Elio e le Storie Tese

Custu est un'artìculu de su mese
Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Elio e le Storie Tese

Sos Elio e le Storie Tese in cuntzertu
Informatziones
Orìgine Milanu, Lombardia, Itàlia
Gènere musicale Rock dementziale[1][2][3], Rock progressivu[1][4], Pop rock
Annos de atividade 1980–2018[5]
Etichetas Psycho
Hukapan
Aspirine
Sony
Giassu elioelestorietese.it

Sos Elio e le Storie Tese (a bortas incurtzadu in EelST o Elii, Èlios) sunt istados unu grupu musicale italianu de Milanu, fundadu dae Stefano Belisari (in arte Elio) in su 1980.[5][6][7]

Su grupu at connotu, in su tempus, una popularidade semper prus manna, alimentada in antis de sa tzirculatzione de registratziones bootleg de sos ispetàculos issoro in locales comente a su Maja Music Meeting e su Zelig de Milanu, e a pustis dae sa publicatzione de sos primos albums e dae sas medas aparitziones in televisione (Lupo Solitario e L'araba fenice in Italia 1, in paris cun sa Gialappa's Band in Mai dire Gol o cun Claudio Bisio in Zelig).[8][6]

Apretziados e connotos prus de totus dae unu pùblicu giovanile, in su 1996 sunt devènnidos famados a livellu italianu gràtzias a sa prima partetzipatzione issoro a su Fèstival de Sanremo, in ue si sunt classifichados segundos cun su branu La Terra dei Cachi e ant bintu su prèmiu de sa crìtica "Mia Martini". In su 1999 ant retzidu in Dublinu su prèmiu "best italian act" in sos European Music Awards de MTV e in su 2003 su prèmiu "mègius videoclip" in sos Italian Music Awards de sa FIMI. In su 2011 sunt istados incoronados dae Rockol e de sos letores suos comente sos "artistas italianos de su deghènniu 2001/2010". In su 2012 ant bintu su referendum promòvidu dae su Mei chi los at elèghidos artistas sìmbulu de sa mùsica indipendente italiana. Totu sos album issoro sunt devènnidos discos de oro in Itàlia. Su discu Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu s'est classificadu su de bìndighi in sa lista de sos mègius discos italianos de totu sos tempos redatzionada dae sa rivista ispetzializada Rolling Stone.[9] In su 2013 ant leadu parte pro sa segunda bia a su Fèstival de Sanremo, a pustis de 17 annos de ausèntzia, classifichende·si in torra segundos cun su branu "Sa cantzone mononota" e torrende a bìnchere su Prèmiu de sa crìtica "Mia Martini", cussu pro su "Mègius Arrangiamentu" e su "Prèmiu de sa Sala Imprenta Ràdiu, Web e TV".

Dae su 1993 Elio e cumpàngios sunt fintzas presentes in sas ràdios: paris a su deejay Linus tenent, in Ràdiu Deejay, un'apuntamentu radiofònicu setimanale chi si mutit Cordialmente.[10][11]

Su 17 santugaine 2017, in un' intervista a sa trasmissione Le Iene, ant annuntziadu s'isorvimentu de su grupu a pustis de 37 annos de atividade, in ocasione de su gai naradu Cuntzertu Definitivu chi s'est acumpridu su 19 nadale in su Mediolanum Forum.[12]. Su 15 de nadale de su 2017 est istada annuntziada sa presèntzia issoro in su cast de su Fèstival de Sanremo 2018[13] e a sighire s'ùrtimu issoro, su Tour d'Addio (Tour de Adiosu) in sos palatzetos italianos. S'isorvimentu s'est, a pustis, s'est bidu chi non fiat beru, comente est istadu dimostradu dae su grupu cun sas partetzipatziones issoro a programmas televisivos[14] e a su Capodannu de Taranto 2018 .[15]

Istòria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sas orìgines (1979-1988)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Elio

Su primu nùcleu de Elio e le Storie Tese s'est formadu in su Litzeu Iscientìficu Einstein de Milanu intre su 1975 e su 1980. In sa matessi classe fiant iscritos Stefano Belisari (Elio) Luca Mangoni e Marco Conforti (frade de Sergio e, a pustis, manager de su grupu).[16] Stefano Belisari, chi istudiaiat flàutu traessu in su Cunservatòriu de Milanu, at assentadu sa sua prima cantzone in su 1979 e l'at mutida Elio, nùmene de su protagonista de sa cantzone. Pro custa resone aiat isseberadu chi su nùmene de arte suo diat dèpere èssere pròpiu Elio. Sas "Storie Tese" (Istòria Tiradas) imbetzes tenent orìgine dae sa frase chi benit pronuntziada in su discu MONO tono de sos Skiantos, a s'incumintzu de sa rasta Eptadone, cando si sentit sa boghe de Freak Antoni chi pronùntziat sa fràsia C'ho delle storie pese (Tèngio istòrias pesantes). Dae custu est nàschidu su nùmene Elio e le Storie Tese, su grupu chi at fundadu Elio matessi in su 1979.

Sa prima formatzione at esordidu in unu cuntzertu de su trìulas 1980 in sa festa de su CAF San Siro, in antis de unu pùblicu de una deghina de pensionados: Elio a sa chiterra e a sa boghe, "Cortellino" (Paolo Cortellino) a su bassu e "Zuffellato" (Pier Luigi Zuffellato) a sa bateria. Cortellino fiat intradu in sa formatzione solu ca fiat un'amigu de Elio e ischiat sonare sa chiterra, ma non fiat in gradu de divènnere su bassista fissu de su grupu. Pro custu est istadu sostituidu dae Fabio Gianvecchio, a su cale Elio at dadu su nùmene de "Chiosco", e a pustis dae Dario Mazzoli, chi est istadu mutidu "Scaffale"; sa bateria est colada a "Cosma" (Roberto Sgorbati).

In su 1982, Elio at isseberadu de fàghere intrare in sa formatzione de su grupu suo su frade minore de su cumpàngiu suo de iscola Marco Conforti, Sergio, chi istudiaiat su pianoforte. A Sergio est istadu dadu su nùmene de "Tanica". In cussos annos Cosma aiat isseberadu de abbandonare su grupu e est istadu sostituidu dae sa Drum machine de Tanica. Elio e Tanica ant incumentzadu a assentare branos inèditos chi cun su tempus ant sostituidu sas covers de sos Ramones e de sa Steve Miller Band; tra sos primos branos assentados dae su duetu, intre sos prus fortunados bi sunt istados John Holmes, Cassonetto differenziato per il frutto del peccato, Silos, Pork e Cindy, Urna e Catalogna. In su 1983 est intradu in su grupu una de sas mègius chiterras rock de su panorama milanesu, "Cesareo" (Davide Civaschi), su chitarrista de sos Urania, chi in s'incumintzu depiat petzi fàghere una aparitzione minore in unu cuntzertu pro sonare s'assolu longu de chiterra de sa cantzone Tenia, cover de Maniac, ma a pustis Cesareo no est essidu prus dae su grupu. Elio at pòdidu abbandonare sa chiterra e si cuntzentrare in sos ruolos de cantante e frontman, dae cando in cando ammustrende·si fintzas in cantzos cun su flàutu traessu, comente a in sa cantzone Sei pelosa sei scontrosa.

In su 1984 essint a fora sos primos bootlegs de sos cuntzertos de EelST. In su 1985, sos Elio e le Storie Tese ant partetzipadu a unu provinu pro insertare una cantzone issoro in sa regorta "Musica Metropolitana", intre sas cantzones presentadas est istada isseberada Abbecedario, chi est devènnidu su primu branu registradu in istùdiu dae sos èlios.

In su 1986 Scaffale est istadu remplasadu dae Faso, chi at pigadu su nùmene de "Pranzo", a pustis "Pasto" (in onore de Jaco Pastorius, su bassista virtuosu de sos Weather Report a sos cales Fasani s'ait ispiradu) e a sa fine "Faso". In su 1986 Tanica at lassadu in manera temporànea su grupu pro sighire in giru sos Righeira cun sos cales aiat giai collaboradu iscriende sa cantzone L'Estate sta finendo. In cussu perìodu est intradu a fàghere parte de s'iscuàdra s'amigu "Grussu" (Pierino De Luca), in antis in calidade de presentadore e afiancadore in sos nùmeros de avanispetàculu chi aberiant sos primos cuntzertos e a pustis in su ruolu de amministradore chi s'ocupabat unu pagu de totus in su perìodu tra su 1986 e su 1989.

Intre su 1985 e su 1986 Elio e le Storie Tese ant fatu una sèrie de cuntzertos istòricos in locales milanesos comente a su Maja Music Meeting e su Zelig. De custos ispetàculos sunt istadas realizadas registratziones pirata in cassetas chi ant tentu una difusione ispantosa, mescamente intre sos pitzocos adolescentes de Milanu e de su Nord Itàlia.[17] Sa frecuentatzione de su Zelig e de sos còmicos suos permitet a su grupu de isperimentare sa contaminatzione tra mùsica e cabaret, tantu de los induire a partetzipare a su Fèstival de su Cabaret de Loano in su 1986, eventu trasmìtidu in sa trasmissione Cabaret pro una Note e probabilmente sa prima aparitzione televisiva issoro, in sa cale ant cantadu su petzu issoro in inglesu non currigidu The peak of the mountains, chi deghe annos a pustis at a èssere insertadu in s'album Eat the Phikis, cun su tìtulu Second me, interpretadu dae James Taylor.

In su 1987 est istada registrada una àtera esibitzione memoràbile, chi at tzirculadu in bootleg cun su nùmene Live in Borgomanero, cun s'iscalita chi fiat cumposta dae carchi cover cun su testu modificadu comente a No Gianni no (Johnny B. Good), Bidet (Beat It) e Vivi Rocco (We Will Rock You); e carchi "clàssicu" comente a John Holmes, Cara ti amo e Alfieri. Pròpiu gràtzias a sa cantzone Vivi Rocco, Tanica at pigadu su nùmene de Rocco Tanica, nùmene in impreu totora.[18] In su 1987 est istada fata sa segunda intzisione in istùdiu de sos EelST, sa regorta Ele.menti, in ue sunt istadas insertadas sas cantzones Silos e Pork e Cindy, chi ant a èssere intzisas torra in sos albums Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu e Italyan, Rum Casusu Çikti.[19][20]


Intre su 1987 e su 1988 Elio e le Storie Tese ant fatu sas primas aparitziones in televisione, in sas trasmissiones Lupo solitario (1987) e L'araba fenice (1988). In su 1988 in su grupu est intradu un'elementu nou: su polistrumentista Paolo Panigada, a pustis connotu comente "Mu Fogliash", "Fogliash" e a sa fine "Feiez" (boghe, percussiones, sassòfonu, chiterra).[21] Su 1988 est s'annu de s'ùrtima registratzione in istùdiu de Elio e le Storie Tese in antis de intzìdere una discografia personale issoro, su petzu John Holmes (una bida pro su tzìnema), unu de sos sutzessos prus mannos de su grupu, cuntènnidu in sa regorta Lupo Solitario. Semper in cuss'annu, una casseta de unu cuntzertu a Bologna est arribada in s'iscrivania de unu produtore, Claudio Dentes, a pustis connotu comente Otar Bolivecic.

Sos primos albums (1989-1991)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Rocco Tanica

Gràtzias a s'adòbiu cun Otar, su 6 de nadale de su 1989 Elio e le Storie Tese sunt resissidos a dare a sa lughe su primu album Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu.[5][7][22][23] A sa bateria at sonadu sa prima borta Curt Cress, turnista tedescu[22][23]. S'album cumprendiat medas clàssicos de su grupu, giai connotos a su "pùblicu de sas registratziones pirata", e est istadu unu sutzessu, arribende a bèndere prus de chentumìgia còpias in su momentu de s'essida[5].

S'intzisione istereofonica in CD at riveladu sa prima borta a medas fan su livellu tècnicu notèvole de sas esecutziones de su grupu. S'album s'aberit cun unu diàlogu intre sos membros de sa banda, cun sas boghes mudadas de un'octaver pro las fàghere assimigiare a cussas de unu grupu de pitzinneddos de sas iscolas mèdias; espediente pro mèdiu de su cale introduire unu de sos temas prus caros a sos EelST, sa mitologia e su limbàgiu de sos adolescentes italianos ("figo", "sbiancata", "tua prinz", "sparaci i deep") ma, fortzis, fintzas tzitatzione a s'abertura de s'album MONO tonu de sos Skiantos, in ue si intendet una boghe mudada in manera simigiante chi narat: "ho delle storie, ragazzi, ho delle storie pese" ("tèngio istòrias, piseddos, tèngio istòrias pensantes") (b'at de ammentare chi storie tese est s'anàlogu milanesu de s'espressione gergale-giovanile storie pese impreada aterue, comente in s'àrea bolognesa tzitada dae sos Skiantos, e impreada pro indicare unu problema o una situatzione de "malessere sotziale").

