Birra

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in campidanesu

Una tassa de birra. Custa est tzerriada Viking, e benit de s'Islanda

Sa birra est una bevanda alcolica. Est fatta de abba, luppulu, orgiu e fermentu. Cun su processu tzerriau fermentatzioni, su fermentu cunvertit is tzuccurus contennius in is granus de s'orgiu e attrus celealis in àrculu e anidridi carbonica.

Differentzias in sa fermentatzioni de sa birra[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Donnia bevanda inue su fermentu est impreau pro a bortai su tzuccuru in àrculu si tzerriat "birra". In custu processu non si fait imperu de sa distillatzioni. Sa differentzia prus manna cun sa fermentatzioni de su binu est chi pro custa is tzuccurus, chi su fruttosiu, chi benint dae is fruttus, o attrus tzuccurus funt bortaus in àrculu.

Birrificatzioni[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa faina in ue produsi sa birra est tzerriada "birrificatzioni". Sa birra est fatta ponendi abba buddia cun su orgiu scabiddau e attrus cerealis molius. Candu si ammesturant in sa abba buddia, is enzimas chi si agattant in su orgiu scabiddau processant is tzuccurus differenti contennius in is granus de orgiu e attrus cerealis in tzuccurus prus simplis. Custu est tzerriau ammostamentu. S'acqa chi benit a fora de custu processu est tzerriada mostu. Su mostu benit buddiu e in custa fasi (sa cotta) si ddi aggiungit is luppulus, chi funt impreaus pro a donai su sabori marigosu, s'aròmatu e pro a mantenni sa birra. A pustis de sa buddidura, su mostu benit sfriau e ndi est infèrriu su fermentu.

Su fermentu convertit is tzuccurus de su mostu in àrculu, bortendi su mustu in birra e totu.

S'impreu de materialis differenti resultat in stilis differentis de birra. Sa primu differentzia benit dae is duas calidadis principalis de fermentus chi podint essi impreaus: su de fermentatzioni arta e su de fermentatzioni bascia. Su fermentu chi funtzionat in su s'estremidadi arta de su mostu produsit birra chi est classificada "ale", su chi funtzionat a fundu de su mostu produsit sa "lager". Is fermentus de tipu "ale" cumbertint prus tzuccurus in àrculu de is fermentus de tipu "lager", chi inveci produsint birras prus limpias de colori e de sabori.

S'impreu de fermentus, luppulus differentis e cerealis differentis resultat in una variedadi manna de birras.

Attras maneras de fai sa birra[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sa ratza de fermentu est su chi definit su processu chi at a essi impreau:

  • Calincuna ratzas de fermentu traballant a temperaduras artas, chi a 15-20 °C. Custu processu est su prus lestru.
  • Attrus fermentus traballant a temperaduras bascias, chi 4-8 °C. Sa birra chi ndi resultat si mantennit de prus.
  • In calincuna birras si impreant fermentus chi funt in s'ambienti.

Àrculu in sa birra[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Birras normali tenint circa 3-5 % àrculu (3-5ml àrculu in dogni 100ml de birra), ma oi si podint agattai puru birras cun conteniu de àrculu de 2%~20% e fintza a prus de 60%[1]. In calincuna birra tzerriada "chena àrculu", parti prus manna de àrculu est bogada a pustis de sa fermentatzioni, cun unu processu chi dda lassat cun mancai 1% de àrculu.

  1. Snake Venom, The ‘World’s Strongest Beer’ Boasts a 67.5% ABV