Fortza

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Is fortzas podinti cambiai sa velocidadi de unu corpu. Ci funti fortzas de contattu, cummenti cussa de su ventu in d'una vera o un'omini chi spingiri una potta, e cussas de attesu, cummmenti cussa de una calamida o de su campu gravitatzionali de sa terra.

Chi un corpu aparra frimmu oli nai ca sa summa de tottus is fortzas edi parili a zeru, chi si movidi edi diversa de zeru. Is Fortzas vunti vettoris, po custu teninti una derettura, unu versu e una intesidadi; s'unidadi de mesura edi su Newton (N). Unu N edi paris a sa fortza-pesu cun sa cale sa terra attirada versu de issa unu curpu de massa 102g. Po tanti si calcolada moltiplichendi sa massa po sa fortza de gravidadi de sa terra.

Fortza de attritu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Edi sa fortza chi s'opponnidi a su movimentu de unu corpu; podid'essi radenti, tra dus pillus, volventi, candu unu corpu arrumbula inpitzus de un'attru, viscosu, candu unu corpu si movidi in d'unu correntile. Sa fortza de attritu co dipendidi de s'area interessada, edi sempre parallela a sa superfici de contattu, e su versu edi s'imbressi de i cussu de su movimentu.

S'attrittu chi c'edi tra dus corpus frimus edi s'attrittu staticu, candu unu si movidi edi dinamico.

S'attrittu staticu edi sa forza minima chi servidi po fai movi unu corpu.

Si calculada moltiplichendi sa fortza chi craccada po unu numuru variabili chi dipendidi de is materialis de is corpus.