Donato Bramante

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Ozieri-Stemma.png
Articulu in logudoresu
Ozieri-Stemma.png

Donato Bramante
Su tempietto de santu Pedru in Montorio in Roma

Donato Bramante (Fermignano, 1444Roma, 11 de martu 1514) est istadu unu architeto e pintore italianu.

Biografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Donato di Angelo di Pascuccio naskidu a Fermignano, vicinu a Urbino, si fit formadu artisticamente in logu sou, ma dae chito aiat comintzadu a viaggiare e atrabagliare a Mantova, Milano e Roma.

S'obera sua fit influenzada dae sa prospettiva e dae sa classicidade de Leon Battista Alberti, Andrea Mantegna e Melozzo da Forlì. S'influssu de custu ultimu s'idet massimu in sas operas milanesas. Comente architeto, Bramante aiat realizadu edificios classigos tantu de essere istasdu leadu a modellu finas dae sos contemporaneos. Finas a su 1476 Bramante paret chi fit restadu a Urbino, inue fit istadu allievu de fra Carnevale e diventadu pintore "prospectivo", cioè ipecializzadu in costrutziones de ipazios architetonicos comente e 'sfondo' de un'iscena. Si pensat chi eppat trabagliadu in su cantiere de su Palattu Ducale de Federico da Montefeltro progettadu dae Luciano Laurana.

Su periodo milanesu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 1476 su duca Ludovico Sforza, aiat pratigamente nominadu a Bramante comente su architeto de sa corte, e in cussu annu difattis l'aiat commissionadu su trabagliau de sa cheja de Santa Maria presso San Satiro (1482–1486) inue aiat realizadu su famosu trompe-l'oeil in su coro, chi pro mancantzia de logu finiat in paris e issu aiat realizzadu in pintura una falsa abside. In Milanu, Bramante aiat finas costruidu sa tribuna de Santa Maria delle Grazie (1492-99).

Su periodo romanu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 1499 Bramante andat a Roma, ospite de su Cardinale Riario.

Bibliografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • (IT) Claudio Tiberi, Poetica bramantesca tra Quattrocento e Cinquecento, Roma, 1974
  • (IT)Arnaldo Bruschi, Bramante architetto, Roma-Bari, 1969.
  • E. H. Gombrich, Norma e forma. Studi sull'arte del Rinsascimento, Torino, 1964
  • (DE)O. Förster, Bramante, Wien-München, 1956.