Impèriu Russu: diferèntzias tra is versiones
Pàgina creada cun '{{Variant|LSC}}S''''impèriu Russu''' (in russu: '''Российская империя''', transliterdu: ''Rossijskaja Imperja'') fiat un'istadu transcontine…' |
No edit summary |
||
| Lìnia 1: | Lìnia 1: | ||
{{Variant|LSC}} |
|||
| ⚫ | |||
[[File:Russian Empire (orthographic projection).svg|thumb|245x245px|Impèriu russu in su 1866. In birde craru is territòrios suta influèntzia sua]] |
|||
[[File:Flag of Russia.svg|thumb|244x244px|Bandera]] |
|||
| ⚫ | S''''impèriu Russu''' (in [[limba russa|russu]]: '''Российская империя''', trasliterdu: ''Rossijskaja Imperja'') fiat un'istadu transcontinentale esistidu intre 1721 a s'austu 1917, annu de decraratzione de sa repùblica. Su territòriu s'isterriat de su [[Mare Balticu|mare Bàlticu]] a s'[[otzèanu Patzìficu]], ammuntende totu s'estu de [[Europa]] e totu sa parte setentrionale de s'[[Asia|Àsia]]. Sa capitale fiat [[San Pietroburgo|Santu Petersburgu]] (torrada a batiare ''Petrograd'' in su 1914). |
||
A sa fine de su de 19 sèculos s'impèriu fiat azuntu a s'istèrrida massima de 24.769.700 km², sende chi fintzas a su 1867 nde faghiat parte fintzas s'[[Alaska]], e a s'iscòpiu de sa [[prima gherra mundiale]] contaiat unos 160.750.000 de bividores de chie sa majoria (prus de su 70%) biviat in sa parte [[Europa|europea]] de s'istadu. |
A sa fine de su de 19 sèculos s'impèriu fiat azuntu a s'istèrrida massima de 24.769.700 km², sende chi fintzas a su 1867 nde faghiat parte fintzas s'[[Alaska]], e a s'iscòpiu de sa [[prima gherra mundiale]] contaiat unos 160.750.000 de bividores de chie sa majoria (prus de su 70%) biviat in sa parte [[Europa|europea]] de s'istadu. |
||
Prus de 100 grupos ètnicos diferentes bi biviant, duncas fiat unu istadu multiètnicu e no unu istadu natzionale. Is de ètnia russa rapresentaiant petzi unu 45% de sa populatzione, is àteros grupos fiant is [[repùblicas bàlticas|pòpulos bàlticos]], [[bielorussia|bielorussos]], [[ucraina|ucrainos]], [[polònia|polonesos]], [[moldàvia|moldavos]], [[caucaso|caucàsicos]], [[finlandia|finlandesos]], is pòpulos de [[Àsia tzentrale]] e [[turcos]]. |
Prus de 100 grupos ètnicos diferentes bi biviant, duncas fiat unu istadu multiètnicu e no unu istadu natzionale. Is de ètnia russa rapresentaiant petzi unu 45% de sa populatzione, is àteros grupos fiant is [[repùblicas bàlticas|pòpulos bàlticos]], [[bielorussia|bielorussos]], [[ucraina|ucrainos]], [[polònia|polonesos]], [[moldàvia|moldavos]], [[caucaso|caucàsicos]], [[finlandia|finlandesos]], is pòpulos de [[Àsia tzentrale]] e [[Turchia|turcos]]. |
||
Sa forma de istadu fiat sa de una monarchia eredària, ghiada de unu imperadore autocràticu (su ''tzar'') de dinastia [[Romanov]]. Su [[crèsia ortodossa|cristianèsimu ortodossu]] fiat religione uffitziale, cuntrollada de su Tzar peri su [[Santu-Sìnodu]]. |
Sa forma de istadu fiat sa de una monarchia eredària, ghiada de unu imperadore autocràticu (su ''tzar'') de dinastia [[Romanov]]. Su [[crèsia ortodossa|cristianèsimu ortodossu]] fiat religione uffitziale, cuntrollada de su Tzar peri su [[Santu-Sìnodu]]. |
||
Revisione de is 00:07, 9 Ghe 2015
Artìculu in LSC
.svg)
S'impèriu Russu (in russu: Российская империя, trasliterdu: Rossijskaja Imperja) fiat un'istadu transcontinentale esistidu intre 1721 a s'austu 1917, annu de decraratzione de sa repùblica. Su territòriu s'isterriat de su mare Bàlticu a s'otzèanu Patzìficu, ammuntende totu s'estu de Europa e totu sa parte setentrionale de s'Àsia. Sa capitale fiat Santu Petersburgu (torrada a batiare Petrograd in su 1914).
A sa fine de su de 19 sèculos s'impèriu fiat azuntu a s'istèrrida massima de 24.769.700 km², sende chi fintzas a su 1867 nde faghiat parte fintzas s'Alaska, e a s'iscòpiu de sa prima gherra mundiale contaiat unos 160.750.000 de bividores de chie sa majoria (prus de su 70%) biviat in sa parte europea de s'istadu.
Prus de 100 grupos ètnicos diferentes bi biviant, duncas fiat unu istadu multiètnicu e no unu istadu natzionale. Is de ètnia russa rapresentaiant petzi unu 45% de sa populatzione, is àteros grupos fiant is pòpulos bàlticos, bielorussos, ucrainos, polonesos, moldavos, caucàsicos, finlandesos, is pòpulos de Àsia tzentrale e turcos.
Sa forma de istadu fiat sa de una monarchia eredària, ghiada de unu imperadore autocràticu (su tzar) de dinastia Romanov. Su cristianèsimu ortodossu fiat religione uffitziale, cuntrollada de su Tzar peri su Santu-Sìnodu.
Is bividores fiant divìdidos in classes intre chi s'agataiant is dvoryanstvo (nobilesa), su cleru, is cummertziantes, is mechtchantsvo (cummertziantes minores), is cosacos e is messajos (lìberos, de s'Istadu o de sa nobilesa). Is nadios de Sibèria fiant registrados uffitzialmente che inorodsty (istràngios).
In su 1914 s'impèriu fiat partzidu in 81 guvernadorados e 20 oblast (regiones). A custos s'azunghiant is istados vassallos e is protetorados, chi fiant su Khanadu de Bukhara, su Khanadu de Khiva e pustis de su 1914 Tuva. S'impèriu cumprendiat fintzas su rènniu de Polònia (1815-1915) assignadu a sa Rùssia durante su cungressu de Vienna, e su ducadu de Finlàndia (1809-1917).