Unu sistema operativu (acurtzau cummenti SO), in informàtica, est su programma printzipali de unu elaboradori ca manixat is risorsas suas, frunendi servìtzius de basi a is programmas aplicativus in esecutzioni.
Descritzioni
Su sistema operativu ponit unu grupu de cumandus e servìtzius a disponimentu de s'impitadori, po ddu poni in cunditzionis de impreai s'elaboradori, siat custu su prus piticu de is palmaris o unu sistema centrali mannu, a su mellus de is possibbilidadis.
Po mèdiu de su sistema operativu, s'impitadori no depit connosci is minudas costrutivas de s'elaboradori suu po ita custus funt cuaus de un'interfàtzia prus còmoda de impreai.
Unu sistema operativu podit essi classificau cummenti:
mono-impitadori, candu un'impitadori sceti podit impreai is risorsas de s'elaboradori;
multi-impitadori, candu prus impitadoris podint impreai is risorsas de s'elaboradori a su pròpriu tempus;
mono-processu, candu su sistema podit esecutai sceti unu còmpitu (processu) a sa bia;
multi-processu, candu prus processus podint essi esecutaus in parallelu, gràtzias a unu pranificadori;
tempus reali, po sistemas chi depint torrai un'arrespusta a un'intrada aìnturu de unu tempus limitau</ref>;
portàbbili, candu su pròpriu sistema podit funtzionai in elaboradoris cun architeturas diferentis;
distribuius, candu manìgiat prus elaboradoris faendiddus parri unu sceti a s'impitadori;
integraus, candu depint funtzionai in sistemas piticheddus cummenti palmaris e/o cun risorsas limitadas.