Càstia su còdighe de orìgine de Kyuss

{{Variant|LSC}}
{{Artista musicale
| nùmene                = Kyuss
| image                 =
| image_size            = 
| landscape             = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->
| alt                   = 
| descritzione          =
| ruolu                 = grupu
| nùmene_de_nàschida    = 
| nùmene_nativu         = 
| nùmene_nativu_lang    = 
| zistru                = Katzenjammer (1987–1989)<br>Sons of Kyuss (1989–1991)
| data_de_nàschida      = <!-- {{birth date and age|YYYY|MM|DD}} -->
| logu_de_nàschida      = 
| orìgine               = [[Palm Desert]], [[Califòrnia]], [[Istados Unidos]]
| data_de_morte         = <!-- {{death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date 1st) -->
| logu_de_morte         = 
| gènere_musicale       = [[Stoner rock]], [[Heavy metal music|heavy metal]], [[Palm Desert Scene|desert rock]]<ref> Erik Fong, «One Flew Over the Eagle's Nest». [[Blender (magazine)|Blender]],  4–17 Santandria 2003, volume:2 nùmeru:3, http://www.perfectpitchonline.com/v02i03/eagles.php  
archìviu: http://web.archive.org/web/20080119122943/http://www.perfectpitchonline.com/v02i03/eagles.php (data archìviu: 19 Ghennàrgiu 2008)</ref><ref name="Morris">{{Tzita news | sambenadu = Morris | nùmene = Chris | tìtulu = Kyuss lands on its feet and keeps climbing | publicatzione =[[Billboard (magazine)|Billboard]] | pàgina =1 | data =15 Ghennàrgiu 1994| url = | postscript = <!--None--> }}</ref>
| ocupatzione           = 
| istrumentos           = 
| annos_de_atividade    = 1987–1995
| eticheta              = [[Chameleon Records|Dali]], [[Elektra Records|Elektra]], [[Bong Load Custom Records|Bong Load]], [[Man's Ruin]]
| giassu                = <!-- {{URL|example.com}} -->
| istrumentos_notàbiles = 
| membros_colados       = [[Josh Homme]]<br/>[[John Garcia (singer)|John Garcia]]<br/>[[Scott Reeder (bassist)|Scott Reeder]]<br/>[[Alfredo Hernández]]<br/>[[Chris Cockrell]]<br/>[[Brant Bjork]]<br/>[[Nick Oliveri]]
|artistas_assotziados=Kyuss Lives!, [[Vista Chino]], [[Queens of the Stone Age]], [[Dwarves (band)|Dwarves]], [[Mondo Generator]], [[Eagles of Death Metal]], [[Unida]], [[Chris Goss]], [[Earthlings?]], [[Hermano (band)|Hermano]], [[Slo Burn]], [[Brant Bjork]], [[The Desert Sessions]]}}
[[File:Kyuss logo.png|thumb|262x262px|Logo de sos Kyuss]]
Is '''Kyuss''' (/ˈkaɪ.əs/ ky-əs) fiant unu cumpressu rock americanu, fundadu in su 1987 a [[Palm Desert]] de [[Josh Homme]] (ghitarreri), [[John Garcia]] (boghe), [[Brant Bjork]] (tumbarinos) e [[Chris Cockrell]] (bassu). 

A pustis de sa bessida de unu EP in ue si naraiant ''Sons of Kyuss'', in su 1990 si ddu fiant incurtzadu simpremente in Kyuss e balangiaiant unu mermu nou: [[Nick Oliveri]]. 

Is chimbe annos a sighire ant bidu da bessida de bator albums e in su 1997 de unu ùrtimu ''split'' in ue cumpariant comente Kyuss impare a su cumpressu nou de sos [[Queens of the Stone Age]], cumponidu tando intrenamente de mermos ex-Kyuss.

