Kurt Vonnegut

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Kurt Vonnegut
Nàschida	Kurt Vonnegut Jr. 11 de onniasantu de su 1922 Indianàpolis
Morte	11 de abrile de su 2007 New York
Natzionalidade	istadounidensa
Còjube	Jane Marie Cox (coja 1945; divòrtziu 1971)​ - Jill Krementz (coja 1979)
Fìgiu/a(os/as)	3 biològicos (intre chie Mark Vonnegut e Edith Vonnegut), 4 adotados
Traballu	iscritore
Gènere literàriu	sàtira; umorismu nieddu, fantaiscièntzia
Firma

Kurt Vonnegut Jr. (Indianàpolis, 11 de onniasantu de su 1922 – New York, 11 de abrile de su 2007) est istadu un'iscritore de Istados Unidos. In una carrera isparghinada in prus de chimbant'annos at publicadu prus de batòrdighi romanzos, tres regortas de contos breves, chimbe òperas teatrales e chimbe sàgios, cun ulteriores regortas publicadas a pustis de si mòrrere.

Biografia

Nàschidu e pesadu in Indianàpolis, Vonnegut aiat frecuentadu s'Universidade Cornell ma si fiat retiradu in su ghennàrgiu de su 1943 cando fiat arroladu in s'esèrtzitu de Istados Unidos. Durante s'annestru aiat istudiadu ingegneria mecànica in s'Istitutu de Tecnologia Carnegie (oe Carnegie Mellon University) e in s'Universidade de su Tennessee. Fiat a fatu imbiadu a Europa pro cumbàtere sa segunda gherra mundiale e fiat cassadu dae is tedescos durante sa batalla de sas Ardennas. Fiat internadu in Dresda, in ue aiat subrabìvidu a su bombardamentu alliadu de sa tzitade in una tzella frigorìfica de su matzadòrgiu in ue fiat impresonadu. A pustis de sa gherra aiat cojuadu a Jane Marie Cox, cun chie aiat tentu tres pipios. Aiat adotadu is nebodes a pustis chi sa sorre si fiat morta de càncaru e chi su maridu (connadu de Vonnegut) fiat abarradu ochidu in unu intzidente de trenu. Isse e sa mugere aiant frecuentadu amboduos s'Universidade de Chicago, mentras chi issu traballaiat de reporteri a de note pro unu Ufìtziu Giornalìsticu de sa tzitade.

Vonnegut aiat publicadu su primu romanzu, Player Piano, in su 1952. Custu aiat tentu retzensiones positivas ma no aiat tentu sutzessu cummertziale in cuss'època. In is bint'annos a sighire diat publicare paritzos romanzos chi fiat istados abbaidados cun coidadu, duos de is cales (The Sirens of Titan [Is Sirenas de Titanu] in su 1959 e Cat's Cradle [Su Bratzolu de su Gatu] in su 1963) fiant nùmenados pro su prèmiu Hugo comente mègius romanzos. Aiat publicadu una regorta de contos breves titulada Welcome to the Monkey House [Benènnidos a sa Domo de sa Martinica] in su 1968. S'addelantu in sa carrera fiat istadu su de ses romanzos, sutzessu cummertziale e de sa crìtica, Slaughterhouse-Five [Matzadòrgiu-Chimbe] in su 1969. Su sentimentu anti-bèllicu de su libru intretzaiat cun su sentidu pro sa gherra de su Vietnam, chi si fiat cumbatende in cussos annos, e is crìticas fiant istadas in generale positivas. A fatu de sa bessida, Slaughterhouse-Five fiat artziada a sa top-ten de is Megius-Bèndidas de sa classìfica de su New York Times, intreghende Vonnegut a sa fama. Fiat cumbidadu a dare comìtzios, leturas e discursos de abertura in totu sa federatzione, retzende prèmios e onores medas.

