Nihonjinron

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in nugoresu

Su faveddu nihonjinron (日本人論) bolet nàrrer a sa litera "teorias a pizu de sos giapponesos" e indittat una parica de istudios de sotziologia e psicologia, prubicàos in Giappone dae su secundu pustigherra a oje in dìe, chin sa punna de ispiegare sa particularidade de sa curtura, identitade e mentalidade giapponesa, supratottu posta a cuffrontu chin atteras curturas chi giapponesas non sun, mescamente europeas e istadounidensas. Custos istudios tenen a comunu una bidea de su Giappone, bìdu comente terra de unu populu unicu cufforma tottus sos atteros, e su faveddu nihonjinron podet fintzas esprìmer custa bisura. In custu sentidu, si podet faveddare de nihonjinron fintzas pro liberos chi an iscrittu autores non giapponesos, ma chi nde cumpartin sos printzipios de fundu.

Su nihonjinron est su vocabulu prus impreàu. Atteros sun:

  • shinfūdoron (新風土論): "teorias novas a pizu de su clima" (suttintèsu: comente at cambiàu sas populassiones);
  • nihonbunkaron (日本文化論): "teorias a pizu de sa curtura giapponesa";
  • nihonshakairon (日本社会論): "teorias a pizu de sa sotziedade giapponesa";
  • nihonron (日本論): "teorias a pizu de su Giappone";
  • nihonkeizairon (日本経済論): "teorias a pizu de s'economia giapponesa".

Su traballu prus mannu de nihonjinron, fattu dae una otzidentale, est cussu de Ruth Benedict, chi a s'acabbu de gherra descrivìat sa curtura giapponesa comente "cussa de sa birgonza", in cuntrastu chin sa curtura otzidentale, chi est imbetzes "de sa curpa".

Est idea comuna como chi su nihonjinron siat una pseudosientzia.

Istoria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Prima fase (1945–1954): "giapponesidade" negativa[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Autores: Kawashima[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A pustis de sa secunda gherra mundiale, chin sa perdia de sas colunias e tottu su disaccattu chi su Giappone at depiu patire in contu de bidas umanas e ruina ambientale pro neghe de sa bomba atomica, bi at creschiu una critica a su Giappone, descrittu comente unu paisu premodernu e irratzionale. In sa critica non bi at petzi su militarismu e natzionalismu giapponesu, ma fintzas su sistema familiare de su gubernu Meiji.

Secunda fase (1955–1963): "giapponesidade" comente relativu istoricu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Autores: Katō, Umesao[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Torrandesi a picare sa soberania in su 1952 chin su Trattau de San Francisco e, in prus, s'istabilizassione de su sistema politicu, sos autores como trattan de sa curtura giapponesa comente "ammisturada", duncas non omogenea, e chircan isvilupos parallelos tra Giappone e Europa.

Tertza fase (1964-1976, 1977–1983): "giapponesidade" positiva[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Chin su miraculu economicu giapponesu de sos annos '60, sos giapponesos torran a tenner istima de issos etottu e faveddan bene de sa curtura giapponesa e de sos giapponesos, in particulare su fattu chi sa mentalidade issoro siat pro su grustu e chi sa pessone partetzipet de manera emotiva meda a su chi si fachet in su grupu. Doi Takeo at trattàu de unu cuntzetu tipicu giapponesu, su amae, chi descrivet non unu fenomenu petzi giapponesu, ma unu fenomenu chi petzi sos giapponesos nde tenen sa paragula. Custu est su sentidu de "amore" chi juchet a sa dipendentzia de unu minore dae unu prus mannu in cantu a potestade.

Cuarta fase de sa de tres[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Autores: Doi Takeo, Nakane Chie[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su modellu giapponesu si atzetat in tottu e pro tottu comente positivu, in cuntrastu chin su pessamentu individualista tipicamente otzidentale chi si pintat de manera negativa meda.

Cuinta fase de sa de tres[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Autores: Doi Takeo, Nakane Chie[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'Otzidente tenet bisonzu, comente a sos tempos de Ruth Benedict, de si ispiegare comente mai su Giappone li podat facher concurrentzia cummertziale tottu ind un'iscutta. Traballos meda, supratottu cussos de Doi Takeo, si cumintzan a bortare in inglesu prochi su modellu giapponesu, sicunda a Ezra Vogel, sìat a esempiu pro sos Istados Unidos, chi tando sufferìan sa secunda crisi de s'ozu de preda chind un'inflatzione manna.

Cuarta fase (1984 - ): dae sa "giapponesidade" a s'internatzionalidade[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Autores: Karel van Wolferen, Peter Dale[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In sa cuarta fase su Giappone est unu istadu chi bìet fortuna a libellu internatzionale: sas siendas giapponesas tenen poderìu in campos comente sa elettrotecnica e si an picàu un'arrogu mannu de mercadu. In su mentras, sos giapponesos puru cumintzan a si aperrer a su mundu de foras, andande a biazare peri su mundu comente turistas. Mancari chi pro su Giappone s'internatzionalitzassione siat istada de profettu mannu, bi at unu movimentu alternativu de cara cunservadora chi bolet torrare su Giappone a comente fit innantis.

Autores giapponesos cumintzan a criticare sas cosas chi non bi andan in sa economia e sotziedade giapponesa:

  • su mercadu de su traballu no est nen liberu nen craru e discriminat a sas feminas;
  • ponende s'atzentu a s'identitade de grupu, sa criatividade non bi est;
  • a sa pessone mancat sa motivassione;
  • su Giappone est "barrosu";

Fintzas dae foras bi at una critica manna, fintzas a arribare a su Japan bashing. Dachi sos USA cherìan parare fronte a sa concurrentzia cummertziale giapponesa, chi fit pacu sintzera e fit muttida Japan, Inc pro custa resone, si critican fintzas sos autores de su nihonjinron. Peter Dale ponet su postulatu printzipale de su movimentu curturale, chi descrivet sa singularidade e s'a-istoritzidade de su Giappone cufforma su restu de su mundu, mirande a isbentiare su mitu. Su nihonjinron, tando, si etichettat petzi comente opera de "natzionalismu issientificu".