su [[Prèmiu Nobel]] pro sa literadura, unu ann a pustis de sa bessida de su romanzu ''Gruppenbild mit Dame'' . Essende iscritore de satira est ativu  fintzas politicamente e si pesat siat contra sa [[Gherra Frida]] che contra sa cresia catolica, atirendesi-nche sa disamistade de s'opinione de dereta. Benit difati fatuvatu pintadu comente comunista (mancari creidore) e amigu de is terroristas de sa [[Rote Armee Fraktion]] (RAF).
+In su 1967 arretzit su prèmiu [[Georg Büchner]] pro totu s'operadu suo e in su 1972 su [[Prèmiu Nobel]] pro sa literadura, unu annu a pustis de sa bessida de su romanzu ''Gruppenbild mit Dame''. Essende iscritore de satira est ativu  fintzas politicamente e si pesat siat contra sa [[Gherra Frida]] che contra sa cresia catolica, atirendesi·nche sa disamistade de s'opinione de dereta. Benit difatis fatuvatu pintadu comente comunista (mancari creidore) e amigu de is terroristas de sa [[Rote Armee Fraktion]] (RAF), chi in cussos annos fiant assustende sa natzione cun atentados.
-In is metessi annos arretzit in domu sua s'iscritore sovieticu [[Aleksandr Solženicyn]], candu benit bogadu de s'[[Unione Sovietica]]. In sos annos a sighie si ocupat fintzas de is chistionis politicas chi pertocant is istados de 'est Europa, is cunflitos in su [[Sud America]] e puru de sa [[gherra de su Vietnam]].
+In is metessis annos arretzit in domu sua s'iscritore sovièticu [[Aleksandr Solženicyn]], cando benit bogadu de s'[[Unione Soviètica]]. In sos annos a sighire s'ocupat fintzas de is chistiones politicas chi pertocant is istados de s'Est Europa, is cunflitos in su [[Sud Amèrica]] e puru de sa [[gherra de su Vietnam]].
-Bivit cun sa mugere in Colonia e in ateras partes de su Land de [[Nordrhein-Westfalen]] fintzas a sa morte in su 1985.
+Bivet cun sa mugere in Colònia e in ateras partes de su [[Land]] de [[Nordrhein-Westfalen]] fintzas a sa morte in su 1985.
-== Opera ==
+== Òpera ==
-S'opera literaria de Böll benit definida in tedescu ''Trümmerliteratur'' (literadura de is arrogos), in riferimentu a is domos isciarrocadas de is bombas de sa gherra.
+S'òpera literària de Böll benit definida in tedescu ''Trümmerliteratur'' (literadura de is arrogos), in riferimentu a is arrogos de sas domos isciarrocadas de is bombas de sa gherra.
-Is temas chi afrontat ponint a cumparàntzia sa sotziedade de sa Germania nazista cun cussa a pustis de sa gherra, critichende-nche is istitutziones politicas, religiosas e  economicas.
+Is temas chi afrontat ponent a cumparàntzia sa sotziedade de sa Germània nazista cun cussa a pustis de sa gherra, critichende·nche is istitutziones politicas, religiosas e  econòmicas.
-Craramente is acuntèssias si ispoddiant in Germania, mascamente in sa regione de Colonia e contant de gente assolada in una sotziedade chi chircat de si lassare in pressi su pesu de gherra a palas.
+Craramente is acuntèssias si ispòddiant in Germània, mascamente in sa regione de Colònia e contant de gente assolada in una sotziedade chi chircat de si lassare in pressi su pesu de gherra a palas.
-Sa tonada est ironica, a tretus  prus ligera a tretus  prus aspra, chentza de si faghere mai grae a sa leghidura.
+Sa tonada est irònica, a tretus  prus ligera a tretus  prus aspra, chentza de si fàghere mai grae a sa leghidura.
 == Bibliografia ==