Prus a tardu in sa carrera, Vonnegut aiat publicadu sàgios autobiogràficos medas e regortas de contos breves comente Fates Worse Than Death [Fadu Peus de sa Morte] (1991) e A Man Without a Country [Un'òmine chentza una Natzione] (2005). A pustis de sa morte, fiat tzelebradu comente unu de is prus iscritores cuntemporàneos de importu e cummentadore de umorismu nieddu subra sa sotziedade americana. Su fìgiu Mark at publicadu una regorta de òperas inèditas, titulada Armageddon in Retrospect [Armageddon in Retrospetiva] in su 2008. In su 2017 Seven Stories Press at publicadu Complete Stories [Istòrias Cumpletas], una colletzione de sa narrativa breve chi cumprendet chimbe istòrias abarradas fintzas a tando inèditas. Complete Stories fiat cuncordadu e introdùidu dae sos amigos e istudiosos de Vonnegut Jerome Klinkowitz e Dan Wakefield. Sunt medas is traballos de istùdiu subra s'istile e s'umorismu de Vonnegut.

Òperas

Romanzos

• Player Piano (1952)
• The Sirens of Titan (1959)
• Mother Night (1962)
• Cat's Cradle (1963)
• God Bless You, Mr. Rosewater (1965)
• Slaughterhouse-Five (1969)
• Breakfast of Champions (1973)
• Slapstick (1976)
• Jailbird (1979)
• Deadeye Dick (1982)
• Galápagos (1985)
• Bluebeard (1987)
• Hocus Pocus (1990)
• Timequake (1997)

Novellas

• God Bless You, Dr. Kevorkian (1999)

Regortas de narrativa breve

• Canary in a Cat House (1961)
• Welcome to the Monkey House (1968)
• Bagombo Snuff Box (1997)
• Armageddon in Retrospect (2008) – sàgios e contos breves
• Look at the Birdie (2009)
• While Mortals Sleep (2011)
• We Are What We Pretend to Be (2012)
• Sucker's Portfolio (2013)
• Complete Stories (2017)

Òperas teatrales

• The First Christmas Morning (1962)
• Fortitude (play)|Fortitude (1968)
• Happy Birthday, Wanda June (1970)
• Between Time and Timbuktu (1972)
• Stones, Time and Elements (A Humanist Requiem) (1987)
• Make Up Your Mind (novel)|Make Up Your Mind (1993)
• L’Histoire du Soldat (1997)

Sagìstica

• Wampeters, Foma and Granfalloons (1974)
• Palm Sunday (1981)
• Nothing Is Lost Save Honor: Two Essays (1984)
• Fates Worse Than Death (1991)
• A Man Without a Country (2005)
• Kurt Vonnegut: The Cornell Sun Years 1941–1943 (2012)
• If This Isn't Nice, What Is?: Advice to the Young (2013)
• Vonnegut by the Dozen (2013)
• Kurt Vonnegut: Letters (2014)
• Pity the Reader: On Writing With Style (2019) with Suzanne McConnell

Intervistas

• Conversations with Kurt Vonnegut (1988) cun William Rodney Allen
• Like Shaking Hands with God: A Conversation About Writing (1999) cun Lee Stringer
• Kurt Vonnegut: The Last Interview: And Other Conversations (2011)

Libros pro pipios

• Sun Moon Star (1980)

Arte

• Kurt Vonnegut Drawings (2014)

Àteros progetos

Controllu de autoridade

VIAF (EN) 71398958 · ISNI (EN) 0000 0001 2138 6537 · BIBSYS (EN) 90088912 · BNE (ES) XX1099505 (data) · BNF (FR) cb11928678s (data) · CiNii (JA, EN) DA00481394 · Europeana agent/base/60116 · GND (DE) 118770306 · LCCN (EN) n79062641 · LNB (LV, EN) 000002059 · MusicBrainz 87bfe9a1-a090-483c-b535-29657b704862 · NDL (EN, JA) 00459890 · NKC (EN, CS) jn19990008825 · NLA (EN) 36312076 · NLG (EN) 63726 · NLI (EN, HE) 000138626 · NLK (KO) KAC199628977 · NLP (PL) https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/a0000001179531 · NSK (HR) 000055499 · NTA (EN) 068967497 · OL OL20187A · RERO 02-A000173737 · RKD (EN) 297665 · SBN (IT) CFIV033821 · SELIBR (SE) 210660 · SNAC (EN) w6zg6rwc · SUDOC (FR) 027190218 · Trove (EN) 1245123 · WorldCat Identities (EN) n79-062641