Bandera sarda

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
(Reindiritzadu dae Bandera de sos battor moros)


Articulu in nugoresu

Sa Bandera sarda, chi si connoschet de nomine comente sos bator moros o is cuatru morus, est sa bandera de sa Sardigna e de sa rezone autonoma. Est su simbulu de s'isula.

Orizine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Amantiosos medas e istudiosos de custa bandera ant chircau de facher a modu de nde bocare a campu s'orizine sua, chi si acatat intra sa Sardinna e s'Ispanna, intra istoria e paristoria, ma abbarrat unu misteriu pro como. Tzertu est chi sa bandera de sa Còssiga tenet orizine a comune chin sa sarda.

Traditzione iberica[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ruche de Alcoraz, Gaspar de Torres - Armorial de Aragón 1536

Sa traditzione ispannola cussiderat custa bandera comente una criatzione de su re Perdu I, in omaju a sa battalla de Alcoraz chi sos aragonesos aiant bintu. Sicundu a issos, sa binchida la ant ottenta pro more de un'azzudu miraculosu de santu Giorghi (sa bandera sua fit una ruche de colore ruju in isfundu biancu) chi diat a aer lassau a campu sa conca secada de sos res saratzenos ("moros", ca beniant dae su Nordafrica).

Traditzione sardu-pisana[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa traditzione sardu-pisana bolet chi sa bandera tenet che orizine su gonfalone chi su papa Beneitu VIII aiat cunsinnau a sos pisanos pro parare fronte a sa meneta de Mujāhid al-Āmirī (in italianu, connotu comente Musetto), chi aiat chircau de conchistare sa Sardinna de badas.

Orizine templare[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'istudiosu Lenardu Melis pessat chi sa bandera tenzat atera radichina, sa templare (comente narat in sos liberos Shardana i Principi di Dan e Shardana i Custodi del Tempo ).

Istoria de sa bandera[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Periodu ispannolu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Istemma de sa corona aragonesa

Dae su seculu de battordichi in susu, s'emblema de su Rennu de Aragona at fatu parte de su Rennu de Sardinna, istadu criadu in su 1297 dae Bonifatziu VIII a manera de dare a sos aragonesos sa licentia invadendi, ovverosiat sa possibilidade de si picare s'isula: difatis, sos catalanu-aragonesos che ant a benner dominadores, meres de su gai nau Regnum Sardiniae et Corsicae (pro custa resone sa Cossiga puru, chi s'Aragona no la at a tennere, at custu tipu de bandera). In sos seculos chi ant a sichire, sa bandera de sos battor moros diat a tenner prus de una versione.

Periodu piemontesu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Versione de su rennu savoiardu e de sa rezone autonoma (finas a su 1999)

Sa bandera presente in su periodu piemontesu est sa chi connoschimus dae sa secunda midade de sos '700 fintzas a su 1999, bidimus sos moros tenende una benda chi coperit sos ocros: fortzis si podet narrer chi siat metafora de custa dominatzione etotu.

Periodu italianu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Versione chi sa rezone autonoma at isseperau che uffitziale dae su 1999 in susu
« campo bianco crociato di rosso con in ciascun quarto una testa di moro bendata sulla fronte rivolta in direzione opposta all'inferitura. »
(Leze de sa rezone, 15 aprile 1999, n. 10; Art. 1)

Una leze de su 1999 che at bocau sa benda dae sos ocros de sos moros: a como, est custa sa versione uffitziale de sa bandera.

Boches curreladas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]