Franco Serantini

Articulu in campidanesu

Francu Serantini, nasciu Frantziscu Serantini (Casteddu, 16 de Argiolas 1951- Pisa, 7 de Maju 1972) fiat unu anàrchicu sardu.

Biografia

Franco Serantini fiat bènnidu abbandonadu in brefotrofio, ue abarrat fintzas a s'edadi de dus annus candu benit adotadu de una còpia chentza fìllus. A pustis de sa morte de sa mama adotiva fiat dau in afidamentu a is ajajus maternus, cun is calis bivit, in Campobello de Licata in Sitzìlia, finas a su cumprimentu de noi annus candu fiat torradu de andai a un'istitutu de assistu in Casteddu.

In su 1968 est imbiadu a s'Istitutu po s'osservatzioni de is minores de Firenze e de innoi e - puru chentza sa mìnima rexoni de òrdini penali - destinadu a su riformatorio de Pisa "Pietro Thouar" in istadu de semi-libertadi, cunsistendi in su papai e dromiri in su istitudu. In Pisa, a pustis de sa licèntzia mèdia a s'iscola istatali Fibonacci, frecuentat s'iscola de contabilidadi aziendali. Cun s'istùdiu e su connoschimentu de amigus nous, incumentzat a castiai su mundu cun ogus diferentis e a s'acurtziai a s'ambienti pulìticu de sa manca, frecuentendi is logus de sas Federatziones de giòvanos comunista e sotzialista, colende dae Chertu Continu finas a aprodare, in s'atòngiu de su 1971, a su grupu anàrchicu "Giuseppe Pinelli" de Pisa.

Incartzerau

Imparis cun àtrus militantis est impinnadu in is initziativas pulìticas de cutus annus, cumenti a s'esperièntzia de su "Mercadu ruju" in su bixinau populari de su CEP, in medas atzionis pulìticas e, a sa fini, in s'alluta discussioni chi sa candidadura de protesta a unu sègiu in parlamentu de Pietro Valpreda at innescau in su movimentu anàrchicu. Su 5 maju 1972 partètzipat a su presìdiu istabilidu de Chertu Continu in Pisa contra su comìtziu de Beppe Niccolai, pulìticu de su Movimentu Sotziale Italianu. Su presìdiu benit atacau de sa giusta; intertantu una de sas càrrigas, Serantini benit in cuntatu cun unu grupu de agentis de su Segundu e de su Tertziu plotoni de sa Tertzia cumpangias de su Primu Agrupamentu celere de Roma, subra de su lungarno Gambacorti, e arrestau.

In sa noti, cun su mèigu presenti, sutapostu a bìsita, negat dogna tipu de malessere e refudat curas. A pustis benit trasferidu in antis a una caserma de sa giusta e posca a su càrtzere Don Bosco aundi, sa die de agoa, benit sutapostu a un'interrogatòriu, intertantu manifestat un'istadu de imbrúciu chi su giùigi e sas guàrdias cartzeràrias e su mèigu de su càrtzeri nun cunsìderant sèriu.

Morti e imbistigus

Su 7 de maju, a pustis de dus diis, Serantini benit agatau in coma in sa tzella sua e portau a s'ospidali de su càrtzere. Morit in sas oras 9:45.

Su merì de sa matessi die is autoridadis de su càrtzeri preguntant a su Comunu po s'autorizatzioni a su trasportu e a s'interru de su cropu de Franco. S'ufìtziu de su Comunu refudat, intertantu sa noa de sa morte de Serantini si difundet in totu sa citadi. Luciano De sa Mea, antifascista e militanti istòricu de sa manca pisana, detzidit imparis cun s'abogau Massei de si costituiri parti tzivili, atzioni possìbili cun s'adotzioni post mortem, sendi chi su giòvunu nun teniat parentis.

Su interru sus, su 9 maju 1972, bident una manna partetzipatzioni populari. Su 13 maju, in sa pratza San Silvestro, a pustis de una manifestatzioni istabilida de Chertu Continu cun unu comìtziu de acabu de Gianni Landi po is anàrchicus e de Adriano Sofri po Chertu Continu, benit posta una tumba in ammentu de Franco Serantini a s'intrada de su palatzu Thouar, ùrtima residèntzia sua. Is manifestatzionis e is initziativas po ammentai Serantini si rinnovant, annu a pustis de annu. In Torinu di benit dedicada un'iscola, in su 1979 in Pisa nascit sa biblioteca omònima e in su 1982, in pratza S. Silvestro, benit inauguradu unu monumentu donau de is traballadoris cavatori de Carrara. Su fatu de Serantini abarrat a s'atentzione de s'opinione pùblica: a traessu de unu sartu istampat de is giornalis de s'àrea antagonista e gratzias de su libru de Corrado Stajano Su soversivu. Vida e morte de s'anàrchicu Serantini, bessiu in su 1975 e ifatu torrau a imprentai..

In su 1977 su dotori Alberto Mammoli, mèdicu de su càrtzeri Don Bosco, a pustis de èssi istadu sutapostu a protzessu e proscioltu de su Tribunali arrespetu de sa responsabilidadi sua in cunfrontu de su detentu, fiat istadu vìtima de una bindhita de chie du reteniat responsàbili de sa morti de Francu. Un'anàrchicu sardu, compatriota de sa vìtima, gambizzat su mèigu cumenti a solu responsabili; su ferimentu fiat bènnidu arribindhicau de unu grupu armadu chi operaiat in custus annus, Atzioni Rivolutzionària.

In su 2022 po "Sellerio" est bessiu su libbru de Michele Battini "Andai perché ci si crede", una sorta de testamentu pulìticu e morali de su bintenni anàrchicu chi arripercorrit totu su fatu a sa luxi de is documentus istòricus cunservadus acanta s'omònima Biblioteca pisana.

In sa curtura populari

Su grupu musicali casteddaju CRC Posse, d'at nemonau a s'acabu de sa cantzoni "Unounotre" in s'Album insoru "Sega Sa Cadena".

Ligòngius esternus

• (IT) Franco Serantini. Un esempio di antifascismo militante contro il fascismo di oggi, in contropiano.org. URL consultadu su 4 maggio 2016.