Marròcula

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Sa marròcula (o bardùfula) est unu zoghete, avesarmente fatu de linna tosta, a forma de conu cun una punta de ferru in un’istremidade.

Sa marròcula fiat unu zoghete ispainadu intre sos gregos e sos romanos: est numenada, pro isempru, dae Callìmagu, e finas Catone, su tzensuradore romanu cunnotu, la cussizaiat de colatempus pro sos pitzinnos chi, a parrer suo, diant aer dèvidu evitare sas manzìngulas intames.

Sos romanos la naraiant “turbo” e su zogu a sos tempos fiat particulare: paret chi si disinnaret in su solu unu tzìrculu mannu partzidu in deghe setore numerales, chi a onzi unu li currespondiat unu puntuamentu. Sa finalidade de su zogu fiat sa de fagher rodeare sa marròcula in su tzentru, sizende in custa manera su puntuamentu prus artu.

A inghìriu de su de XIV sègulos, b’at s’ispainadura prus manna de sa marròcula, mesche in Inghirterra, in ue fiat cumbinada foras male cun tzeremònias reliziosas determinadas. Sos martis de agoa s’amaniaiant curreras de marròculas a longu de sas carreras de sas bigarias e, addaghi una marròcula tzelaiat de furriare, la remuniant finas a s’annu sighidore.

Sas marròculas fiant ispainadas finas intre sos ìndios de ambas Amèrigas zai meda tempus in antis de s’arribada de Culumbu. Sos Inuit, una pobuladura de su nordu, chircaiant de fagher fagher a sas marròculas una furriada cumpreta de sos bividorzos issoro, mescamente in ierru.

Particularmente in Zapone, est ispainada sa produidura artesanale de custu zoghete. Medas artesanos de custu paìsu ischint creare marròculas “illieradoras”, est a narrer chi nd’allìberant àteras prus minoras in tempus de sa furriada issoro.

In su Borneu e in sa Noa Ghinea, a pustis de sa semenadura, sos massarzos faghent furriare sas marròculas pro istimulare sa crèschida de sas brossas.