In su beranu de s'annu imbeniente (1990), in su grupuest intradu in manera istàbile un'elementu nou, su baterista Christian Meyer, de tzitadinàntzia isvìtzera, su cale medas bortas at sonadu pro contu de sa N.A.T.O.[24] e s'at ammustradu in su "Tour dell'Amore".[25] Sa de su 1990 est istada sa prima sèrie de cuntzertos a livellu natzionale, in ue sos Elio e le Storie Tese si sunt postos pro sa prima borta in relatzione cun su Fèstival de Sanremo, sonende durante sos cuntzertos issoro e in su "controfestival" sa parodia de medas de sos branos sanremesos de cussa editzione, chi est istada fata, in menera etzetzionale, in su Palafiori de Arma di Taggia, imbetzes chi in su traditzionale Teatru Ariston, serradu pro ristruturatzione. Sos Èlios si sunt esibidos in su Teatru Odeon a curtzu de ie[26], e intre sos branos parodiados sos prus famados e mègius essidos sunt Verso l'ignoto e Vattene amore, parodias de sos branos omònimos presentados in su Fèstival dae sas còpias Marcella-Gianni Bella e Minghi-Mietta. In s'in antis de sas duas parodias s'ala "maschile" benit esecutada dae Elio e cussa "feminile" de Feiez, mentras in sa segunda sos ruolos si fùrriant. Duos de sos petzos sanremesi, Ameri (dedicada a su telecronista Enrico, de Sos amores de Toto Cutugno), e Sunt Cuntentu (de Sunt cuntentu de Milva, ue s'agetivu divenit nùmene e allude a su ciclista Gimondi), sunt istètios posca intzisos subra discu: de custos esèmpios faghent ispàtziu sas numerosas fontes de ispiratzione a su mundu de s'isport. Semper in su matessi perìodu ant iscritu una àtera parodia, Arriva Clistere, in sa mùsica de Arriva Cristina de Cristina De Avena.[27]. Calicunu de custos branos parodìsticos sunt istados presentados in sas trasmissiones Tam tam village e Banane, prontos pro èssere intzisos in un'album nou mutidu Tarati per il canto. S'album, però, no at pòdidu essire a càusa de su mancadu cunsensu de sos autores de calicuna de sas cantzones parodiadas. Petzi Ron (s'autore de Sono felice) e Toto Cutugno (autore de Gli amori) ant a pustis frunidu su cunsensu a sa publicatzione de sas parodias de sos branos issoro.

Pro su matessi motivu est istadu bogadu dae su mercadu su maxi-sìngulu Born to Be Abramo, essidu in s'istiu de su 1990, (connotu fintzas comente a SvEliatevi),[22] in ue bi fiat, in paris cun World Class Player (versione in limba inglesa de Giocatore mondiale, cun Pierangelo Bertoli) e John Holmes (Shidzu Version), su branu incriminadu Born to be Abramo, medley de Resta cu' mme, de Domenico Modugno, de Resta con noi Signore la sera, de Esci dalla tua terra, de You make me feel de Sylvester e de Born to Be Alive de Patrick Hernandez.[8][28]. Su petzu est istadu torradu a publicare in una versione noa in su 1997 cun s'apògiu e sa collaboratzione artìstica de Hernandez matessi.[22][29] S'ennèsima pigada in giru l'ant fata in su Nadale de su matessi annu: su grupu at detzìdidu de publicare unu maxi-sìngulu de pasca de nadale, The Los Sri Lanka Parakramabahu Brothers featuring Elio e le Storie Tese, ma sa domo discogràfica no ait atzetadu de lu bèndere a prètziu minimadu, e tando l'aiant fatu colare comente a unu mini-album e bèndidu gasi; in custa òtica su discu non pigat sa forma de unu progetu musicale de sensu acumpridu e benit definidu dae sos Èlios matessi comente a "Su discu trassa de Nadale".[22][8]

Intre sos àteros avenimentos de custu annu ricu meda pro sos EelST podimus ammentare su cuntzertu famadu de su 6 de santugaine in su Teatru de s'Elfu de Milanu, in ue su grupu s'est esibidu in 12 oras de variatziones in su tema de Ti amo chene si firmare, realizende unu rècord de Guinness de sos primados. Rècord abarradu a issos finas a s'8 de nadale de su 2015, die in ue su colletivu Slaps Orchestra at sonadu pro 24 oras consecutivas chene interrutziones in una esibitzione in Cosentza.[5][8]

In su 1991 sos Èlios presentant una versione noa de Ti amo in su Cuntzertu de su Primu Maju, in direta tv in sa Rai.[5] Su testu nou de su branu est istadu cantadu a chene lu fàghere ischire a nemos, a pustis chi sos Elii aiant incumintzadu cun su branu Cassonetto differenziato per il frutto del peccato: inoghe si denuntziaiat su malcostume de sa classe polìtica, faghende nùmenes (a esèmpiu Giulio Andreotti, Remo Gaspari, Francesco Cossiga e Giuseppe Ciarrapico) e tzitende fatos e, pro custu, est istadu interrùmpidu dae sos funtzionàrios RAI chi sunt intervènnidos in su palcu;[7][22][8][30][31] s'eventu est istadu a pustis propostu cun su nùmene Sabbiature in su CD sìngulu Pipppero (pron. pippéro) e in s'album Peerla.. In cue si podet intèndere sa boghe de su presentadore Vincenzo Mollica costrintu a intervènnere pro mascherare s'intzidente, in su mentres chi intervistat a Ricky Gianco.[32] Elio in su matessi momentu abòghinat "Comente a Jim Morrison!", referinde·si a un'episòdiu chi ait interessadu sa rockstar famada chi, pro àteros motivos, est istadu batida bia de pesu durante un'esibitzione sua.

Pesada mediàtica (1992-1995)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Faso

In su 1992 su grupu est intradu in una fase noa, publichende su sìngulu Pipppero® su 6 de maju,[5][33][34] chi est istadu propostu in manera fitiana dae totu sas ràdios printzipales, e chi est abarradu in pitzos a sa classìfica de sos sìngulos prus bèndidos pro ses chidas consecutivas.[7] Su 12 de làmpadas est istadu publicadu s'album Italyan, Rum Casusu Çikti, in ue s'agatat galu carchi petzu de s'època "del Magia", in paris cun meda materiale nou.[35] Su sutzessu de cust'album at superadu su de s'album de esòrdiu.

In paris cun Pipppero®, fintzas Servi della gleba est istada proposta in manera fitiana, e unos àteros branos noos comente a Il vitello dai piedi di balsa o Essere donna oggi sunt devènnidos in famados meda in presse. In paris cun sos medas istràngios (intre sos àteros Claudio Bisio, Riccardo Fogli, Diego Abatantuono e Enrico Ruggeri), in s'album s'agatat fintzas Mangoni, chi fiat istadu cumpàngiu de iscola de Elio, architetu e babbu de famìlia, chi dae tando diat èssere devènnidu in su matessi tempus una mascote e un' icona de su grupu, una casta de "membru a honorem" (fintzas essende istonadu meda), incarrigadu printzipalmente de bestire sos pannos (cun sa boghe in sas intzisiones, o fintzas de persone, e a bortas in costùmene, in s'iscena) de sos medas pessonàgios de s'immaginàriu de Elio (dae Supergiovane a su narradore de sa Vendetta del Fantasma Formaggino).[5] A partetzipare a su progetu est istadu fintzas su coro folk bùlgaru, totu feminile, Sas Mystère des Voix Bulgares, famadas fintzas pro àere cantadu sa sigla de su serie televisiva americana/neozelandesa famada Xena - Printzipessa gherriana.

De su 1992 est fintzas sa vìdeo-casseta Chi ha incastrato Elio e le Storie Tese?, un'autobiografia romanzada de su grupu, cun intervistas e registratziones de cuntzertos.[36] In su matessi annu sos membros de su grupu ant incumintzadu a traballare a unu progetu musicale parallelu, ispiradu a s'òpera de sos Weather Report: sa Biba Band.

In su santugaine de su 1993 est istadu publicadu Esco dal mio corpo e ho molta paura (Gli inediti 1979-1986) nàschidu dae sas rechestas de sos fans de sa prima ora chi boliant torrare a scurtare branos mai publicados de s'època de su "Magia".[37] Elio e le Storie Tese los ant cuntentadu esecutende una direta in istùdiu e mantenende de propòsitu sos arrangiamentos "originales" de sos esòrdios issoro.[37] In custu album aparit fintzas Amico uligano, giai sigla de Mai dire Gol s'annu pretzedente.[37] Dae su discu est istadu pigadu su sìngulu Aborto/In te, chi cunteniat (Gomito a gomito con l') Aborto e In te, cover cantada dae Mangoni de su branu In te de Nek.[38]

Semper in su 1993 est istada publicada una musicasseta promotzionale in allegadu a sa rivista Tutto musica e spettacolo intitulada Not Unpreviously Unreleased'nt, in ue s'agatant tres branos inèditos registrados in sos cuntzertos.[39] Su 9 de nadale de su matessi annu at incumentzadu a andare in direta in Radio Deejay sa trasmissione radiofònica Cordialmente senza freni.[8]

In su 1994 su grupu at sighidu sa collaboratzione cun sa Gialappa's, realizende fintzas Nessuno allo stadio, sigla de su programma Mai dire mondiali, sighidu dae su sìngulu in s'istiu.[40] Parte de s'annu est istadu a pustis impreada in unu serie de cuntzertos natzionale mutida "Playmobil tour".[41]

In s'istiu de su 1995 est nàschidu su Fave Club, su tzìrculu de fans ufitziale de Elio e le Storie Tese.[42] A fine annu ant prodùidu pro Ràdiu Deejay, su sìngulu natalizio Christmas with the Yours, traditzione chi a pustis est istada rinnovada cada annu, publicadu impreende su nùmene 'Il Complesso Misterioso', acumpangiadu dae su Cantante Misterioso alias Graziano Romani.[43]

Sanremo e su sutzessu (1996-1998)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Cesareo

Sos Elio e le Storie Tese ant partetzipadu a su Fèstival de Sanremo de su 1996 cun su branu La terra dei cachi, chi paret chi faeddet de sos problemas de màfia, corrutzione e sanidade presentes in Itàlia[5][44], ma chi in realidade podet èssere lèghidu comente a una presa in giru de sas tìpicas cantzones sanremesas. Sa cantzone, in manera detzisa a foras de sos cànones "sanremesos", at tentu ununu sutzessu mannu de pùblicu e de crìtica, classifichende·si a su segundu postu[44][45] e agiudichende·si su prèmiu de sa crìtica "Mia Martini".[22] A sos tempos sas esibitziones issoro sunt difìtzile de ismentigare:

  • Durante sa segunda serada Elio est intradu cun unu bratzu fintu, a pustis boghende a foras cussu beru dae suta su mallione.[44][45]
  • In su sero in ue sos cuncurrentes de su Fèstival teniant unu minutu ebbia pro presentare torra un'estratu de sa cantzone issoro (e totu aiant optadu pro esecutare su ritornellu ebbia), sos Èlios ant esecutadu unu cantu mannu de su petzu issoro, atzelerende·nde a su màssimu su tempus pro 55 segundos totales.[44]
  • Infines, in s'ùrtima serada si fiant ammustrados bestidos de alienos e cun sa conca rapada colorada de prata (in realidade bestiant totu calotas francu Elio, chi si fiat rapadu a beru), cun unu costùmene chi richiamaiat in manera crara sos Rockets.[44]

De su sutzessu tentu, pariat chi su branu poderet bìnchere a beru sa gara, ma sa vitòria est andada a Vorrei incontrarti fra cent'anni de Ron e Tosca, e La terra dei cachi fiat arribada segunda.[44] Galu oe tzìrculant boghes, abbaloradas dae sas iscumbatas de sos Carabineris, chi narant chi in realidade sa cantzone diat àere a beru bintu su fèstival, ma chi sos resurtados finales diant èssere istados modificados dae Pippo Baudo in persone, chi no ait bòlidu ufitzializare sos votos.[22][44][46][47] Nointames non bi sunt istadas polèmicas mannas o efetos importantes pro custu fatu, fintzas gràtzias a s'atitudine còmica e irònica adotada dae su grupu, chi a sos pròpios cuntzertos torrat a nàrrere semper chi issos ant bintu cussu fèstival, ma sa vitòria l'est istada furada dae Pippo Baudo. Difatis, sos Elii sunt istados sos binchidores "morales" de cudda editzione e galu oe cussa cantzone abarrat in sa memòria colletiva, gasi comente sas esibitziones originales chi l'ant acumpangiadu.

