Frantzisca Sanna Sulis

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Frantzisca Sanna Sulis
Nàschida11 de làmpadas de su 1716
Murera
Morte4 de freàrgiu de su 1810
Cuartùciu
Natzionalidadesarda
Tzitadinàntziasarda
CòjubePerdu Sanna Lecca
Traballuistilista e imprendidora
Contributos de importufaina impresariale de primore in su campu de sas bestimentas e de sa seda, su de àere bestidu unas cantas de sas personalidades de importu prus mannu de s'època sua e su de àere imbentadu su cambùsciu

Frantzisca Sanna Sulis (Murera, 11 de làmpadas de su 1716 – Cuartùciu, 4 de freàrgiu de su 1810) est istada un'istilista e imprendidora de su Regnu de Sardigna, nòdida pro sa faina impresariale sua in su campu de sas bestimentas e de sa seda e pro àere bestidu unas cantas de sas personalidades de importu prus mannu de s'època sua, che a a sa tzarina Caderina II de Rùssia.[1][2] Li benit atribuidu s'imbentu de su cambùsciu, una cùfia de seda tìpica de sas bestimentas traditzionales sardas. Durante sa vida sua in su comunu de Cuartùciu at fundadu un'istitutu de benefitzèntzia pro sos pòveros;[3][4][5][6][7] in memòria sua ant intituladu sa biblioteca comunale de Cuartùciu e su museu de s'imprenditoria feminina (MIF) de Murera.

Biografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Frantzisca Sanna Sulis est nàschida in su 1716 a intro de una de sas famìlias sardas de importu prus mannu de su Setighentos e giai dae minore at coltivadu un'interessu pro sa seta e su disinnu de bestires.[8][9] S'est cojuada a s'edade de deghennoe annos cun Perdu Sanna Lecca bestende unu bestire de isposa chi aiat disegnadu issa matessi, e a pustis s'est tramudada paris a su maridu a sa domo issoro de Cuartùciu, in ue at incomintzadu a si dedicare a sa produtzione de sa seda. S'impreu de telàrgios modernos, a s'avanguàrdia pro s'època, ant megioradu sa calidade de su produtu e, in prus, su clima mediterràneu de sa Sardigna fiat de agiudu mannu pro sa faina sua ca permitiat a sos oos depostos dae sos babbaliscos, narados sementza, de s'abèrrere in antìtzipu cunfronta a sa cuncurrèntzia, dende·li un'avantàgiu cumpetitivu.[8][9] Nointames su fatu chi sos clientes de sa Sulis esserent pro su prus de sos comunes lacanàrgios, parte de sos manufatos suos fiant lòmpidos finas a sa Rùssia.[8] In sa vida sua, paris a sa produtzione de sa seda, si fiat dedicada fintzas a s'insegnamentu de sas tècnicas suas; pro custa resone a pustis de sa pigada a chelu sua, arribbada a s'edade de norantatrès annos in Cuartùciu, l'ant cunferidu una glorificatzione in su campu de s'istrutzione pùblica.[8][9] In su testamentu suo at dispostu de lassare sos benes suos a sos pòveros pro mèdiu de sa Crèsia e s'impresa tèssile sua non fiat subravìvida a issa, sos campos de murichessa suos los ant remplasados cun frutedos e de sa faina sua no est abarrada istiga.[9]

In s'11 de làmpadas de su 2022 Google at afestadu sos 306 annos dae sa nàschida sua cun unu doodle.[10][11][12]

Riferimentos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. (IT) Alessandro Marongiu, Il libro: la stilista sarda che nel ’700 vestiva la zarina di Russia, in La Nuova Sardegna, 14 abrile 2018. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  2. (IT) Nicoletta Bazzano, SULIS, Francesca in "Dizionario Biografico", in www.treccani.it. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  3. (IT) Dizionario corografico dell'Italia: opera illust[r]ata da altre 1000 armi comunali colorate .... Pi-Ru. VI., Vallardi, 187?. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  4. (IT) Goffredo Casalis, Dizionario Geografico Storico-Statistico-Commerciale Degli Stati Di S. M. Il Re Do Sardegna, G. Maspero, 1847, p. 53. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  5. (IT) Goffredo Casalis, Dizionario geografico-storico-statistico-commerciale degli stati di S. M. il re di Sardegna, presso G. Maspero, 1841, p. 176. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  6. (IT) Gustavo Strafforello, Sardegna, Corsica, Malta, mari d'Italia, Archivio fotografico sardo, 1998.
  7. (IT) Pietro Corona, Quartucciu: il suo patrimonio culturale, Aristanis, S'alvure, 1997, ISBN 978-88-7383-099-3, OCLC 879824165.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 (IT) Chi era Francesca Sanna Sulis, in Il Post, 11 làmpadas 2022. URL consultadu s'11 làmpadas 2022.
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 (IT) Iride Enza Funari, Francesca Sanna Sulis, Enciclopedica delle Donne. URL consultadu su 14 làmpadas 2022 (archiviadu dae s'url originale su 14 làmpadas 2022).
  10. (IT) Doodle per Francesca Sanna Sulis, l'imprenditrice sarda della seta, in La Nuova Sardegna. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  11. (IT) Google dedica un doodle alla stilista di Muravera Sanna Sulis, “signora dei gelsi”, in L'Unione Sarda, 11 làmpadas 2022. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.
  12. (IT) Il doodle per i 306 anni della stilista Francesca Sanna Sulis, la signora dei gelsi, in RaiNews. URL consultadu su 14 làmpadas 2022.

Bibliografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ligàmenes esternos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]