Chełmno

Artìculu in LSC

Munitzìpiu, Chełmno

Posidura in Polònia

Chełmno [ˈxɛu̯mnɔ] (in tedescu: Kulm) est una bidda de unos 20.400 bividores de sa Polònia setentrionale, a curtzu de sa riba dereta de su frùmene Vistula e a unos 140 km dae su mare Bàlticu. Est capitale de sa regione istòrica omònima e dae su 1999 faghet parte de su Voivodatu de Kuyavia e Pomerània. Cabudianamente fiat parte de su Voivodatu de Toruń (1975-1998).

Chełmno est istadu sa prima cussòrgia de sos Cavalleris Teutònicos in missione de cristianizatzione de sas tribùs bàlticas. A pustis de sa cristianizatzione bi si fiant tramudados a bìvere medas colonos tedescos e pro custa resone in s'Edade Mèdia 7 bividores de 10 fiant de orìgine tedesca, dae chi dipendet su fatu ca sa bidda fiat dae tando narada Culm.

Semper in s'Edade Mèdia bi fiat fraigada un'universidade, sa segunda prus antiga de su rennu de Polònia a fatu de sa de Cracòvia. Sèculos a pustis s'universidade diat àere pèrdidu de importu fintzas s'ispèrdere.

Fiat cun su nùmene de Culm chi sa bidda fiat incluida in sa Liga Anseàtica. Connota che Chełmno durante sos sèculos de giurisditzione polonesa, fiat passada suta amministratzione prussiana in su 1772, mudende in su 1872 nùmene in Kulm. Fiat torrada polonesa cando sa Polònia fiat torrada a costituire a pustis de sa Prima Gherra Mundiale e torrada a ocupare de sas tropas tedescas durante sa Segunda Gherra Mundiale.