Su 28 martzu de su matessi 1996 est essidu Eat the Phikis, chi at bèndidu prus de 200 000 còpias, binchende su Discu de plàtinu.[5][48] In paris a La terra dei cachi includiat medas àteros branos destinados a èssere ammentados e sonados a longu dae bivu, comente su famadu Tapparella, Mio cuggino (presentadu fintzas a su Festivalbar cun su cumplessu chi faghiat finta de cantare in playback mimende sas paràulas faddidas e àtera cosa galu), Burattino senza fichi (basadu in una bisione apòcrifa de Pinocchio chi si lamentat de èssere asessuadu finas a cando Geppetto no lu dotat de un'apòsitu «legnetto novità») e Omosessualità in ue beniant imitados pessonàgios famados (de Amanda Lear a Stanlio e Ollio). A pustis ant collaboradu cun s'Orchestra Casadei pro una versione de La terra dei cachi arrangiada cun s'insertada de carchi trastu tìpicu de sa mùsica de ballu e distribuida cun su tìtulu La terra dei cachi (The Rimini Tapes).[49] Sos sìngulos pigados dae cust'album, in paris cun La terra dei cachi, sunt istados T.V.U.M.D.B./Mio cuggino in unu 45 giros a fine promotzionale ebbia e El Pube, publicadu in unu CD sìngulu in ue s'agatant meda versiones de su branu regaladu a sos membros dae su Fave Club, su tzìrculu de fans ufitziale issoro.[50]

A pustis de s'essida de custu album b'est istada una partetzipatzione noa a su cuntzertu de su Primu Maju in Piazza San Giovanni e un'àteru giru natzionale (Uollano Tour), partidu su 16 maju in su PalaEvangelisti de Perugia e chi si est concruidu su 13 santugaine a su Mediolanum Forum de Assago. In s'istiu de su 1996 sos Tenores de Neunele, giai in amighèntzia cun sa banda, ant publicadu s'album Terra nostra, prodùidu dae Elio e cumpàngios, in ue cumparit fintzas una versione in sardu de La terra dei cachi.[51][52]


In su freàrgiu de su 1997 s'atore pornoràficu Rocco Siffredi los at mutidos pros pigare parte a sa produtzione prus ambitziosa sua, Rocco e le storie tese. Su grupu, francu Feiez, ispuntat intre sas ripresas de su film (ma non leat parte a sas iscenas hard de su film), e nde firmat fintzas sa colunna sonora, sonada dae Rocco Tanica in tempus reale durante su montàgiu.[5][53] In su mundu de su porno custu longumetràgiu est divènnidu unu cult, fintzas si at tentu pagu sutzessu cummertziale. Su 31 de santugaine de su matessi annu est istadu publicada sa regorta Del meglio del nostro meglio Vol. 1,[54] in ue bi sunt però medas inèditos, e chi pro custa resone est classificada comente "album" (non comente regorta) in sa discografia ufitziale de EelST.

Su 1998 s'est abertu cun unu sèrie minore de cuntzertos in sos Istados Unidos, in su mese de freàrgiu, acumpangiadu dae sa publicatzione de s'album promotzionale E.L.I.O. - The Artists Formerly Known As Elio e le Storie Tese, in ue s'agatant medas de sos sutzessos issoro cantados in inglesu,[55] e est sighidu cun unu giru longu in Itàlia. Pro su mercadu natzionale est essidu imbetzes Peerla, regorta de branos inèditos realizados in sos annos pretzedentes,[32][56] come per esempio sigle di Mai dire Gol come Balla coi Barlafüs (parodia di Time Warp dal Rocky Horror Picture Show)[57] comente pro esempru siglas de Mai dire Gol comente a Balla coi Barlafüs (parodia de Time Warp de su Rocky Horror Picture Show) o Il concetto di banana (sa mùsica sua at a èssere a pustis torrada a impreare pro Lo stato A, lo stato B chi s'agatat in Eat the Phikis).[58] Peerla cunteniat fintzas Ti amo campionato, cantzone sonada sa prima borta dae su biu in s'ùrtima puntada de Mai dire Gol editzione 1997-1998, pro analizare in manera satìrica e umorìstica carchi ipotèticu errore arbitràriu fatu in su campionadu de Sèrie A 1997-1998 pro agiudare sa Juventus, acabados cun su rigore negadu a Ronaldo in s'iscontru diretu cun s'Inter.[59] Sa cantzone est torrada in auge cando b'est istadu s'iscàndalu de Calciopoli de su 2006.[60]

Su 23 de nadale de su 1998, durante unu cuntzertu de sa Biba Band, est mortu tragicamente su sassofonista Feiez, pro neghe de un'emorragia tzerebrale.[5][8][61][62] Cummentende su fatu, sos cumpàngios ant naradu:

« Est mortu faghende mùsica, e pro unu musicista non b'at morte mègius.[63] »


Dae sa morte de Feiez a Cicciput (1999-2003)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Christian Meyer

In sos annos imbenientes EelST ant reduidu sas aparitziones issoro e sa produtzione issoro. In su 1999 in su grupu est intradu un'elementu nou, si puru no inclùidu in sa formatzione ufitziale: "Jantoman", connotu comente "Òmine";[5][8] su ruolu suo est cuddu de gestire, paris cun Rocco Tanica, tastieras e ainas tecnològicas, in particulare in sas esibitziones dae su biu. In su matessi annu est nàschidu su situ ufitziale, Elioelestorietese.it, cun carchi setzione dedicada esclusivamente a su Fave Club.[64]

Su 14 de maju de su 1999 est istadu publicadu Craccracriccrecr[65] e, fintzas cun su lutu chi los aiat corfidos, su grupu est torradu a s'ammustrare in cuntzertu. Su discu est itadu promòvidu dae su sìngulu Evviva/La visione, tzensuradu dae medas ràdios pro sa presèntzia, in su ritornellu de su branu, de unu riferimentu sighidu a s'òrganu sessuale feminile. A pustis, est istadu pigadu dae s'album su branu Bis. Cuss'istiu, su petzu Discomusic at tentu unu sutzessu cummertziale mannu, otenende unu muntone de visibilidade in sa televisione e sa ràdiu. A pustis est istadu pigadu fintzas su sìngulu La bella canzone di una volta.

Su 12 de santugaine de su 1999 su grupu at partetzipadu a sa trasmissione Night Express, de Itàlia 1; s'esibitzione est istada caraterizada, a sa fine de cada branu, dae cuntestatziones sighidas contra de su grupu. In su momentu cando su pùblicu benit lassadu lìberu de pònnere preguntas a su grupu, unu "provocadore" aiat preguntadu a su grupu comente mai gente chi narait de èssere anticonformistas comente a issos andarent a giru in Mercedes e Elio, infadadu, s'aiat ghetadu contra a issu, iscadenende un'atachizu chi aiat costrintu sa condutora Tamara Donà a dare sa lìnia a sa publitzidade.[66] Nointames s'assurdidade de custas iscenas e sa fatzilidade de cumprèndere chi fiant fintas (sos cuntestadores fiant, in realidade, cumponentes de su tzìrculu de sos fans), in sas dies imbenientes sos giornales e carchi trasmissione tv ant faeddadu de cussu atachizu, creende·lu beru.

Pagas dies a pustis su grupu at retzidu su prèmiu pro su Best Italian Act in sos European Music Awards de MTV:[5][30] in cussa ocasione, sos musicistas ant isseberadu de torrare a propònnere in mondovisione sos istereòtipos printzipales cun cales sunt rapresentados sos italianos. Sunt artziados in su palcu in canotiera e, chene pronuntziare nemmancu una paràula in inglesu, Elio, a pustis de àere fatu una sintzera tzitatzione a Feiez, at improvisadu una casta de iscenegiada napuletana, e in su mentres su restu de su grupu finghiat de si fàghere sos fatos pròpios.[30] Su 2 de nadale ant publicadu sa colunna sonora Tutti gli uomini del deficiente, pro su film omònimu de sa Gialappa's Band. S'album cunteniat, in paris cun branos istrumentales, fintzas cantzones inèditas e de orìgine betza (Yes I Love You) e bidiat sa partetzipatzione de Lucio Dalla (Psichedelia) e de Raffaella Carrà (Presidance®).[67]

In su matessi annu su grupu at curadu s'adatamentu italianu de sos diàlogos de su film Austin Powers: La spia che ci provava.[68][69]

In s'istiu de su 2000 est essidu su sìngulu tzelebrativu de sos europeos de fùbalu, La gente vuole il gol.[70] In su 2001 benit publicadu The Lugano Tapes, una vìdeo-casseta chi cuntenet su mègius de sos cuntzertos fatos in Lugano in sas dies 24 e 25 de abrile de su 2000, in s'Auditòrium Stelio Molo. Su filmadu est istadu fintzas trasmìtidu dae sa R.S.I. Sos cuntzertos bident sa partetzipatzione de Riccardo Foggli (ex-Pooh), Sir Oliver Skardy (de sos Pitura Freska) e Ike Willis.[71] Su 30 de maju de su matessi annu est istadu publicadu s'album dae su biu Made in Japan -Live at Parco Capello, chi colliat intzisiones fatas in numerosas tzitades de Itàlia dae su 1996 a su 1999 (fintzas cun Feiez).[8][72]

In su 2002 Elio at iscritu s'innu ufitziale de s'Ìnter, s'iscuadra preferida sua, in ue tzitat sa fràsia de Peppino Prisco "La serie A è nel nostro DNA": sa cantzone s'intìtulat C'è solo l'Inter e est cantada dae Graziano Romani.[73]

S'album in istùdiu imbeniente, Cicciput, est essidu bator annos a pustis de s'antepostu Craccracriccrecr, su 23 de maju de su 2003.[8][74] Custu album at signadu una rinàschida de su grupu, chi intraiat in una fase creativa noa non solu dae unu puntu de bista musicale. Su discu at tentu unu sutzessu cumertziale mannu, gràtzias a sos sìngulos Shpalman® in maju e Fossi figo in cabudanni. Su grupu at retzidu fintzas su prèmiu pro su mègius videoclip a sos Italian Music Award de sa FIMI.[5] In s'istiu est partidu su giru promotzionale denominadu Cicciput Tour.

Sos CD Brulé e sa istajone noa dae su bivu (2004-2007)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 2004, durante su giru de Cicciput, at pigadu forma s'idea de su CD Brulé: sa prima ora de cada cuntzertu, registrada e masterizada in tempus reale dae su staff tècnicu de EelST, benit posta in bèndida diretamente a s'essida.[5][8][75][76] S'initziativa fiat mutida fintzas Ho fatto due etti e mezzo, lascio?[76][77] e at batidu a sa publicatzione, in su 2004, de sa regorta de petzos dae su biu: Il meglio di Ho fatto due etti e mezzo, lascio?.[55] In su 2004 sos EelSt ant esordidu comente iscritores publichende Animali spiaccicati[78] e Fiabe centimetropolitane (custa ùrtima una regorta de paristòrias surreales firmadas dae Elio ebbia).[79] In su matessi annu ant debutadu fintzas comente atores in su film Natale a Casa Deejay: a Christmas Carol (pro sa colunna sonora ant realizadu su branu Nadale a su zenzero).[80]

Semper dae cussannu, divenit possìbile iscarrigare dae su situ ufitziale issoro totu sa discografia issoro in formadu mp3, cun fintzas totu sos CD Brulé publicados,[77] paghende unu tantu - abbonamentu (trimestrale o annuale) "a forfait". In prus, su grupu at publicadu unu sìngulu intituladu Oratorium, dedicadu a su mundu de s'oratòriu, chi l'aiant pedidu s'Ufìtziu di Pastorale Giovanile de Milanu.[77] In su 2005 sos EelST sighint a si mòere a giru e sighit s'initziativa de sos CD Brulé (ribattezzata Gràtzias pro sa splendida serada e s'annu imbeniente Calidade oro). S'idea benit ismanniada fintzas de prus: in su cuntzertu de Castellazzo di Bollate (21 trìulas) benit postu in bèndida a s'essida fintzas su DVD Brulé cun su vìdeu de su cuntzertu; in prus, benit dada sa possibilidade a su pùblicu de iscarrigare a pagamentu sos cuntzertos in una crae USB comente alternativa (prus econòmica) a sa còmpora de su CD Brulé. Comente pro s'annu pretzedente benit realizada una regorta, Il meglio di Grazie per la splendida serata, in ue s'agatat un'issèberu de sos branos dae su biu cantados in sos CD Brulé de su 2005. In su matessi annu essit Baffo Natale, in collaboratzione cun Jovanotti.[81]

Su 28 de freàrgiu de su 2006 Elio e le Storie Tese ant postu (in su web ebbia) su sìngulu Valzer transgenico, narende chi fiat una cantzone esclusa dae su Fèstival de sa Cantzone Italiana chi si tenet in cussas dies a Sanremo, chi bidet fintzas una breve partetzipatzione de su rapper Mondo Marcio e sa collaboratzione de Stefano Bollani e Mauro Negri.[82] Prestant fintzas sas boghes issoro pro su dopiàgiu italianu de su film de animatzione danesu Terkel in Trouble (sunt issoro sos adatamentos in italianu de sos diàlogos, in paris cun Antonello Governale),[83] essidu in s'abrile de su 2006, e adatant sa colunna sonora pro sa versione italiana: su sìngulu Banane giganti (publicadu solu in su web cun su pseudònimu I Los the Peparors) est sa prima cantzone cantada totus dae Faso. De ammentare su fatu chi I Los the Peparors fiat unu nùmene giai impreadu in pretzedèntzia de EelST (fiant unu grupu americanu de sos annos baranta mai esistidu), a intro de sa mini-sèrie Vite bruciacchiate, girada in su 1998 in sas dies de su giru issoro in sos USA, ma posta in unda petzi in s'atòngiu de su 2000, in Rai 2.

