Biddanoa Monteleone

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Coordinadas: 40°30′13″N 8°28′14″E / 40.503611°N 8.470556°E40.503611; 8.470556


Biddanoa
Nùmene ufitziale: Villanova Monteleone
Istadu: Itàlia
Regione: Sardigna
Provìntzia: Tàtari (SS)
Ladiore: 40°30′0″ Nord
Longhiore: 8°28′0″ Est
Artiore: 567 m. subra su mare
Tirada: 202,58 km²
Populatzione: 2.588
12,78 biv./km²
Comunes lacanantes: Bosa (OR), Ittiri, Monteleone, Montresta (OR), Padria, Mara, Putifigari, Romana, S'Alighera, Thiesi
Còdighe postale: 07019
Prefissu telefònicu: 079
Còdighe istat: 090078
Còdighe catastale: L989
Bividores: biddanoesos
Patronu:
 - Santu
 - Die

Santu Leonardu
11 de santandria (lit.) ( su 6 de lampadas)
Giassu web: Giassu istitutzionale

Biddanoa Monteleone est una bidda de 2.588 abitantes in sa provincia de Tathari.

Geografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A guasi 600 m. subra su mare, posta in d'una costa soliana dae inue si godint panoramas ispantosos subra s'Alighera, porto Conte, Tàtari fintzas a sos montes de Gallura, e dae un'atera ala fintzas a sa serra de su Màrghine. Totu su territoriu, meda estesu, est unu altipianu. Parte de su territoriu arrivat a mare, sa marina, po 14 km. Est isviluppada sa pastoritzia: arveghes, baccas e caddos. In territoriu de Iddanoa s'agatat su zassu archeologicu de Nuraghe Appiu cun unu villaggiu nuragicu bogadu a pizu dae pagos annos. Afacca a custu nuraghe una tumba de zigantes e un ateru nuraghe pius minore. In territoriu de Iddanoa s'agatat sa necropoli de Pottu Codinu, cun noe tumbas. In una ant agatadu una istatuetta de una dea-madre, in pedra. In territoriu de Iddanoa, su Monte Minerva, massissu, inue esistit una riserva naturalistica. Sempre in territoriu de Iddanoa naschet su Temo, unu riu chi in ijerru carrada abba, ma si sicada guasi in s'istiu. Una diga at formadu unu lagu artificiale, su lagu de Monteleone Rocca Doria, e chi evitat allagamentos a Bosa, e frunidi abba a biddas meda de su circondariu. Una istrada aberta dae pagos annos calat a mare, a s'ispiaggia de Poglina, in territoriu de Iddanoa.

miniatura

Evolutzione demografica[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Bividores censidos


Curtura[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa cultura, in custos ùrtimos annos ada postu passos in custa Idda. Su Palatu e sa Iscolas, fut s'iscola elementare, imponente e fraigada in su 1896. Como est usada comente logu inue faghent espositziones ispetzialmente de fotografia de autores italianos e istranieros. Sa Domo Manna, est un àteru logu espositivu. In d'un ala b'est unu Museu etnograficu cun trastes e istelzu po faghere su pane, po faghere su casu e po trabagliare sa lana cun su telalzu (tapetos, mantas, fressadas ecc). Sa idda est imminorighende: in unu seculu at perdidu 3.000 abitantes! Meda biddanoesos sunu calados a s'Alighera. In Biddanoa esistit una Banda musicale dae paritzos annos, b'est puru unu Coro maschile chi cantat in sardu e s'est esibidu in logos meda in Sardigna a a fora, e esistit puru unu Coro de solu feminas po su cantu in sardu. Esistit puru unu Gruppu folcloristicu, bravu po sos ballos sardos. Sa 'idda est divisa in duas partes, su centru istoricu, cun domos in pedra, de unu tzeltu valore, ma domos meda como sunt boidas e in abbandonu, e sa parte noa a nord e a sud de sa idda e una zona po attividades produdittivas. In su centru istoricu bi sunt tres crejas: Santu Neneldu, sa parrocchiale,in istile goticu aragonesu, ma at tentu diversos interventos; Santa Rughe, de su 1600, e su Rosariu puru de su 1600, in s'una e in s'atera, altares de linna de unu tzeltu valore. A 3 Km dae sa idda su santuariu de Nostra Segnora de Interrios. Sa festa, manna, su 8 de cabidanni. Affacca a sa creja, unu fraigu mannu, una olta colonia po pitzinnos in s'istiu, como a poi chi l'ant acconza e mezorada, logu de incontros po pitzinnos e giovanos.

In Biddanoa est naschidu Remundu Piras, poeta improvvisadore de sos pius mannos de Sardigna. Ateros poetas improvvisadores naschidos in Biddanoa: Bucianu Nieddu (1879-1929), Salvatore Mortello (1881-1950), Angelinu Pedrete (1890-1913), Barore Riu (1911-1978).

Cullegamentos a foras[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]