Santu Archillau

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in campidanesu

Madonna in gloria, àbsidi de sa Seu de Aristanis. Santu Archillau est pintau a genogus, cun sa pianeta arrùbia.

Archillau, fintzas Acrillai (Archelaus in latinu; Fordongianus, sèculu I - Fordongianus, 4 de cabudanni 100), est stau unu satzerdotu e màrtiri sardu, venerau a santu de sa Crésia catòlica.

Agiografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

(LA)
« Hich jacet Beatus Martir Archelaus Presbiter obit quarto Kal. septembris anno 100. »
(SC)
« Innoi corcat su Biau Màrtiri Archillau presbìteru mortu in su 4 de cabudanni in s'annu 100. »
(Losa de santu Archillau)

Pagu si scit de sa biografia de Archillau, ca non ci funt passiones o testus chi arrelatant sa vida cosa sua. Segundu sa traditzioni, est nàsciu in su sèculu I in Fordongianus de una famìglia nòbili; at connotu s’Evangéliu in Casteddu e est stau ordinau presbìteru de su santu pìscopu Tènneru o fortzis de su pìscopu Melitoni. Apustis de essi torrau in Fordongianus po proclamai su cristianèsimu, est stau denuntziau cumenti cristianu e apedrau de su pòpulu. e apustis interrau aundi posca est stada fraigada sa crésia de santu Lussùrgiu.

Cultu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Po meda tempus scarèsciu de sa memòria de sa genti arborensi, sa devotzioni po santu Archillau torrat a nasci in su 1615, candu s'archipìscopu de Aristanis Antonio Canopolo òrdinat una cumpangia de scavus asuta de sa crésia de santu Lussùrgiu in Fordongianus[1]. Su 5 de freaxu s'agatant sa losa de santu Archillai e is ossus suus, e si decidit sa trasladura de is relìcuias a sa Catedrali de Aristanis, chi lompint in citadi in su 11 de freaxu.

Est patronu de sa citadi e de s'arcidiòtzesi de Aristanis, e est afestau su 13 de freaxu.

Bibliografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • Josto Murgia, Goccius de Santus.
  • Salvatore Angelo Scintu, Raccolta di memorie d'Arborèa, Aristanis, Tipografia arborense, 1873.

Notas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. (IT) Diòtzesi de Aristanis, Sant’Archelao visto attraverso i Gosos, in Arcidiocesi di Oristano, 20 freàrgiu 2021. URL consultadu su 9 martzu 2022.