In s'istiu 2006 sa banda andat a giru pro 20 datas cun s'ispetàculu-cuntzertu Coèsi se vi pare (dae su 28 de làmpadas de su 2006) cun s'atore Claudio Bisio.[5][7] Su cuntzertu de Màntova est istadu trasmìtidu in Sky (canales Jimmy e Comedy Central) e nd'est istadu fatu unu DVD.[84] In su matessi annu est essida s'autobiografia de su grupu, Vite Bruciacchiate - Ricordi confusi di una carriera discutibile, cun interventos de amigos e collegas, presentada in su mese de santandria in sa libreria Feltrinelli de Piazza Piemonte in Milanu.[47] In su mese de nadale essit su sìngulu Presepio imminente, isponsorizadu dae Spizzico.

Jantoman es' ammustradu cun unu cuguddu in conca in su giru Emozioni fortissime.

Su giru istiale de su 2007, dae ue sunt istados otènnidos sos CD Brulé denominados Emozioni fortissime,[85] bidet sa presentada de branos noos chi diant èssere essidos in su discu in essida s'annu imbeniente (Parco Sempione, Indiani , Il congresso delle parti molli). Mudada temporale in sa formatzione dae su bivu: Rocco Tanica, chi abarrat a Milanu a traballare a su discu nou, benit sostituidu dae Vittorio Cosma, cun su pseudònimu de Clayderman Viganò.[86] In custos cuntzertos, Jantoman at sonadu cugugiadu de su totu e cuadu dae unu parabentu, chi lassat petzi trasparire sa sagoma sua.

In su cabudanni de su 2007 sos EelST ant interpretadu sa publitzidade noa de su Cynar Campari, iscriende e cantende unu motivetu irònicu (a pustis torradu a impreare in su branu Gargaroz, de Studentessi) dedicadu a s'iscartzofa e a sa traditzione italiana de su digestivu famadu.[87] S'ispot est una rivisitatzione de sa publitzidade nòdida meda in ue Ernesto Calindri, "contra s'ispinniadura de sa bida moderna", bufaiat in manera chieta su Cynar sèidu a una mesa isulada in su tràficu tzitadinu.

Su 16 de santandria de su matessi annu est istada publicada una regorta de 3 CDs imprentada de s'Aspirine Music, domo discogràfica de sa banda finas a su 2003, cun su tìtulu The Original Recordings 1990/2003, disaprovada dae sos mùsicos.[88] Sa publicatzione diat àere pòdidu difatis generare confusione cun su s'album in istùdiu nou, in cantiere dae tempus meda e chi at bidu sa lughe pagu tempus a pustis: Studentessi.[88]

Studentessi e su Dopofestival (2008)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'album nou benit publicadu su 20 de freàrgiu de su 2008,[5][89][90] a pustis de su sìngulu Parcu Sempione de su 8 freàrgiu, in ue su vìdeu est dirìgidu dae Marcello Magra (famadu pro àere interpretadu carchi pessonàgiu còmicu comente a Maccio Capatonda e Mariottide in sas trasmissiones Mai dire lunedì e Mai dire martedì).[89][91] Custu branu tzitat s'isbuscamentu de su buscu de Gioia a Milanu, pro protestare contra a su cale Rocco Tanica ait fatu unu isciòperu longu de sa gana.[24]

Dae su 26 de freàrgiu a su 1 de martzu presentant su DopoFestival de sa 58ª editzione de su Fèstival de Sanremo[5][7][92] proponende cun tonu irònicu, intre sas àteras cosas, medley e versiones torradas a arrangiare in su testu o in sa mùsica de sas cantzones de su Fèstival, ponende in mesu sos matessi artistas in gara chi istaiant a su giogu, otenende unu sutzessu òtimu de pùblicu e crìtica, tantu de intrare in sa Top Ten de sos mègius programmas televisivos de su Prèmiu Règia Televisiva 2008, pensadu dae Daniele Piombi.[93]

Pippo Baudo, chi at presentziadu a una puntada de su Dopofestival (aprofitende de sa pàusa de su fèstival pro more de unu turnu de campionadu in intro de sa chida), bantat su grupu e sa capatzidade sua de èssere resèssidu a creare una trasmissione divertente e intelligente, chene iscadire in sa volgaridade. Ant fintzas partetzipadu comente istràngios a s'ùrtima serada de su Fèstival beru e pròpiu, presentende Largo al Factotum dae Il barbiere di Siviglia de Rossini,[94] branu chi giai dae medas annos beniat propostu dae su grupu in sos cuntzertos, isseberende in manera curiosa de non propònnere carchi branu chi poderet promòvere su discu essidu pagas dies in antis (antzis, non nd'ant atzinnadu in manera mìnima, nemmancu in su Dopofestival). Comente a de sòlitu, su grupu est resèssidu a profanare su logu chi los acasagiaiat cun unas cantas presas in giru prus o mancu craras.

Su grupu s'at presentadu bestidu comente a sos Rondò Veneziano e cun unu trucu chi los imbetzaiat in modu innaturale, curpende posca Pippo Baudo de sos isforamentos sighidos, chi los aiant obrigados a incumentzare su dopofestival semper prus tardu. Ironizende pro essida de Loredana Bertè, Elio at naradu chi su petzu chi istaiant pro sonare fiat istadu bandidu dae sa gara in cantu s'est iscobertu chi non fiat inèditu. A palas de sa banda est istada projetada una gigantografia de Mangoni, naradu su "esclùdidu mannu", ca in su 1996 Baudo no l'at permìtidu de cumpàrrere cun su grupu. Durante s'esecutzione de su petzu, Elio at modificadu su nùmene "Figaro", resessinde a pronuntziare prus bortas in cussu palcu, in direta natzionale e in antis a milliones de persones, sa matessi paràula chi carchi ràdiu aiat tzensuradu cando fiat essidu Evviva/La visione. A s'agabbu de s'esibitzione, Elio, cummòvidu, at giradu s'ennèsimu saludu a Feiez, ammentende chi medas annos in antis aiat sonadu cun issos pròpiu in cussu palcu.

Mangoni

Su matessi branu Largo al Factotum est istadu propostu in su Cuntzertu de su Primu Maju de su 2008 cun su testu mudadu pro denuntziare cun s'ironia sòlita issoro Giuseppe Ciarrapico, elègidu senadore in sas eletziones polìticas pro sa coalitzione de su Pòpulu de sa Libertade; sos Èlios ant bòlidu ghetare unu ponte de continuidade cun sa cantzone de denùntzia issoro Sabbiature proposta 17 annos in antis in sa matessi manifestatzione romana e pro sa cale fiant istados bogados a foras dae su palcu.[31] Su grupu at fintzas sonadu sos branos Gargaroz e Parco Sempione, giai in iscalita in su giru promotzionale de s'album Studentessi in sos meses de abrile e de maju de su 2008, in ue ant propostu cantzones de s'album nou e calicuna de cussas realizadas pro su DopoFestival, in paris cun carchi sutzessu betzu; a su giru ant partetzipadu sa cantante Paola Folli e sos fiatistas Daniele Comoglio (sassòfonu) e Davide Ghidoni (trumba). Sa formatzione est abarrada sa matessi pro su Supermassiccio Tour istiale, incumentzadu su 20 de làmpadas in Cùneu e pretzèdidu dae s'essida de su videoclip Ignudi fra i nudisti, segundu sìngulu pigadu dae Studentessi, su 17 de làmpadas, chi bidet sa collaboratzione de Giorgia e de sa Shortcut production (comente pro su sìngulu pretzedente "Parco Sempione").[95]

Su 2 de nadale de su 2008 Elio e le Storie Tese ant nadu de nono a s'invitu a sa tzerimònia pro s'assegnatzione de s'Ambroginu de oro, atestadu de benemerenza chi sa Comuna de Milanu assignat cada annu a personalidades e artistas milanesos famados, in sa die de Santu Ambrògiu, patronu de sa tzitade. S'issèbera est motivada in una lìtera cun su disacordu pro s'issèbera de sa comuna de non cuntzèdere s'Ambroginu a sa memòria de su giornalista Enzo Biagi e sa tzitadinàntzia onorària a su giornalista e iscritore Roberto Saviano.[96][97]

Gattini e s'aumentu de sas partetzipatziones televisivas (2009-2012)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su 2009, in ocasione de su Fèstival de Sanremo, sunt torrados a èssere sos presentadores de su Dopofestival, cosa chi però no ant pòdidu fàghere a càusa de s'eliminatzione de su programma isseberada dae su presentadore e diretore artìsticu nou de sa kermesse Paolo Bonolis. Imbetzes, su 13 de freàrgiu, in sa trasmissione Faeddat cun megus subra Rai 3, ant torradu a interpretare cantzones chi diant èssere dèpidas èssere cantadas in su Fèstival (cosa assurda, sende chi nemos in antis de su Fèstival podet àere iscurtadu sas vàrias cantzones; fiat craru però s'intentu umorìsticu e parodistico de s'esibitzione).[98] Duos meses a pustis, su 19 de abrile, ant leadu parte comente istràngios a sa puntada finale de su ispetàculu X-Factor (in Rai Duas), in ue ant duetadu in paris cun su grupu finalista de sos The Bastard Sons of Dioniso, torrende a bogare a campu Uomini col borsello, su sutzessu betzu issoro.[99]

A pustis de su terremotu mannu chi aiat corfidu L'Aquila in s'abrile de su 2009, sos Elio e le Storie Tese ant partetzipadu a su progetu de benefitzèntzia Artisti Uniti per l'Abruzzo, sonende su petzu Domani 21/04.2009 in paris cun àteros 55 collegas italianos.[100] In s'atòngiu de su 2009 ant assentadu sa sigla de su programma radiofònicu de s'amigu Linus Deejay chiama Italia.[101] Intre su 29 de cabudanni e su 2 de santugaine ant partetzipadu a sa trasmissione Parla con me subra in Rai Tre comente banda de acumpagiamentu de su programma.[102]

Rocco Tanica

In prus ocasiones, in su cursu de su 2009, membros de su grupu ant decraradu s'intentzione de publicare intro s'annu un'album tzelebrativu, a binti annos de s'essida de su primu traballu issoro Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu.[103][104] Durante s'istiu de su 2009 su grupu sonat in unu solu cuntzertu, dedichende·si in istiu pro sa majoria a su traballu pro su nou discu.[105]

Su 2 santugaine essit su sìngulu Storia di un bellimbusto, trasmìtidu in anteprima in Radio Deejay sa die in antis.[106] Su 26 de santugaine de su 2009 su grupu faghet unu cuntzertu in su Teatru de sos Arcimboldi de Milanu, cun sa collaboratzione in su palcu de sa Filarmonica Arturo Toscanini, pro presentare su discu nou Gattini. Pro su caràtere ùnicu suo, su cuntzertu est istadu fintzas trasmìtidu in direta in Sky Primafila, sa prima borta in Itàlia pro s'istòria de custa televisione satellitare.[107][108]

