Ethnologue

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in nugoresu

Ethnologue: Languages of the World est unu fozu, sìat de paperi sìat pro mediu elettronicu, de su SIL International (connottu innàntis comente Summer Institute of Linguistics, "Istitutu Istadiale de Limbistica"), chi est unu assotziu cristianu chi punnat a istudiare sas limbas prus pacu connottas, mescamente pro facher arribare su messazu de sa Bibbia a unu numeru prus mannu de leghidores in sa limba mama issoro.

Ethnologue tenet, in s'editzione de bìndichi fatta in su 2005, istatisticas de unas 6.912 limbas: de cadauna daet su numeru de sos chi las faveddan, sas rezones in ube si faveddan, sos limbazos e sa familia limbistica issoro, sa acattada de sa Bibbia.

A commo est s'imbentarju prus mannu de limbas, impare a Linguasphere Register.

Su codiche SIL[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 1984, Ethnologue at fattu unu sistema de codificamentu a tres literas, muttìu codiche SIL, pro cada limba chi descrivet. Custu grustu de codiches brincat sos istandard ISO 639-1 e RFC 3066, chi bi aìat prima. In s'editzione de battòrdichi, prubicada in su 2000, bi aìat cumpresu 7148 codiches chi non currispondìan a s'istandard ISO 639-2. In su 2002, SIL at traballau chin s'Organizassione Internatzionale pro sas Istandarditzassiones (ISO) pro incrùer custos codiches in s'istandard internatzionale: Ethnologue, como, fachet imprèu de custu istandard, muttìu ISO 639-3. S'editzione de bìndichi, prubicada in su 2005, cumprendet 7299 codiches.

In su 2009 an prubicau s'editzione de sèichi, chi cumprendet 6909 codiches. Custa editzione de Ethnologue est sa sicunda chi fachet impreu de s'istandard ISO 639-3 pro identificare sa limba.

In prus de isseperare unu lùmen printzipale pro una limba, Ethnologue narat fintzas atteros lùmenes chi pro la identificare sun in imprèu de sa comunidade limbistica etottu, de su gubernu, de sos istranzos, in prus de sos lùmenes bìdos in su passau e in sa literadura, indipendentemente dae calesisisat lùmen sìat reconnottu comente uffitziale. Tale agorru de "nomìnzos alternativos" est manna, ma fìntzas non cumprìa.

Ethnologue tenet fìntzas su numeru de errores suos. Calicunu lu currezen in cada editzione nova; in atteros casos, tzertos abbarran galu. Si credet, pro esempiu, chi carchi informatzione a pizu de sas limbas prus esoticas sìat betza meda.

Limbistica[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su comente una limba est tenta in cunsideru dipendet dae balutassiones sotzio-limbisticas. Carchi autore narat a Ethnologue chi partit calicuna limba, ca preferit a lis nàrrer "limbazos" a cussas variedades. A bortas la an fintzas accusada de pònner prus limbas diferentes in su matessi pajolu, nàndelis "limbazos" de sa matessi limba. Comente nat sa istérria o prefatzione: « Non tottus sos istudiosos imprèan sos matessis criterios pro nàrrer itte facat una "limba" e itte unu "dialetu".

Ethnologue, a bìas, est fintzas contra su chi nat sa comunidade de sos limbistas, e faveddantes etottu, cando affirmat su chi fachet unu idioma una limba a banda o, a s'imbesse, unu dialetu, o su comente si depat classificare.

Sa neutralidade de Ethnologue, comente ente issientìficu, si ponet in discussione pro una paja de casos.

Istatisticas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ethnologue daet pro cada limba sas istatisticas a pizu de s'isparghinada sua. A bortas, peròe, sas istimas de Ethnologue in contu de su numeru de sa comunidade limbistica non currispondet a su chi naran atteras fontes: a s'ispissu, difattis, est prus mannu de su chi est de abberu.

Informatziones betzas e novas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ethnologue, unu pacu comente a Wikipedia, collit informatziones dae zente chi vivet pèri tottu su mundu. Calesisiat si podet ponner in cuntattu chin sos redattores, mandande su chi lis bolen nàrrer pro mediu elettronicu (mail). Sas informatziones sun annovadas petzi una borta pro cada battor annos.

Custu bolet nàrrer chi, fìntzas si Ethnologue si annovat, medas informatziones sun betzas. Custu accadit pro su fattu chi sos redattores non si torran a bìer dontzi boche pro cada editzione nova.

Aggantzos de fora[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]