Asti

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu in sa grafia logudoresa. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · LSC · nugoresu


Asti (Asti in italianu, Ast in piemontesu) est una comuna italiana de 73.973 abitadores, cabitale de sa provìntzia peemontesa a su matessi nùmene.

Munitzìpiu romanu cunnotu cun su nùmene de Hasta Pompeia o sintzillamente Hasta, fiat istadu sea de su ducatu de Asti, unu ducatu longubardu de sa Neustria. Comuna lìbera in s’Edade Mèdia, cun deretu de fraigare moneda, fiat istadu unu de sos tzentros cumertziales prus importantes intre su de XII e su de XIII sègulos, sos mercaderis suos aiant isvilupadu su cumèrtziu e su crèditu in s’Europa intrea.

Est cunnotu in totu su mundu pro sos binos suos, in particulare s’Asti ispumosu, e onzi annu in cabudanni bi tenet logu unu de sos cuncursos enolòzigos prus importantes de Itàlia, naradu sa Douja d’Or. Est fontomadu finas su Pannu istòrigu, una de sas manifestadas prus antigas in Itàlia, chi s’isvilupat in cabudanni e nche sizit su pitzu cun una currera de caddos montados “a carre nua” (sena sedda).

In sos ùrtimos annos, at logradu unu sinnìfigu notàbile a su nivellu nassionale finas su Festivale de sas pioladas astianas, una manifestada enogastronòmiga chi s’isvilupat in Asti in sa chida anteriora a su Pannu, in ue addae de 40 prolocos de sa provìntzia de Asti proponent sas ispetzialidades gastronòmigas issoro, acumpanzadas dae binos DOCG astianos, inche unu restorante mannu in s’àera libera, chi est oramài su destinu de mizas e mizas de pessones chi apròghilant pro s’ocasione dae s’Itàlia intrea.