Bator dies a pustis, su 30 de santugaine de su 2009, essit Gattini, regorta de sutzessu de sa banda torrados a sonare in crae de orchestra e isseberados sighende su critèriu de adatabilidade de s'ispartidu a sos sonos orchestrales.[5][7][109] Pro publitzitzare su discu sos Èlios sunt aparidos medas bortas in televisione, comente in sa semifinale de X-Factor e in una puntada de Quelli che il calcio, in ue ant sonadu su sìngulu ‘'Storia di un bellimbusto”. Pro sa prima istrangiada si sunt bestidos dae Village People[110], mentras in sa segunda, imitende su chi aiant giai fatu sos Muse in sa trasmissione de Simona Ventura, si sunt cuncambiados sos ruolos in ocasione de su playback, cun Christian Meyer a sa boghe, Faso a sa bateria, Cesareo a su bassu, Elio a su pianoforte e Rocco Tanica a sa chiterra.[111] Su 17 de ghennàrgiu de su 2010 est partidu a Vicentza su giru nou issoro, trucados in duos cantzos: Bellimbusti in Tour (ierru-beranu), e Bellimbusti Balneari (istiu-atòngiu), chi s'est serradu cun unu cuntzertu in Milanu su 12 de santandria de su 2010, in ocasione de un'eventu de benefitzèntzia pro Telethon.[112]

A pustis de su Fèstival de Sanremo de su 2010 su grupu s'est torradu a fàghere bìdere in Parla con me, sonende sas cantzones chi ant partetzipadu a sa kermesse: Italia amore mio, cantada dae su prìntzipe ereditàriu italianu Emanuele Filiberto de Savoja, su cantadore Pupo e su tenore Luca Canonici (segunda classificada) e Per tutte le volte che, cantzone binchidora de cussa editzione, cantada dae Valerio Scanu.[113] Fintzas in custu casu sas cantzones-parodia ant tentu meda visibilidade in YouTube. Su 25 de martzu sunt istados tra sos medas istràngios de sa trasmissione Raiperunanotte, presentada dae Michele Santoro pro sa libertade de istampa, iscalabrada, segundu custu ùrtimu, dae sa polìtica de su primu ministru Silvio Berlusconi.[114] Sa banda at sighidu sa collaboratzione sua cun Parla con me fintzas in su 2011; in una puntada de santugaine de su programma, in ocasione de su casu Ruby, sos Eelst ant sonadu sa cantzone Bunga Bunga (ispirada a s'omònima espressione), isfrutende sa mùsica de Waka Waka de Shakira, chi est divenida s'ennèsimu tormentone de su grupu in sa retza, gràtzias a su cale sunt istados tzitados fintzas dae su New York Times.[115] Semper in su mese de santandria ant pigadu parte a s'ùrtima puntada de su programma Vieni via con me de Fabio Fazio e Roberto Saviano, in ue ant cantadu La terra dei cachi.[116]

In su ghennàrgiu de su 2011 sa banda est istada numenada "Mègius artista italianu de su deghènniu 2001-2010" in unu sondàgiu de su situ Rockol.[117]

Semper a intre su 2010 e su 2011, sa Gazzetta dello Sport at promòvidu sa distributzione de una regorta de 12 essidas de una parte manna de sa discografia de sos Elio e le Storie Tese, intre sas cales s'agatat sa raridade Peerla, su DVD de sos Lugano Tapes (fintzas a cussu momentu presente petzi in formadu VHS) e s'inèditu de su cuntzertu a Piangipane de su 2010.[118]

In su 2011 ant cantadu Pensiero Stupesce, cantzone chi s'agatat in sos tìtulos de agabbu de su film Boris - Il film (essidu su 1u de abrile).[119][120]

In ocasione de sas eletziones amministrativas milanesas, Mangoni s'est candidadu cun sa lista de Milly Moratti, cun su candidadu de tzentru-manca Giuliano Pisapia.[121][122][123] Su grupu at sustènnidu in manera ativa Mangoni, chi at otentu 1068 preferèntzias.[122][124] Sa campagna polìtica pro Pisapia est sighida fintzas in sas bìndighi dies in antis de su ballotàgiu, tantu chi chenàbura 27 de maju su grupu at cantadu in su cuntzertu de Pratza Duomo, chi poniat fine a sa matessi campagna.[122][125]

Su 21 de làmpadas incumentzat dae Villa Arconati (Castellazzo di Bollate) su giru istiale de su 2011. In su 2012 su grupu partètzipat a su programma The Show Must Go Off de Serena Dandini in La7,[7] e su ghennàrgiu de su 2012 partit su giru Enlarge Your Penis[126] chi, in perfetu istile EelST, pigat su nùmene dae unu de sos prus connotos tormentones de s'ispam.

In su ghennàrgiu de su 2012 su discu Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu (in sos cuntzertos Elio ispiegat chi su tìtulu traduidu dae s'antiga limba de Ceylon signìficat "emitamus su lìcuidu de s'amore e s'àera in sobràntzia cun Elio") s'est classificadu su de bìndighi in sa lista de sos mègius discos italianos de totu sos tempos redatzionada dae sa rivista ispetzializada Rolling Stone.[9] In s'agabbu de su matessi annu binchent su referendum promòvidu dae su Mei chi los decretat comente sos artistas sìmbulu de sa mùsica indipendente italiana.[127]

Sa 11 de nadale benit publicadu su sìngulu Sta arrivando la fine del mondo.[128]

Sa segunda partetzipatzione a su Fèstival de Sanremo e L'album biango (2013)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 13 de nadale de su 2012 benit annuntziada sa partetzipatzione issoro a su Fèstival de Sanremo 2013, cun sos branos Dannati forever e La canzone mononota.[7][44][129] Binchent, a pari mèritu cun Malika Ayane, su Prèmiu Lunezia pro su mègius testu de su Fèstival (Sa cantzone mononota).[130] Su 13 de freàrgiu de su 2013 sonant sos duos petzos in su palcu de su Teatru Ariston, in ue Sa cantzone mononota benit seberada pro sighire in sa gara.[131] Su 15 de freàrgiu, durante su sero de sa Sanremo Story, ant sonadu su branu Un bacio piccolissimo cun sa partetzipatzione de Rocco Siffredi chi at lèghidu una poesia de Jacques Prévert.[132] Si classìficant segundos e binchent su Prèmiu de sa crìtica "Mia Martini", cussu pro su "Mègius Arrangiamentu", atribuidu dae sa Sanremo Fèstival Orchestra e fintzas su "Prèmiu de sa Sala Imprenta Ràdiu, Web e Tv".[133] Durante sa premiatzione Elio faghet un'ammentu commòvidu a su "Cumpàngiu Feiez" membru de su grupu e mortu in su 1998. Comente in su 1996, sas esibitziones in su Fèstival sunt istadas caraterizadas dae travestimentos diferentes:

  • Durante sa de duos, sa de tres e sa de bator seradas si sunt presentados cun una protesi in sa conca in manera chi parrerent totus de tènnere una fronte isvilupada meda in artària.[134][135]
  • Durante sa de tres seradas Elio est intradu cun duos bratzos fintos, pro a pustis bogare a foras cussos beros, tzitende s'esibitzione de su 1996.[135]
  • Durante sa de bator seradas, cando ant esecutadu Un bacio piccolissimo, si sunt bestidos de nanos (sa metade de suta de sas ancas issoro fiat "istichida" in intro unu cubu postu a suta de cadaunu de sos membros de sa banda).[132]
  • Durante sa serada finale si sunt presentados comente còpias grussas de Mr. Creosote, pessonàgiu de Monty Python - Il senso della vita.[136][137]

Su 4 de abrile benit annuntziada, in su situ ufitziale issoro, s'essida de s'album nou de sa banda L'album biango su 7 maju, antitzipadu dae su sìngulu Complesso del Primo Maggio, petzu interpretadu dae bivu a su matessi Cuntzertu de su Primu Maju de su 2013 de Roma.[138][139] brano interpretato live allo stesso Concerto del Primo Maggio 2013 di Roma.[140]

Su 24 de làmpadas, su grupu annùntziat chi pro s'imminente Tour Biango Rocco Tanica at a èssere sostituidu a sas tastieras dae Vittorio Cosma, chi giai aiat collaboradu comente boghe narrante in sos discos e comente atore in carchi videoclip de sos Elio e le Storie Tese. Cosma fiat andadu a su postu de Tanica in su giru istiale de su 2007 Emozioni fortissime, in suta de su pseudònimu de Clayderman Viganò. Su grupu no at mai frunidu sa motivatzione bera de custu càmbiu, preferende imbetzes dare acrarimentos irònicos e fantasiosos. A esèmpiu, in unu vìdeu, benit naradu chi est istadu Rocco Tanica a s'èssere ismentigadu de su giru e a àere giai pigadu unu remenu cun tzia sua, mentras in unu àteru est istesiadu bruscamente dae sos àteros membros.[141] Su motivu beru de custu issèberu diat èssere istadu acraridu dae Rocco Tanica matessi petzi in su 2016.

Dae su 6 martzu 2014 cada giòbia presentant unu programma televisivu in Rai Due in sa segunda serada, mutidu Il Musichione, programma còmicu-musicale parodia de sos variedades televisivos. A sa trasmissione partètzipat fintzas su tastierista Vittorio Cosma chi s'alternat a Rocco Tanica a sas tastieras a segunda de sas puntadas. Cando mancant in istùdiu nointames cumparent ambos in sos cantos de trasmissione registradas in esterna. Su 25 de santandria de su 2014 essit sa regorta Dei megli dei nostri megli, in ue bi sunt tres CDs e unu DVD.

Sa de tres partetzipatziones a su Fèstival de Sanremo e Figgatta de Blanc (2016)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Rocco Siffredi e Rocco Tanica in su Lucca Comics & Games de su 2016

In su cabudanni de su 2015 essit su sìngulu Il primo giorno di scuola, acumpangiadu dae sas imprentas noas cun DVD de sos albums Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu; Italyan, Rum Casusu Cikti e Esco dal mio corpo e ho molta paura, realizados in collaboratzione cun s'ex cantante de sos Primitives Mal. In su matessi perìodu sos Elio e le Storie Tese benint mutidos pro presentare s'Hit Parade de Radio 2.

Su 13 de nadale de su 2015 benit annuntziada in s'Arena de Giletti sa de tres partetzipatziones issoro a su Fèstival de Sanremo pro s'editzione 2016 presentada dae Carlo Conti cun sa cantzone Vincere l'odio. Si presentant cun una formatzione chene Rocco Tanica, giai impinnadu comente addetu imprenta pro su matessi Fèstival, cun un'acòrdiu cuntratuale firmadu in antis chi su grupu benneret ammìtidu a su Fèstival.

Su de 11 freàrgiu de su 2016, durante sa de tres seradas de su fèstival, esecutant sa cover de A Fifth of Beethoven, intitulada Il quinto ripensamento in sa versione issoro cun testu inèditu in italianu insertada a pustis in s'album in versione istùdiu. In su Dopofestival duetant paris cun Adrian Belew sonende Elephant Talk de sos King Crimson e "Heroes" de David Bowie. Si classìficant a su 12u postu. Fintzas inoghe sos Elio e le Storie Tese in sas seradas bestint vàrios travestimentos:

  • in sa prima esibitzione in sa segunda serada bestint bestires rosa;
  • in sa serada de sas covers bestint bestires de sos annos '70;
  • in sa de bator seradas si presentant totus "rifatos";
  • s'ùrtima serada intrant in su palcu bestidos comente sos Kiss.

Su 12 de freàrgiu de su 2016 est essidu su de deghe albums issoro in istùdiu, intituladu Figgatta de Blanc, sighidu dae una sèrie de presentadas in sas librerias Feltrinelli. In abrile cumintzat su Piccoli Energumeni Tour, in sos palasports de totu s'Itàlia.

