Tuareg

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in nugoresu

Su mere de sa cunfederatzione tuareg Kel Ahaggar, Mousa Ag Amastane, lompiu a Parigi in su 1910.

Sos Tuareg (/ˈtwɑːrɛɡ/ ; fintzas iscritu Twareg o Touareg) sunt unu populu berberu fatu a cunfederatzione ind unu tretu mannu meda de s'Africa otzidentale, pro su prus in su Sahel, dae sa Lìbia meridionale a s'Algerìa de jossu, Niger, Mali e Burkina Faso; calicunu si podet acatare fintzas in sa Nigéria de susu. De traditzione, sos tuareg fachent sos pastores e andantanos, comente semper ant fatu peri sos seculos; si narant Kel Tamasheq o Kel Tagelmust intra issos, a sa lìtera "sos chi chistionant su Tamasheq", una limba issoro de sa familia afro-asiatica.

A sos tuareg sos istranzos los mutint "sos omines bestìos in biaitu cotu", pro su colore totu biaitu de sa bestimenta chi si ponent cada die. Si credet chi siant issos s'erentzia de sa primarja zente berbera in su Nordafrica. Sunt istaos issos a isparghere meda s'islam peri totu sa regione saheliana e su capu setentrionale de s'Africa, mancari medas non siant nemancu islamizaos.

Sa sotziedade tuareg est fata de apartenentzia a unu clan, classe sotziale e gerarchia de casta in dontzi cunfederatzione. In s'era coloniale europea e post-coloniale, ant tentu una parte de importu meda in sos abolotos de sa regione sahariana.