Kansas

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Coordinadas: 38°30′N 98°00′W / 38.5°N 98°W38.5; -98


Artìculu in LSC

Su Kansas, inditadu in ruju in sa mapa de sos Istados Unidos de Amèrica
Bandera de su Kansas

Su Kansas (/ˈkænzəs/ kan-zəs) est unu istadu de is Istados Unidos de Amèrica chi s'agatat in sa regione de Midwest. Sa capitale est Topeka, sa tiztade prus manna Wichita.

Pigat nòmine de sa tribù nativa de Kansa chi bi biviat unu tempus. Su faeddu originale (pronuntziadu kką:ze) est fitaniamente traduidu gentes de su bentu de sud, ma est dàbile chi non siat custu su significadu beru.

Su nomìngiu est "The Sunflower State" (S'Istadu de is Girasoles). Est fintzas naradu "The Wheat State" (S'Istadu de su Trigu).

Geografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Allàcanat in su norte cun Nebraska, in s'estu cun Missouri, in su sud cun Oklahoma e in s'uestu cun Colorado.

Su Kansas est su de 34 prus populados e su de 15 prus istèrridos istados de is 50 de sa federatzione.

Istòria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su territòriu est istadu bìvidu de nativos pro sèculos. Is tribùs chi biviant in s'estu istaiant in cussòrgias a longu de is baddes de frùmenes, is chi istaiant in s'uestu, fiant semi-nòmades e biviant de cassa de bisontes.

Is primos europeos aiant imcomintzadu a dd'ocupare in is is annos 30 de su sèculu 19 e fiant crèschidos in nùmeru de is annos 50 de su sèculu matessi, intre tensiones polìticas semper prus graes in chistione de iscravidade.

Cando fiat autorizada uffitzialmente s'ocupatzione, in su 1854, bi fiant lompidas trumas de colonizadores siat de sa Noa Inghilterra chi fiant abolitzionistas, siat de su Missouri, chi dd'istaiat in sa làcana de estu e chi fiant antimas a favore de s'iscravidade. Nde fiat cunsighidos disòrdines e violèntzias, chi aiant tentu agabbu isceti su 29 de ghennàrgiu 1861, cun prevalessa de is abolitzionistas e intrada in s'Unione. A pustis de sa gherra tzivile, sa populatzione est crèschida meda in presse.

Economia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In die de oe s'economia est acapiada mescamente a sa massaria, chi produit trigu, mèlica e ressole.

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]