Càstia su còdighe de orìgine de HURD

{{CAM}}[[File:Hurd-logo.png|Logo de HURD|thumb]]

'''Hurd''' est un'impari de programas po [[Computer|elaboradori]] chi in su [[GNU|sistema GNU]] fait su traballu de su [[Sistema operativu#Nùcleu|nùcleu]] (''kernel''). Est progetau comenti grupu de [[Serbidore (informàtica)|serbidoris]] chi funtzionant asuba de unu micro-nùcleu<ref>{{Tzita web|url=http://www.gnu.org/software/hurd/hurd/what_is_the_gnu_hurd.html|tìtulu=What Is the GNU Hurd?|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-23}}</ref>.

Sa punna de Hurd est de essi cumpatìbili cun [[UNIX]] ma fintzas de ddu sorigai e bessiri mellus in fatu de progetu, seguresa, stabilidadi e lestresa<ref>{{Tzita web|url=http://www.gnu.org/software/hurd/advantages.html|tìtulu=advantages|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-23}}</ref>.

Sendi chi no est mai istadu acabau, is distribuiduras de su sistema operativu GNU ant preferriu a oberai àterus nùcleus, comenti a [[Linux (nùcleu)|Linux]]<ref name=":1">{{Tzita web|url=http://www.gnu.org/gnu/linux-and-gnu.it.html|tìtulu=Linux e il sistema GNU|limba=it}}</ref>.

== Stòria ==
Su svilupu de Hurd est incumentzau in su [[1990]], candu su micro-nùcleu Mach est bessiu lìberu de impreai comenti basi de su traballu<ref name=":0">{{Tzita web|url=http://www.gnu.org/software/hurd/history.html|tìtulu=history|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-23}}</ref>.

S'annùntziu de su progetu est arribau in su [[1991]] in su newsgroup de GNU, cun is tres punnas de su progetu:<ref>{{Tzita web|url=https://www.gnu.org/software/hurd/history/hurd-announce|tìtulu=FSF work on a GNU OS|limba=en}}</ref>

* cumpatibilidadi binària cun [[BSD]] 4.4 e àterus sistemas U*x o U*xish, candu fiat possìbili;
* cunformidadi cun [[POSIX]];
* facilidadi de impreu, presentada de piessìnnius e funtzionalidadis nous.

Una versioni de proa, sa 0.0, est stètia publicada in s'austu de su [[1996]] e cumprendiat su còdixi de unus cantu serbidoris, librerias e programas de utilidadi<ref>{{Tzita web|url=https://www.gnu.org/software/hurd/history/hurd-flash13|tìtulu=Hurd 0.0 and GNU 0.0 released|limba=en}}</ref>. Unu mesi apustis ant publicau sa versioni 0.1 e in su [[1997]] sa versioni 0.2<ref name=":0" />.

Mancai su disènniu a micro-kernel de custu progetu siat prus modernu e cun bantaxus medas, est prus cumplicau chi no unu nùcleu monoliticu<ref>{{Tzita publicatzione|tìtulu=Revolution OS (min 25:25)|limba=en|atzessu=2022-03-24|url=https://www.youtube.com/watch?v=jw8K460vx1c&start=1525}}</ref>. Difatis, is programadoris ant stentau a lompi a una versioni stàbili de Hurd e in s'interis chini fiat circhendi de otenni unu [[sistema operativu]] lìberu cumpriu at impreau su [[Linux (nùcleu)|nùcleu Linux]] impari cun is programas de [[GNU]]<ref name=":1" />. Su traballu, comenti e chi siat, est sighiu e in s'interis funt nàscias unas cantu distribuiduras de su sistema GNU/Hurd<ref>{{Tzita web|url=https://www.gnu.org/software/hurd/hurd/running/distrib.html|tìtulu=distrib|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-23}}</ref>. 

In su [[2013]], 16 annus apustis de s'ùrtima versioni ofitziali, est arribada sa 0.5<ref>{{Tzita web|url=https://www.gnu.org/software/hurd/news/2013-09-27.html|tìtulu=2013-09-27|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-24}}</ref> po festai is 30 annus de su progetu GNU. Àteras cuàturu ndi funt arribadas intra su [[2015]] e su [[2016]], lompendi in su mesi de idas de su 2016 a sa versioni 0.9<ref>{{Tzita web|url=https://www.gnu.org/software/hurd/news/2016-12-18-releases.html|tìtulu=2016-12-18-releases|situ=www.gnu.org|limba=en|atzessu=2022-03-24}}</ref>. 

== Riferimentus ==
<references />

== Acàpius de foras ==
* [http://www.gnu.org/software/hurd/hurd.html Pagina de HURD in su progetu GNU]

[[Categoria:Unix]]