Distretu de Ciutat Vella (Bartzellona)

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Su distretu de Ciutat Vella (in ispagnolu Ciudad Vieja, in sardu Tzitade Betza) est unu de sos deghe distretos in chi si dividit a livellu amministrativu sa tzitade ispagnola de Bartzellona. Est su distretu nùmeru 1 de sa tzitade e includet totus su tzentru istòricu suo. Tenet un'estensione de 4,37 km² e una pobulatzione de 104.507 abitantes (INE, 2010). Est su de tres distretos cun sa densidade demogràfica majore de su munitzìpiu, cun 24.583 abitantes pro chilòmetru cuadradu (INE, 2009).

Historia

Piànu de su Distretu de Ciutat Vella, cun sos bighinados suos.

Torre de Martín I, in sa Plaza del Rey.

Piànu de Barcino supra de su piànu atuale de sa tzitade.

Sa Bartzellona atuale est frutu de s'annessione de sos munitzìpios antigos de su pranu de Bartzellona: Les Corts de Sarrià, Vallvidrera, Sant Gervasi de Cassolas, Santa Maria de Sants, Gràcia, Sant Andreu de Palomar, Sant Martí dels Provençals e Horta. Su munitzìpiu antigu de Bartzellona ocupaiat su chi oe est su Distretu de Ciutat Vella e s'Eixample; a càusa de su fatu chi custu ùrtimu non teniat nùcleu de populatzione, sa Bartzellona betza s'agatat in su chi in die de oe est su distretu de Ciutat Vella, tancada dae sa prima muràglia romana finas a s'ùrtima, chi dataiat de XIV sèculu e chi est istada iscontzada in su 1854. Petzi si cunservat unu cantu minore de sas muràglias a su printzìpiu de su Paral•lel, a su chirru de sas Drassanes.

S'istòria de su distretu comintzat cun sa fundatzione de Bartzellona in su Monte Taber. Sos primos romanos ant seberadu unu monte minore intre duos trainos, Collserola (oe in die La Rambla) e su de Junqueras (oe in die sa Via Laietana). In cuddu logu si aiat fundadu sa Colònia Iulia Augusta Paterna Fauentia Barcino, o, semplitzemente, Barcino, sostituinde un'antigu istabilimentu romanu in Montjuïc, chi si creet chi diat pòdere èssere ue oe agatamus su bighinadu de sa Marina del Port, e chi si diant abbandonare a causa de sas crèschidas de su Llobregat, chi impediant s'impreu de su portu.

Finas a su XII sèculu, sa Bartzellona antiga biviat tancada in intro de su perìmetru de sa muràglia romana de IV sèculu, chi est istada acontzada in parte pro sos primos contes de Bartzellona. No est istadu finas a sa fines de su XII sèculu chi sa tzitade at isperimentadu una crèschida, aumentada de prus durante su sèculu imbeniente, pro amparare sos bighinados chi si fiant formados a inghìriu de sos caminos de intrada de sa tzitade, a extramuros, e chi la poniant in connessione cun sas villas de a curtzu. Calicunas de custas sunt istadas La Boria, su Monastèriu de Sant Pere de les Puelles e Vilanova de Mar, custa ùrtima furriende de sa crèsia de Santa Maria de las Arenas, oe prus connota comente Santa Maria del Mar. A nord s'agataiat un'àtera bidda noa puru, a inghìriu de sa cullegiada de Santa Anna, ue oe b'est La Rambla.

Bighinados

Sos bighinados de sa Ciutat Vella sunt:

• El Raval
• El Gótico
• San Pedro, Santa Catalina y la Rivera
  • La Rivera
  • Santa Catalina
  • San Pedro
• La Barceloneta

Assòtzios bighinales

• AAVV del Raval
• AAVV de la Barceloneta
• AAVV de la Ostia Barceloneta
• AAVV del Gótico
• AAVV del Casco Antiguo

Istitutziones isportivas

In su distretu de Ciutat Vella bi sunt medas istitutziones isportivas; intre sas printzipales bi sunt sas iscuadras de fùbalu de:

• Club de Futbol Barceloneta, de sa Barceloneta;
• Futbol Club Gòtic, de su Barri Gòtic;
• Futbol Club Atlanta, de su Raval;

Crìticas a sos protzessos de turistificatzione

Carchi movimentu de su bighinadu est gherrende contra sa polìtica turìstica cumintzada munitzipale, chi calificant de etzessiva, a esèmpiu sa Prataforma contra s'ispeculatzione de su Raval. Afirmant chi sa Ciutat Vella est su distretu cun sa majore densidade de albergos e apartamentos turìsticos de totu sa tzitade (belle su volùmene de populatzione istatzionale o pro dies est de sa 40%), cosa chi cajonat graves problemas in s'istrutura sotziale de su bighinadu: aumentu esponentziale de sos prejos de alimentatzione, de sas domos, espulsione de bighinos pro turistas, sonidu, distrutzione de s'istrutura sotziale de su bighinadu e càmbiu de atretzaduras de su bighinadu pro atretzaduras turìsticas, totus protzessos chi si podent definire de turistificatzione.

Càstia puru

• Distretos de Bartzellona
• Bartzellona
• Urbanismu de Barcelona

Bibliografia

• Valeria Bergalli, Contexto urbano y alteridad en Barcelona. Nuevos desafíos para la Ciudad Vieja, in Revue Européenne des Migrations Internationales, vol. 13, nº 3, 1997, pp. 121-133, ISSN 1777-5418.
• Joaquín Bosque Maurel, Geografía de España: Cataluña, Baleares, in Geografía de España, vol. 9, 1992, p. 386, ISBN 9788432083921.
• Jorge Sequera e Jordi Nofre, Shaken, not stirred. New debates on touristification and the limits of gentrification, in City: Analysis of Urban Change, Theory, Action, vol. 22, 5-6, 2018, pp. 843-855, DOI:10.1080/13604813.2018.1548819.

Ligàmenes esternos

• Giàssu munitzipale Archiviadu su 29 cabudanni 2010 in s'Internet Archive. de su Distretu de Ciutat Vella
• Guia temàtica de sa Biblioteca ETSAB: Distretu de Ciutat Vella (Bartzellona)