Pavia

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Pavia est una tzittade de sa Lombardia de 70.000 abitantes, est su capoluogo de sa provintzia omonima e affacca a su Ticinu. Mercadu importante de produttos agricolos e de bestiamine. Industrias metalmeccanicas, tessiles, chimicas e alimentares. Istoria: tzittade importante fintzas dae epoca romana, cun su nomene de Ticinum. Derruta dae sos Unnos. Conchistada dae sos Bizantinos e a poi dae sos longobardos che nde ant fattu sa capitale de su su Regnu de Italia, lende su nomene de Papìa. In su 1360 passa sutta sos Visconti de Milanu. Affaca a Pavia , su frealzu de su 1525 una importante battaglia tra Frantziscu I de Frantza e Carlu V. Su 1700 est passada sutta diversas dominatziones: austriacos, frantzesos, ispagnolos. In su 1814 fuit de nou sutta a sos austriacos e in su 1849 fuit unida a su regnu de Sardigna. Tzittade ricca de monumentos, palattos, turres, crejas. Sa Certosa de Pavia, fundada in su 1396, ispettaculare su fraigu cun partes fraigadas in varia spocas. Oberas d'artes numerosas: quadros de Borgognone (sa fine de su 1400) de Perugino, de Guercino, e D. Crespi. Unu chiostro e “vetrate” de valore. Basilica de San Michele Maggiore: fraigu magnificu de istile romanicu lombardu (XI -XII sec.) inue sun istados coronados divescios res de su Regnu de Italia (Federico Barbarossa in su 1155). Ispantosa sa fatzada cun tres partales comente tre sun sas navadas. Una cupula, s'abside, e una cripta sutta s'altare, obera de sa fine de su 1300. Basilica de San Pietro in Ciel d'Oro, cun restos antigos de su VI seculu. A s'ala de fora decorada cun maiolicas. Sa creja attuale est unu fraigu romanicu in mattones, a tres navads, cun abside e cripta inue s'agatada su monumentu funebre de Severino Boezio ministru de Teodoricu e dae issu fattu bocchire in su 525. Pavia tenet una Univesidade de sas pius antigas de sa penisola, fundada in su 1361. Tzertos importantes personagios sun istados alunnos o professores: Gerolamo Saccheri, Lazzaro Spallanzani, Alessandro Volta, Ruggero G. Boscovich, Carlo Rubbia, Premiu Nobel. Paret, comente alunnu Cristoforo Colombo.