Omero

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
bustu de Omero realizzadu in su segundu seculu a.C., copia romana de s'originale grecu ellenisticu finas a como perdìdu

Omero (in grecu antigu: Ὅμηρος) est unu nomine attribuìdu a su poeta autòre de s'Iliade e de s'Odissea, sos duos prus importantes, famados e nomenaus poemas epicos de s'antichidàde.

In edade ellenistica calchi iscrittore e filòlogo aiat cummentzau a ponnere in dubbiu s'esistenzia sua, e in assentzia de provas certas si podet formulare ipòtesi solu; po comente a como sa faìna est ancora suggetta a cuntierras dae chie sustenidi s'esistenzia sua autentica e chie non bi credet (sa parti prus numerosa de sos filologos). Sa traditzione antiga est ricca de contus reguardu a sa vida sua, medas sunu fantasiòsos e differentes, attribuidos erroneamente a Erodoto e a Plutarco.

Una parti interessante de sa biografia de Omero est sa sua origine nadale, defattu finas a 6 bìddas e tzitades grecas teniant custa faìna in cuntierra una cun s’atera, e sunu Chio, Smirne e Colofone, Salamina, Atene, Rodi e Argo. Ancòra sa collocatzione istorica abarrat misteriosa, calchidunu pensaìa ca Omero fi bivìdu in su matessi periudu de Esiodo, e finas ca bi fit istada una gara poetica tra sos duos, ma custu contu non tenet raighina alcùna nè fundamentu.


SA CHISTIONE OMERICA[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa veridade circa s’esistentzia de Omero fit cuntesa recentemente dae su 1600, candu François Hédelin para de Aubignac (1604-1676), Giambattista Vico (1668-1744) e pruschetòtu Friedrich August Wolf aiant incumenzau a proponni custu argumentu a su pubblicu europeu, ma custa cuntierra fit presente dae su tempu de Erodoto, chi non creìa ca s’Odissea e s’Iliade umpare podiant esser ambo iscrittas dae Omero. Cicerone tenìa s’opinione ca Omero non aiat realizzadu sas operas tottas cantas umpare.

Est dignu de lu ammentare inoghe su para de Aubignac, c’ aiat primamente azziàda sa chistione appustis de tantos seculos, e Gian Battista Vico, chi aiat propostu un’ipotèsi tantu valida de essere creditada che realistica ancora como: Omero devvìa essere, sighende custa arrejone, inventadu, e sos poemas epicos imbetzes fruttos de un’antiga traditzione contada dae sos cantadores, dae s’unione de sos capitolos cantados pubblicamente in sas antigas comunidades grecas fiant, in unu primu momentu iscrittos, e a pustis collocados in ordine temporale, formende gai unu poema intreu pro ambo s’Iliade che s’Odissea.