Direma de s'eritu

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in nugoresu

Duos erìtos de s'America de su Nord

Su direma de s'erìtu est una analogia chi pertocat sas dificurtades de s'interassione umana pro sos timidos e introversos. Nat chi cantu prus duos esseres chircan de si acurtziare s'unu a s'ateru, tantu prus si an a facher male: a sa matessi manera de sos eritos, animales chi non de badas viven a sa sola ca si dian pùngher chin sas ispinas issoro si chircan de si acurtziare, fintzas in iberru cando unu pacu de calore chi s'unu diat dare a s'ateru lis podiat facher comodu. Dae custu paradossu naschit su direma, fintzas umanu: si duas pessones cumintzan a si dare cunfidentzia e a si fidare s'unu de s'ateru, carchi cosa de malu chi a unu capitat diat facher male a s'ateru puru, fachende naschire problemas galu prus mannos a che los sòrvere.

Arthur Schopenhauer[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su cuntzettu lu at pessau a primu su filosofu Schopenhauer in su libru suo Parerga e paralipomena, volume II, capitulu XXXI, setzione 396. In sa vortada inglesa, E.F.J. Payne vortat su tedescu "Stachelschweine" comente "porcupine" (overosiat, eritu). Sa parabola contat de unu grustiu de eritos chi, in iberru, an bisonzu de si acurtziare pro si caentare, in s'isfortzu mannu de si ponner a una distantzia tale chi non si podan pungher. S'eritu, de custa manera, pro non si fèrrer det sacrificare sa necessidade de si caentare. Schopenhauer concruit nande chi, si calicunu teniat bastante calore in sas intragnas suas, diat poder evitare sa sociedade paris chin sos dannos chi benin dae s'interassione sotziale.

Freud[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A pustis su cuntzettu est intrau a facher parte de sa psicologia cando Sigmund Freud lu aiat iscopertu e adottau trattande sa psicologia de sas massas.

Chirca de psicologia sotziale[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa psicologia contemporanea at dau cara meda a custu direma. Jon Maner e sos cullegas suos (Nathan DeWall, Roy Baumeister e Mark Schaller) an fattu tzinnu a su "problema de s'eritu de Schopenhauer" cando in manera empirica interpretaban sos resurtaos de carchi esperimentu inube si ispiculizabat issupra a comente sas pessones podian reazire a formas de ostracismu. Custos ammustraban chi su refudu juchìat a unu cumportamentu anti-sotziale pro sos anneaos, mentras chi pro sos prus ottimistocs juchìat, a s'imbesse, a chircare de si acurtziare a sos ateros de prus.