Is carrus de s'àlinu

Articulu in campidanesu

Is carrus de s'àlinu o Is carrus de s'àbiu (in sa fueddada de bidda) funt is carrus cuncordaus po andai a su sartu, cun su scomu de s'àlinu in nòmini de San Giovanni Battista, sa festa ca benit celebrada me in Pabillonis, una bidda de su Campidanu de mesu me in sa provìntzia de su Sud Sardigna.

Su nòmini

Su bistiri de omini pabillonesu. 2018, Carrus de s'àlinu (àbiu)

Su àlinu o àbiu est su nòmini sardu po zerriai ''s'ontano'', una mata ca in antigoriu e fintzas a pagus de dexi annus passaus tudàt totu s'arriu de su Flumini Bellu, su riu ca scurri acanta de su tzentru abitadu pabillonesu.

Su contu antìgu

Su contu, est stetiu criau asuba de su bocidorgiu ca is Morus iant fatu in Sardigna benendi de su mari, in su 1584.  Giovanni Francesco Fara, omini abistu e de grandu esperientzia at iscritu su chi is Morus iant cumbinadu me in Pabillonis ma fintzas in àterus logus, cumenti Gonnos e Fanadiga.. Bènnendi conca a bidda, passendi po Uras, is Morus fiant arribaus a Pabillonis e inguni iant scusciau totu. Is prus scofaus si ndi fiant stesiaus de is rugas prus mannas e iant tirau conca a su sartu e a su flumini, cuendusìdda me in su riu de su Flumini Bellu. Sa legenda contat ca, custu poverus cristianus de sa tìmoria e de su disisperu ant pediu s'agiudu divinu, preghendi Santu Giuanni comenti a protetori issoru.

Sa festa

A oi no ddoi est festa ca dd'assimbilit.  Est una dii religiosa, de stima po su santu, ca si fait dònnia annu a Aùstu (su 27) e sighit po cuàturu diis. Apustis de sa missa e de àterus momentus religiosu is carrus si movint a giru po sa bidda, cun totu sa genti de bidda ca ddi si fait festa. Aberit sa sfilada de is carrus su bistiri traditzionali sardu pabillonesu, iscobèrtu e avalorau de Rita Cossu cun s'assòtziu folclorìsticu Santu Juanni.

Is carrus

In minuda, su retro de unu carru. Frasche de ontano e ogetos de sa tradizine agrìcula pastorale sarda.

Su momentu prus de importu est sa criatzioni de is carrus e de is tracas (o barracas) pesadas asuba de is carrus imperendi su scomu de s'àlinu poita ca si bolit amentai cussu tràgicu accontèssiu, e nài gràtzias a sa manu divina ca at aprigau is pabillonesus. Duncas, custus carrus ca funt meda imperaus in àeras festas religiosas sardas (e non solu) funt unicus in su gèneri issoru comenti de su restu sa festa.

Fotografias in prus

• 
• 

Ligas esternas

• [3] Archiviadu su 30 nadale 2018 in s'Internet Archive.
• [4] Archiviadu su 17 ghennàrgiu 2022 in s'Internet Archive.