Durante su cuntzertu de su 29 de abrile de su 2016 in su Forum de Assago, Rocco Tanica (Sergio Conforti) annùntziat su ritiru suo dae s'atividade dae bivu de su grupu.[142] S'annùntziu arribbat pagas dies a pustis de un' intervista realizada dae su programma "Storie" de s'emittente isvìtzera RSI, andada in direta su 24 de abrile de su 2016. Durante custa intervista, Rocco Tanica at riveladu chi cussa issèbera est istadu pigada a pustis de unu perìodu de depressione manna, causadu pròpiu de sos ritmos istressantes e usurantes de su sonòngiu dae su biu.[143][144]

Sa de bator partetzipatziones a su Fèstival de Sanremo 2018 e s'isorvimentu definitivu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 17 de santugaine de su 2017, durante un' intervista a sa trasmissione Le Iene, annùntziant s'isorvimentu de sa banda a pustis de 37 annos de traballu, in ocasione de su chi ant mutidu su Cuntzertu Definitivu de su 19 de nadale in su Mediolanum Forum.[145] A pustis, però, detzident de posticipare s'isorvimentu, annuntziende, su 15 de nadale de su 2017, sa presèntzia issoro in su cast de su Fèstival de Sanremo 2018, in su cale si sunt classificados ùrtimos cun sa cantzone Arrivedorci, e, carchi mese a pustis, s'ùrtimu giru issoro, su Tour di Addio, chi at interessadu sos palatzetos dae su 20 de abrile a su 29 de làmpadas de su 2018 concruinde·si cun sa tapa de Barolo in s'in antis serada de su Collisioni Festival. Durante custu giru s'agiunghet a sa formatzione Diego Maggi comente tertzu tastierista, in paris cun Jantoman e a su como fissu Vittorio Cosma. Su 21 de maju de su matessi annu Elio, Cesareo e Faso incumentzant a presentare in Rai Radio 2 su programma radiofònicu issoro nou, I Cittadini.

Su 8 de Santandria de su 2018 sa pàgina Facebook ufitziale de su grupu annùntziat chi cussu sero su grupu at a èssere presente in s'editzione noa de su programma La TV delle ragazze, presentende·los però comente a Themaschilisti, una banda de tributu a su grupu, cun su nùmene chi est unu riferimentu a sos Thegiornalisti.[146]

Durante s'ùrtimu giru Elio, Faso e Cesareo faghent un' intervista chi at a èssere insertada in su docufilm Vinilici. perché il vinile ama la musica (2018), a sutaliniare s'importu de sa mùsica, cale forma de arte, e de s'iscurtu suo.

Istile musicale[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Sos Elio e le Storie Tese sunt generalmente classificados comente grupu pop rock[1][4] e rock dementziale[1][2][3], definitzione chi issos matessi non cherent pròpiu pro evitare paragones cun grupos comente a sos Skiantos.[147] Sos testos de sos branos issoro impreant in manera ampra espressiones gergales, umorismu de iscola milanesa e nonsense,[6][148] colende dae su calembour a isfundu sessuale e (mescamente in sas primas fases de sa carriera) sas malas paràgulas. Nointames, in sos testos sunt presentes fintzas una fine sàtira polìtica e de costùmene, finas livellos de surrealismu[6] e decostruzione linguìstica chi podent, a tratos, ammentare finas s'avanguàrdia, su futurismu o su dadaismu.[30][148]

Sa mùsica chi acumpàngiat sos testos est fundada in un'ecletismu a totu campu, chi esplorat medas gèneres musicales, a s'ispissu contaminados unu cun s'àteru in manera inusuale; nointames custas isperimentatziones sighidas, su grupu est resèssidu in su cursu de sos annos a ismanniare sa popularidade sua, dende bida a medas sutzessos (es. Servi della gleba, Pipppero®, Mio cuggino, Tapparella, Shpalman®).[148] Fintzas si sa mùsica issoro girat printzipalmente a inghìriu a una matrice rock (mescamente in sos primos discos), est influentzada meda dae medas àteros gèneres, comente s'hard rock e sos derivados, dae su progressive rock finas a su punk rock, heavy metal, rap, hip-hop, funky, reggae, ska, blues, soul, beat, country, latina-americana, jazz, dance annos setanta e mùsica operìstica. In sos arrangiamentos si bidet sa cumpetèntzia musicale manna de sos cumponentes suos (chi si notat fintzas in sos currìculums individuales issoro: dae su Rocco Tanica arrangiadore a s'Elio atore teatrale), chi non si firmat a s'aspetu tècnicu ebbia ma fintzas a su citatzionismu sighidu de sas cantzones e sas cumpositziones prus nòdidas de cada tempus.

Su grupu s'ocupat fintzas de fàghere parodias de àteros autores (pro esempru de Elvis Presley in Pilipino Rock e Ignudi tra inudisti, de Ligabue in Bis, de Jovanotti in La visione).[58] Ant fintzas imbentadu unu gènere, su Gezz (Ti amo, Sabbiature, Ti amo campionato, L'indianata, Noi siamo i giovani (con i blue jeans)), chi si basat in s'improvisatzione de su testu e non de sa mùsica, comente a in su prus nòdidu Jazz.[37][149] Sunt ispetzialistas in s'insertare in sas cantzones issoro cantos de àteros branos prus o mancu connotos, arribbende fintzas a fàghere cantos intreos costituidos dae melodias pigadas unu pagu in totue (Indiani [a caval donando]). Ant fintzas intzisu cantzones chi sunt de cumpositzione de àteros autores, ma sonadas a su contràriu (Ignudi tra i nudisti)[150] e cantzones semper de àteros autores invariadas in sa melodia ma cun unu testu modificadu, comente La donna nuda, parodia de I want a new drug de Huey Lewis and the News e Tenia, versione torrada a fàghere de sa famada Maniac de Michael Sembello.

S'originalidade de su messàgiu musicale chi naschet dae custu tzoroddu de gèneres faghet in modu chi su grupu resurtet difìtziles de catalogare in suta de un' eticheta pretzisa meda. Sa matessi definitzione de rock dementziale a s'ispissu benit cunsiderada ridutora pro issos, ca sas mùsicas issoro e sos testos issoro sunt su resurtadu de unu traballu de chirca e isperimentatzione paragonàbile a cussa de carchi mùsicu de avanguàrdia. Elio e le Storie Tese no ant mai fatu segretu de s'èssere ispirados meda, in s'ispìritu e in sa commistione de gèneres musicales, a Frank Zappa,[22][30][148] fintzas si s'intentzione issoro est cussa de creare carchi cosa de nou e originale, chi potzat creare interesse e entusiasmu in sos ascurtadores. Issos matessi preferint una definitzione chi si sunt coniados dae solos, overas Musica per sognare.[151]

Su giornalista e crìticu musicale Ernesto Assante los at definidos sa mègius banda italiana de semper.[152]

Sos cuntzertos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Elio sonat sas congas in Parco Sempione

Su grupu, fintzas cando non publicaiat materiale nou, fiat semper in giru pro s'Itàlia. Durante sa carriera longa issoro si sunt creados unu muntone de fans chi los sighint in manera sighida e chi l'ant permìtidu de fàghere belle a mancu de cale si siat casta de promotzione discogràfica comente a sìngulos, vìdeos o istrangiadas televisivas. Su raportu istrintu cun sos fans at creadu sos momentos chi si repitent in cada cuntzertu e chi faghent in modu chi su pùblicu, ispetzialmente cuddu de sas primas filas ue si sistemant sas "favas" e sos fans prus mannos, diventent parte integrante de s'ispetàculu. Su nùmene matessi de sa fanzine "Fave" (Favas) faghet riferimentu a sas "Fave di fuca" (Favas de fuca), produtu erborìsticu publitzizadu meda in sos annos setanta (como unu "meighinale de automedicazione", e pretzisamente unu lassativu, prodùidu dae sa Bayer), chi benit pigadu in giru in Supergiovane e in àteras cantzones de su matessi album (Italyan, Rum Casusu Çikti).[153]

Unu momentu tìpicu de unu cuntzertu issoro est cando cumparet in su palcu Mangoni, de sòlitu durante su segundu o terzu branos: a s'agabbu de su branu su pùblicu incumentzat a l'intzidare a boghes comente chi fiat issu sa star bera de su cuntzertu, cugugende sas paràulas de Elio chi proat imbetzes a lu fàghere essire. A cussu puntu incumentzat unu giogu in ue Elio s'ammustrat infadadu dae su pùblicu: a bias minetzat de abbandonare su palcu o fintzas lantzat unu sondàgiu pro cumprèndere cantas persones sunt andadas a su cuntzertu pro bìdere su grupu e cantos pro Mangoni.

Su pùblicu prus epetru, chi connoschet bene sas dinàmicas de s'ispetàculu, non tenet problemas e interrumpet a Elio durante sas presentadas de sos petzos aboghinende·li fràsias comente a "nudu!", "bastat cun su faeddòngiu" o "cheriums Mangoni", a sas cales Elio reagit semper rispondende in mala manera, mescamente cando finghet de àere pèrdidu su filu de s'arresonu pro culpa de su "disturbadore". Si custu càpitat durante unu cuntzertu gratuitu, Elio fàghet notare a su pùblicu chi, no aende pagadu, non tenet su deretu de bogare a campus rechestas e chi antzis su grupu in cale si siat momentu diat pòdere isseberare de acabare s'ispetàculu, bidu chi "tantu est de badas". Dae cando est nàschida s'idea de sos cd brulè, chi caturant fintzas custos momentos, sunt medas sos fans chi proant a lassare una rasta in sa registratzione de su cd de cussu sero, fintzas in custu casu cun sa sabunada de conca de Elio chi l'ammentat chi "ant ruinadu su cd".[154]

Durante sa cantzone Cara ti amo, in su puntu in cale benit cantada sa fràsia "Non è vero", sa paràula "non" benit perlongada fintzas pro carchi minutu durante sos cales Elio dirighet su pùblicu cun su movimentu de manos.

Durante sa cantzone Bis, cando Elio resat sa fràsia "c'è Paolone che pensa alla fregna", su pùblicu si lantzat semper in unu aplàusu mannu pro ammentare su biadu de Feiez. A sa matessi manera, cando benit sonada e cantada sa cantzone "T.V.U.M.D.B.", s'assolu de sassòfonu benit trasmìtidu in playback, e in su mentres su restu de sa banda acabat pro carchi momentu de sonare.

Sos cuntzertos acabant belle semper cun su branu Tapparella, in su cale est presente su nòdidu coru "Forza Panino", chi, acumpangiadu dae su bàttidu de manos, est una àtera dedica de coro a Feiez e fintzas su "richiamu" pro sos bis. Custu coro, chi faghet de parodia siat a sos coros de istàdiu siat a su ritornellu de Radio Ga Ga de sos Queen, est intradu in s'immaginàriu colletivu, finas a su puntu chi no est raru a l'intèndere fintzas in cuntzertos de tutt'àteru gènere, comente a cussos heavy metal, impreadu pro bogare s'infadu dae sos palatzetos, o fintzas in sos minutos pretzedentes s'ispetàculu.

No est raru chi, in sos ispetàculos, Elio si giret a su pùblicu defininde·lu comente a una "massa de comunistas": difatis Elio e le Storie Tese si sunt àuto-proclamados grupu sìmbulu de sos giòvanos de Fortza Itàlia, cun finalidades craramente irònicas, in respetu de sa par condicio.[155]

Formatzione[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Membros finas a s'isorvimentu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • Stefano Belisari alias Elio - boghe, flàutu traessu, chiterra elètrica, bassu elètricu, percussiones.
  • Nicola Fasani alias Faso, in antis Pasto - bassu elètricu, coros, bateria, boghe, ukulele.
  • Davide Luca Civaschi alias Cesareo, a bortas Civas o Dave - chiterra elètrica, coros, boghe, bassu elètricu.
  • Christian Meyer alias Meyer, Crystall, Millefinestre, Planibel, Batterista Bobo, Pupi, Avates, Turtello, Tafano, Baby, Christian 'Energia Pura' Corrini, DJ Mendrisio. Benit a s'ispissu definidu dae sos Èlios, in manera brullana, extracomunitàriu, pro more de sa tzitadinàntzia isvìtzera sua - bateria, percussioni
  • Antonello Aguzzi alias Jantoman, Santoman, Inumano, Uomo - tastiera, coros, chiterra acùstica. Presente in sos cuntzertos dae su 1999, no aparit belle mai in s'iconografia e in sas fotografias ufitziales de su grupu, ma in su situ ufitziale nou su nùmene suo est como iscritu paris a cussos de sos àteros cumponentes. Collàborat cun su grupu dae annos fintzas in sa fase de preproduzione de sos discos
  • Sergio Cunfortos alias Rocco Tanica, Confo Tanica, Carambola (2003), Nuovo Boosta (2004), Luigi Calimero (2005), Luigino, Sergione; a pustis s'est presentadu cun su nùmene de Bonifacio, Antonelliano, Maurizio, Aleppe (2008) Sergio Antibiotice, Sergio di Milano (2014 - 2016), Carlo Ponte (2018) - boghe, tastiera, vocoder, drum machine, istùdiu diamonicanu.

