Santandria

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Pieter Bruegel il Vecchio, Ritorno delle greggi, ambientadu in Donniassantu
Dognassantu, de su Très Riches Heures du duc de Berry

Onniasantu (Santandria) est su de ùndighi mese de s'annu segundu su calendàriu gregorianu e su de tres e ùrtimu mese de s'atòngiu in emisfèriu boreale, de su beranu in s'emisfèriu norte, contat 30 dies e si còllocat in sa segunda metade de un'annu tzivile. In custu mese s'ammentant is mortos, su primu de Onniasantu difatis nch'est sa Festa de is defuntos[1]. Su 27 de Onniasantu nch'est sa Festa de sa Madonna de sa Medàllia miraculosa. Su nòmine nde benit dae sa limba latina november, novembris, derivadu custu de novem, nove[2]), ca fiat su de noe meses de su calendàriu romanu, ca incumentzaiat cun su mese de martzu[3]. Fintzas a su 470 a.C. fiat sighidu de Maglio, mese de cassa imperiale, traditzione adotada dae s'Impèriu bizantinu segundu sa cultura longobarda[4].

Is primas dies podent èssere caraterizadas dae unu breve perìodu de bellas dies, chi agabbant s'11 de su mese, die connota comente Istiu de San Martino pro s'arrepente tebiore de su clima[5]. Su poeta Giovanni Pascoli at dedicadu a s'incantu de custu fenòmenu, singulare cantu breve, unu cumponimentu in versos intituladu Novembre.

Is sinnos zodiacales de su mese de Onniasantu sunt s'arpau (dae su 23 de su mese de ledàmene a su 22 de Onniasantu) e su Sagitàriu (dae su 23 de onniasantu a su 21 de su mese de Nadale)

Notas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. novèmbre, su treccani.it − Vocabolario on line, Istituto dell'Enciclopedia Italiana. URL consultato il 9 marzo 2016., in treccani.it.
  2. Luigi castiglioni e Scevola mariotti, https://it.wikipedia.org/wiki/IL_-_Vocabolario_della_lingua_latina.
  3. ^ novembre, su garzantilinguistica.it, De Agostini. URL consultato il 9 marzo 2016., in garzantilinguistica.it. URL consultadu su 4 trìulas 2020 (archiviadu dae s'url originale su 27 làmpadas 2020).
  4. Significato dei nomi dei mesi, su nomix.it. URL consultato il 9 marzo 2016., in nomix.it.
  5. ^ Estate di San Martino: scienza o si tratta solo di mito?, 3bmeteo.com, 13 novembre 2013. URL consultato il 5 novembre 2014., in 3bmeteo.com.