Custos cumponentes, fintzas collaborende assiduamente e continuativamente cun su grupu, non sunt istados inclùdidos in sa formatzione ufitziale:

  • Vittorio Cosma alias Clayderman Viganò, Carmelo, Don Vittorino - tastiera, coros, chiterra, collaboradore pro sos "siparietos" còmicos de sos discos, pro su giru istiale de su 2007 e de su 2013 sostituit Rocco Tanica durante sas esibitziones dae su biu. Cumparit fintzas in sos vìdeos de Pipppero®, Evviva/La Visione, Storia di un bellimbusto, e Vacanza alternativa.
  • Paola Folli alias Pajas Follai - boghe, coros, tambureddu, maracas. Sighit su grupu in sos cuntzertos dae su 2008.[156]
  • Diego Maggi - tastiera, coros. Sostituit Rocco Tanica (e a pustis Vittorio Cosma) in carchi data de su biu o s'agiunghet comente su tertzu tastierista. Collàborat cun su grupu fintzas in istùdiu.
  • Luca Mangoni alias Mangoni, - coreografias, boghe e coros. Est cunsideradu unu membru "no ufitziale" de su grupu (dae inoghe unu àteru alias: "Artista a sè"). Amigu dae medas annos de Elio, a Luca Mangoni benit a s'ispissu atribuidu su tìtulu de "Architetu" (sa professione bera sua).

Membros pretzedentes[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • Paolo Cortellino alias Cortellino - bassu
  • Pier Luigi Zuffellato alias Zuffellato - bateria
  • Fabio Gianvecchio alias Chiosco - bassu
  • Dario Mazzoli alias Scaffale - bassu
  • Roberto Sgorbati alias Cosma - bateria
  • Paolo Panigada alias Feiez, Mu Fogliasch, Paul Branigade, Luigi Piloni, Brother Punene, Boiardo Innamorato, Paninu - boghe, sassòfonu, percussioni, bassu elètricu, chiterra, tastieras. Beniat definidu "largo factotum" pro sa poliedricidade istrumentale e vocale manna sua e pro sa sua mannària sua personale.

Formatziones[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Discografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 1989Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu
  • 1992 – Italyan, Rum Casusu Çikti
  • 1993 – Esco dal mio corpo e ho molta paura (Gli inediti 1979-1986)
  • 1996Eat the Phikis
  • 1998Peerla
  • 1999Craccracriccrecr
  • 2003Cicciput
  • 2008Studentessi
  • 2013L'album biango
  • 2016Figgatta de Blanc

Notas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Archivio (lettera "E"), in ondarock.it. URL consultadu su 23 maju 2017 (archiviadu su 29 làmpadas 2017).
  2. 2.0 2.1 Domenico Liggeri, Musica per i nostri occhi: Storie e segreti dei videoclip, Giunti.
  3. 3.0 3.1 Elio (delle Storie Tese) compie gli anni: lo conoscete bene?, in grazia.it. URL consultadu su 23 maju 2017 (archiviadu su 10 freàrgiu 2018).
  4. 4.0 4.1 Pura gioia: Elio e le storie tese, in internazionale.it. URL consultadu su 23 maju 2017 (archiviadu su 19 santugaine 2017).
  5. 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 5.18 5.19 Biografia - La Band, ElioeleStorieTese.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 25 nadale 2010).
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 Elio e le storie tese, Enciclopedia Treccani. URL consultadu su 22 freàrgiu 2012 (archiviadu s'8 austu 2014).
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 Elio e le Storie Tese, La Stampa, 15 ghennàrgiu 2013. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu su 18 freàrgiu 2013).
  8. 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 Biografia elica in duemila parole, Marok.org. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 26 maju 2013).
  9. 9.0 9.1 Rolling Stone: e siamo al numero 100!, Rolling Stone (archiviadu dae s'url originale su 19 freàrgiu 2014).
  10. Sito ufficiale di Cordialmente, Radio DeeJay. URL consultadu su 17 freàrgiu 2011 (archiviadu su 22 freàrgiu 2011).
  11. Angelo Di Mambro, p. 105
  12. Elio e le storie tese si sciolgono, ultimo concerto a Milano il 19 dicembre Archiviadu su 19 santugaine 2017 in s'Internet Archive. repubblica.it
  13. Sorpresa Elio e le Storie Tese: sul palco di Sanremo 2018 con "Arrivedorci", in Il Giorno, 16 nadale 2017. URL consultadu su 21 nadale 2017 (archiviadu su 22 nadale 2017).
  14. Elio e le Storie Tese, in www.facebook.com. URL consultadu s'8 santandria 2018.
  15. Capodanno con Elio e le storie tese", in viaggiare in puglia, 31 nadale 2018. URL consultadu su 3 ghennàrgiu 2018.
  16. Angelo Di Mambro, p. 9
  17. Elio e le Storie Tese, p. 61
  18. Angelo Di Mambro, p. 117
  19. Elementi (LP 1987), Marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 25 santugaine 2011).
  20. Musica Metropolitana (LP 1985), Marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu s'11 abrile 2012).
  21. Angelo Di Mambro, p. 187
  22. 22.0 22.1 22.2 22.3 22.4 22.5 22.6 22.7 22.8 Elio E Le Storie Tese, OndaRock.it. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 10 santandria 2011).
  23. 23.0 23.1 Elio Samaga Hukapan Kariyana Turu, in marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 18 santandria 2011).
  24. 24.0 24.1 Elio e le Storie Tese, in Situ ufitziale de Elio e le Storie Tese.
  25. Angelo Di Mambro, p. 192
  26. 1990: Torna l'orchestra ma... che musica, maestro?, HitParadeItalia.it. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 25 martzu 2008).
  27. Arriva clistere, Marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 25 austu 2011).
  28. Born to be Abramo, ElioELeStorieTese.it. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu dae s'url originale s'11 austu 2014).
  29. Born to be Abramo (CD 1997), Marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 3 làmpadas 2012).
  30. 30.0 30.1 30.2 30.3 30.4 La musica senza etichette dei militanti irriverenti, La Repubblica, 4 maju 2008. URL consultadu su 20 freàrgiu 2013.
  31. 31.0 31.1 Sabbiature - Elio e le Storie Tese, Antiwarsongs.org. URL consultadu su 20 martzu 2011 (archiviadu su 15 làmpadas 2011).
  32. 32.0 32.1 Peerla, ElioELeStorieTese.it. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu dae s'url originale su 22 austu 2015).
  33. Pipppero® (MC/CD/12" - 1992), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu s'8 freàrgiu 2011).
  34. Angelo Di Mambro, p. 90
  35. Italyan, Rum Casusu Çikti, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 3 cabudanni 2011).
  36. Chi ha incastrato Elio e le Storie Tese? (VHS 1992) - La vera biografia non autorizzata, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu s'8 nadale 2010).
  37. 37.0 37.1 37.2 37.3 Esco dal mio corpo e ho molta paura (Gli inediti 1979-1986), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 19 santugaine 2011).
  38. Aborto/In te (CD 1994), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 4 abrile 2011).
  39. Not Unpreviously Unreleased'nt (MC 1993), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 9 freàrgiu 2011).
  40. Angelo Di Mambro, p. 91
  41. Angelo Di Mambro, p. 239
  42. Angelo Di Mambro, p. 258
  43. Christmas with the Yours, Marok.org. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 30 maju 2012).
  44. 44.0 44.1 44.2 44.3 44.4 44.5 44.6 44.7 Sanremo 2013, gli Elio e le Storie Tese tornano nella terra dei cachi, Tempi.it, 14 nadale 2012. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu s'11 freàrgiu 2013).
  45. 45.0 45.1 L'importanza di chiamarsi Elio - Abbiamo vinto il Festival, Castelvecchieditore.com. URL consultadu su 30 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale s'11 freàrgiu 2011).
  46. Sanremo truccato? "Non fu Ron il più votato", Corriere della Sera. URL consultadu su 27 santugaine 2009 (archiviadu dae s'url originale su 25 santandria 2009).
  47. 47.0 47.1 Elio e le storie tese in libreria con le loro «Vite bruciacchiate», Il Giornale, 8 santandria 2006. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu su 14 austu 2014).
  48. Biografia e discografia Elio e le Storie Tese, PopOn.it (archiviadu su 5 santandria 2012).
  49. LA TERRA DEI CACHI - The Rimini Tapes (CD 1996), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 9 freàrgiu 2011).
  50. El Pube (CD 1996), Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 9 freàrgiu 2011).
  51. Tenores di Neoneli, Rockol.it. URL consultadu su 24 austu 2011.
  52. Tenores di Neoneli, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 28 maju 2012).
  53. Elio e le Storie Tese in un film a luci rosse, La Repubblica. URL consultadu su 24 austu 2011.
  54. Del meglio del nostro meglio Vol.1, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 4 cabudanni 2011).
  55. 55.0 55.1 Cofanetti, in faveromane.marok.org. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 22 trìulas 2014).
  56. Angelo Di Mambro, p. 202
  57. Angelo Di Mambro, p. 100
  58. 58.0 58.1 Eat the Phikis, Marok.org. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu su 26 maju 2013).
  59. Ti amo campionato, in Corriere della Sera. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 18 austu 2011).
  60. Paolo Ottolina, «Basta ladri e Juventopoli» La profezia in musica di Elio, in Corriere della Sera. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 30 nadale 2013).
  61. La band di Elio è in lutto - Morto il sassofonista 'Feiez', La Repubblica (archiviadu s'11 ghennàrgiu 2012).
  62. Sassofonista muore sul palco, Corriere della Sera. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 27 austu 2011).
  63. Elio rilegge Rossini Factotum di qualità, dedicato a Feiez, in ufficiostampacagliari.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 22 santugaine 2014).
  64. Angelo Di Mambro, p. 259
  65. Elio e le Storie Tese presentano ‘Craccracriccrecr', rockol.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 4 santugaine 2013).
  66. Angelo Di Mambro, p. 101
  67. Tutti gli uomini del deficiente, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 19 santugaine 2011).
  68. Massimo Lopez e gli Elio e le Storie Tese in campo per Austin Powers, Rockol.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 14 làmpadas 2011).
  69. Locandina del film Austin Powers: La spia che ci provava (JPG), in mymovies.it. URL consultadu su 23 freàrgiu 2009 (archiviadu su 4 abrile 2015).
  70. La gente vuole il gol, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 9 freàrgiu 2011).
  71. The Lugano Tapes, Marok.org. URL consultadu su 5 maju 2010 (archiviadu su 9 santandria 2010).
  72. Made in Japan - Live At Parco Capello (BMG Records, 2001), in kalporz.com. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 3 ghennàrgiu 2010).
  73. C'è solo l'Inter, Marok.org. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 28 maju 2012).
  74. Elio e le Storie Tese - Cicciput, Rockit.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 4 freàrgiu 2013).
  75. Angelo Di Mambro, p. 224
  76. 76.0 76.1 Elio e le Storie Tese lanciano l'instant cd, Corriere della Sera. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 9 austu 2011).
  77. 77.0 77.1 77.2 Oratorium, RockIt.it. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 10 austu 2014).
  78. Animali Spiaccicati, Mentelocale.it. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 9 làmpadas 2011).
  79. Fiabe Centimetropolitane, Virgilio.it. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu dae s'url originale su 2 freàrgiu 2012).
  80. Natale a Casa Deejay, MyMovies.it. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 31 santugaine 2014).
  81. Baffo Natale, Marok.org. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu su 19 trìulas 2012).
  82. “Valzer Transgenico” degli Elio e le Storie Tese esclusa dal Festival di Sanremo, Impattosonoro.it. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 12 santandria 2010).
  83. Terkel in Trouble, in antoniogenna.net. URL consultadu s'11 abrile 2011 (archiviadu su 1º ghennàrgiu 2013).
  84. «Coèsi se vi pare - Il Tour», ClaudioBisio.it. URL consultadu su 12 abrile 2011 (archiviadu su 12 austu 2011).
  85. Il diluvio non ferma le "Emozioni fortissime" con Elio e le Storie Tese[ligàmene interrùmpidu], VareseNews.it. URL consultadu su 12 abrile 2011.[ligàmene interrùmpidu]
  86. Campagnano diventa un «laboratorio musicale», in ilgiornale.it, 28 cabudanni 2007. URL consultadu su 20 freàrgiu 2013 (archiviadu s'8 làmpadas 2015).
  87. Cynar: nuovo spot con Elio e le Storie Tese, in marchetting.wordpress.com. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 14 santugaine 2008).
  88. 88.0 88.1 Il cofanetto disapprovato, ElioELeStorieTese.it. URL consultadu su 12 abrile 2011 (archiviadu dae s'url originale su 3 ghennàrgiu 2011).
  89. 89.0 89.1 Elio e le Storie Tese: Studentessi, il 20 freàrgiu esce il nuovo album (TXT), Italianissima.net. URL consultadu su 30 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 15 làmpadas 2011).
  90. Elio E Le Storie Tese, con il dopofestival il nuovo cd... in edicola!, Soundsblog.it. URL consultadu su 30 martzu 2011 (archiviadu su 26 trìulas 2011).
  91. Influenze Musicali: Elio e le Storie Tese e il loro The Ring, Screenweek.it. URL consultadu su 30 martzu 2011 (archiviadu su 3 nadale 2013).
  92. Il 'dopo Festival' condotto da Elio e le Storie tese e Lucilla Agosti, Gossippando.it. URL consultadu su 30 martzu 2011 (archiviadu su 4 làmpadas 2011).
  93. I vincitori degli Oscar Tv della Rai, Televisionando.it, 30 martzu 2008. URL consultadu su 20 freàrgiu 2013 (archiviadu su 12 austu 2014).
  94. Canzoni D'amare: Elio e le Storie Tese in “Largo al Factotum”, ItaliaInMusica.com. URL consultadu su 30 martzu 2011.
  95. ‘Ignudi fra i nudisti': il nuovo video di Elio e le Storie Tese spopola in rete. Inizia domani il loro tour estivo 2008, Musicavideoblog.it. URL consultadu su 20 martzu 2011 (archiviadu su 21 trìulas 2011).
  96. Elio e le Storie tese rifiutano l'Ambrogino: avete respinto Biagi e Saviano, L'Unità. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 28 trìulas 2011).
  97. Elio rifiuta Ambrogino: traditi Biagi e Saviano, Corriere della Sera. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 10 làmpadas 2015).
  98. Elio e le Storie Tese cantano "Luca era gay": bordate su Povia, TvBlog.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 10 làmpadas 2011).
  99. Il duetto dei The Bastards sons of Dioniso e Elio a X-Factor su YouTube, Internet-News.it. URL consultadu su 20 martzu 2011 (archiviadu su 25 abrile 2009).
  100. 'Domani 21/04.2009' per l'Abruzzo: il testo del brano con le parti degli artisti, Rockol.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 3 martzu 2011).
  101. La nuova sigla in streaming di Deejay chiama Italia, Internet-News.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 23 santugaine 2009).
  102. Parla con EelST!, in elioelestorietese.it, 23 cabudanni 2009. URL consultadu su 20 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 22 freàrgiu 2011).
  103. Elio: «In tour a maggio e làmpadas con 'le storie tese' e poi di nuovo in studio», LoSchermo.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 22 trìulas 2011).
  104. «La bidella che mi ha cambiato la vita» - Elio: «Condannato al flauto dalle mamme (degli altri). A scuola volevo il piano, ma il corso era pieno», Corriere della Sera. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 9 austu 2011).
  105. A Laigueglia!, ElioeleStorieTese.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 27 santandria 2010).
  106. Nuovo video per Elio e le Storie Tese, in Rockit.it. URL consultadu su 3 santugaine 2009 (archiviadu su 5 santugaine 2009).
  107. EelST con l'orchestra in diretta su Sky![ligàmene interrùmpidu], ElioeleStorieTese.it. URL consultadu su 18 martzu 2011.[ligàmene interrùmpidu]
  108. Elio e Le Storie Tese in...compleanno agli Arcimboldi, SKY Italia. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 16 maju 2011).
  109. Elio e le Storie Tese: Gattini, i classici nostri belli, Frequency.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 28 trìulas 2011).
  110. Momenti di grande TV - Elio e le Storie Tese a X-Factor del 25 santandria 2009, Happyblog.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 31 nadale 2010).
  111. Elio e le Storie Tese a Quelli che il Calcio, in versione Muse, Happyblog.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 1º ghennàrgiu 2011).
  112. EelST live a Milano per Telethon!, ElioeleStorieTese.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 24 santugaine 2011).
  113. «Far l'amore in tutti i luoghi» Scanu comincia da Firenze, Corriere Fiorentino. URL consultadu su 17 martzu 2011.
  114. Elio e le Storie Tese a Rai per una notte, Sky Italia. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 10 austu 2011).
  115. Embattled Berlusconi Picks Fight With Gays, New York Times. URL consultadu su 6 santandria 2011 (archiviadu su 9 santugaine 2011).
  116. Vieni Via Con Me: Elio e Le Storie Tese e l'elenco de La Terra Dei Cachi, in music.fanpage.it. URL consultadu su 18 martzu 2011 (archiviadu su 4 freàrgiu 2011).
  117. Speciale “Dieci” – Il miglior artista assoluto del decennio, Rockol.it. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 28 freàrgiu 2011).
  118. Elio e la rivoluzione musicale - Storie tese di 30 anni di successi, Gazzetta dello Sport. URL consultadu su 17 martzu 2011 (archiviadu su 18 nadale 2010).
  119. Pensiero stupesce: il nuovo brano in download, Elioelestorietese.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 29 austu 2011).
  120. Un Pensiero stu-pesce d'aprile chiamato Boris, FlopTv. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 1º làmpadas 2011).
  121. E gli Elii lanciano «Mangoni candidato ideale», Vanity Fair. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 20 maju 2011).
  122. 122.0 122.1 122.2 Elio: «Il vero alieno sono io», Corriere della Sera. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 30 làmpadas 2011).
  123. Milano, Mangoni di Elio e le Storie Tese si candida con Pisapia, BlitzQuotidiano. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 12 maju 2011).
  124. 1068, GRAZIE MILANO! MANGONI batte Lassini!, Elioelestorietese.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 16 austu 2011).
  125. Anche Elio e le Storie Tese al concerto per Pisapia!, Elioelestorietese.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu dae s'url originale su 27 austu 2011).
  126. Enlarge Your Penis Tour, Elio convince tutti, Estense.com, 29 freàrgiu 2012. URL consultadu su 20 freàrgiu 2012 (archiviadu su 12 austu 2014).
  127. ELIO E LE STORIE TESE vincono il referendum on line del MEI sugli artisti-simobolo della musica indipendente Italiana, in retedeifestival.it, 20 santandria 2012 (archiviadu su 27 santandria 2012).
  128. Sta Arrivando La Fine Del Mondo: il nuovo brano di EelST!, in elioelestorietese.it, 13 nadale 2013. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 16 freàrgiu 2013).
  129. ANNUNCIATI I 14 "BIG" DEL PROSSIMO SANREMO, Sanremo.Rai.it. URL consultadu su 13 nadale 2012 (archiviadu dae s'url originale su 16 nadale 2012).
  130. Il Premio Lunezia a EelST!, Elioelestorietese.it, 12 freàrgiu 2013. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 16 freàrgiu 2013).
  131. Sanremo, seconda serata con Bar e la Bruni. Poi tocca a Elio chierichetto, ed è subito show, La Repubblica, 13 freàrgiu 2013. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 17 freàrgiu 2013).
  132. 132.0 132.1 Sanremo hard con Elio e il pornodivo Siffredi, TGcom, 16 freàrgiu 2013. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 18 freàrgiu 2013).
  133. EelST a Sanremo: un trionfo, Elioelestorietese.it, 17 freàrgiu 2013. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 20 freàrgiu 2013).
  134. Sanremo 2013: Tre premi ad Elio e le Storie Tese, Sony Music. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013.
  135. 135.0 135.1 Sanremo 2013, Elio Show: braccia finte e fronti sempre più alte, La Repubblica. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 18 freàrgiu 2013).
  136. Elio e le storie tese e 'La canzone mononota' la spiegazione di un trionfo, Melty.it. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 20 freàrgiu 2013).
  137. Marco Mengoni trionfa al festival di Sanremo - Gli Elio e le Storie Tese sul podio e già cult, in ilcittadinomb.it. URL consultadu su 18 freàrgiu 2013 (archiviadu su 4 martzu 2016).
  138. Il nuovo album di Elio e le Storie Tese!, in elioelestorietese.it. URL consultadu su 6 abrile 2013 (archiviadu dae s'url originale su 9 abrile 2013).
  139. Elio e le Storie Tese: nuovo singolo Complesso del Primo Maggio tratto dal prossimo Album Biango, in spettacoli.blogosfere.it. URL consultadu su 14 abrile 2013 (archiviadu su 16 abrile 2013).
  140. Elio e le storie tese al Primo Maggio, in repubblica.it. URL consultadu su 3 maju 2013 (archiviadu su 3 maju 2013).
  141. Il Tour Biango: grosse novità, in elioelestorietese.it. URL consultadu su 24 làmpadas 2013 (archiviadu dae s'url originale su 27 làmpadas 2013).
  142. Rocco Tanica abbandona l’attività live con Elio e le Storie Tese, in LaStampa.it. URL consultadu su 30 abrile 2016 (archiviadu su 1º maju 2016).
  143. Copia archiviata, in rsi.ch. URL consultadu su 4 maju 2016 (archiviadu su 6 maju 2016).
  144. Copia archiviata, in rockit.it. URL consultadu su 4 maju 2016 (archiviadu su 5 maju 2016).
  145. Elio e le storie tese si sciolgono, ultimo concerto a Milano il 19 dicembre Archiviadu su 19 santugaine 2017 in s'Internet Archive. repubblica.it
  146. Elio e le Storie Tese, in www.facebook.com. URL consultadu s'8 santandria 2018.
  147. Elio E Le Storie Tese - Tecniche di resistenza al nulla, ondarock.it. URL consultadu su 6 freàrgiu 2013 (archiviadu su 18 freàrgiu 2013).
  148. 148.0 148.1 148.2 148.3 La vita tesa di Elio, Bravonline.it. URL consultadu su 6 freàrgiu 2013 (archiviadu s'11 austu 2014).
  149. Elio e le Storie Tese, addio alla 'migliore band italiana di tutti i tempi', in la Repubblica, 18 santugaine 2017.
  150. Studentessi, Marok.org. URL consultadu su 19 freàrgiu 2013 (archiviadu s'11 ghennàrgiu 2013).
  151. Elio e le Storie Tese in concerto – Bologna, 12 cabudanni, Katep.it. URL consultadu su 24 austu 2011 (archiviadu su 4 martzu 2016).
  152. Elio e le Storie Tese, addio alla 'migliore band italiana di tutti i tempi' Archiviadu su 22 santugaine 2017 in s'Internet Archive. repubblica.it
  153. Dizionario di lingua elica, Marok.org. URL consultadu su 6 freàrgiu 2013 (archiviadu su 16 martzu 2013).
  154. Ezio Guaitamacchi, Mille concerti che ci hanno cambiato la vita, Rizzoli, 2010, ISBN 88-17-04222-6.
  155. Elio e le Storie Tese, in groovecompany.it. URL consultadu su 5 freàrgiu 2013 (archiviadu dae s'url originale su 12 freàrgiu 2012).
  156. Bio, PaolaFolli.it. URL consultadu su 22 freàrgiu 2013 (archiviadu su 27 santugaine 2013).

Bibliografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • Alessandro Bolli, Dizionario dei Nomi Rock, Arcana editrice, 1998, ISBN 978-88-7966-172-0.
  • Elio e le Storie Tese, Animali spiaccicati ovvero il Nuovissimo Metodo per entrare alla grande nel mondo dei grandi, 2004.
  • L'importanza di chiamarsi Elio, Castelvecchi, 2004, ISBN 88-7615-016-1.
  • Fiabe centimetropolitane, 2004.
  • Elio e le Storie Tese, Vite Bruciacchiate - Ricordi confusi di una carriera discutibile, 2006.
  • Scritti scelti male, 2008.
  • Il visone ha una faccia enorme, 2010.
  • Enrico Trentin, Storie Tese Illustrate 1979-1996 - Vita Iorte e Piracoli di un Complessino senza pretese ma tutto simpatia, 2013.

Ligàmenes esternos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Controllu de autoridadeVIAF (EN131724666 · GND (DE10134995-6 · LCCN (ENno2007002959 · MusicBrainz 09091934-c67a-43f3-9ca6-eeda1450f545 · WorldCat Identities (ENno2007-002959

Wikimedaglia
Wikimedaglia
Custu est unu de sos artìculos de su mese, est a nàrrere unu de sos mègius artìculos creados e postos in sa pàgina printzipale dae sa comunidade, chi l'at isseberadu pro su mese de cabudanni de su 2019

Candidados pro sos meses benidores

Totu sos artìculos de su mese