Nick Oliveri fiat bogadu in su 1992. In logu suo fiat tzerriadu [[Scott Reeder]] cando fiat pro bessire s'album ''Blues for the Red Sun''. Brant Bjork, tenende ateros interèssios artìsticos, aiat imbetzis lassadu in su 1993 benende cambiadu cun [[Alfredo Hernández]], chi beniat de su cumpressu de is [[Yawning Man]], semper de sa ròdia musicale de Palm Desert. 

John Garcia e Josh Homme sunt is solos a èssere abarrados fintzas a s'iscontzu, in su 1995.

De tando, is mermos ant fundadu o sonadu cun ateros cumpressos istimados comente [[Queens of the Stone Age]], [[Dwarves]], [[Brant Bjork]], [[Eagles of Death Metal]], [[Mondo Generator]], [[Hermano]], [[Unida]], [[Slo Burn]] e [[Them Crooked Vultures]].

In su mese de onniasantu de su 2010, tres mermos de su cumpressu (francu Josh Homme, chi aiat refudadu) sunt torrados a s'auniare cun s'idea de unu tour mundiale dende·sì nòmene de "''Kyuss Lives!''" e cuncordende pro unu album nou, ma chistiones giuditziàrias cun Josh Homme ant infertu a Nick Olivieri a nche bessire de su progetu e ant betidu a una ordinàtzia de su tribbunale chi proibit s'usu de su nòmene ''Kyuss Lives!'' a Garcia and Bjork. Su resurtadu est duncas istadu ca dd'ant dèpidu mudare. Ant isceberadu de si nàrrere [[Vista Chino]].

== Istòria ==

=== Inghitzu: ''Katzenjammer'' e ''Sons of Kyuss'' ===
A primìtziu, in su 1987 su cumpressu sonat cun su nòmene de ''Katzenjammer  ''(chi in tedescu cheret nàrrere "imbrùciu/istronamentu), a coa detzidit de si tzerriare '''Sons of Kyuss'''. Est Brant Bjork a isceberare su nòmene, pighendi·ddu de unu mostru chi at agatadu in unu liburu de sa prima editzione de su giogu ''Advanced Dungeons & Dragons. ''

In su 1989 bessit unu EP chi a titulu tenet su nòmene de su cumpressu, chi at a èssere s'ùnica bessida cun Chris Cockrell a su bassu. De s'annu a pustis difatis Nick Olivieri - chi giai aiat sonadu sa ghitarra comente segundu - pigat su logu suo.

Impertantu incurtzant su nòmene a Kyuss.

=== Kyuss (1991-1995) ===
Sa formatzione de inghitzu de is Kyuss est cumponida de Garcia a sa boghe, Homme a sa ghitarra, Olivieri a su bassu e Bjork a sos tamburinos. Si faghent a bellu a bellu nomea in [[Palm Desert]] e fatuvatu sonant in festas e in biddas assoladas in su Sud de su desertu de [[Califòrnia]]. Sunt mascamente ispetàculos in logos abertos e cun pagu gente buffada.

Custu fintzas a su cuntratu cun sa casa discogràfica indipendente ''Dali Records'', chi ddis faghet registrare su primu album, ''Wretch'', bessidu in su cabudanne 1991. Est de nàrrere però ca manna parte de is cantzones est giai bessida cun su EP de su 1989.

Sas bèndidas non tenent meda fortuna, ma su cumpressu est comintzende a èssere famadu pro sas mustrànscias ispantosas in is cuntzertos e Josh Homme, su ghitarreri, s'est fende nomena de rispetu cun s'istile psichedèlicu de sonare.

S'annu chi sighit, tenent unu ateru produidore, Chris Goss, e comintzant a traballare pro s'album nou: ''Blues for the Red Sun''. Bessit in su mese de làmpadas 1992 arretzinde bàntidos mannos de is criticos e fintzas imoe comente imoe est bidu comente su primu grandu album de [[rock stoner]]. 

Inpertantu, a pena cumpridu s'album Olivieri si·nch'andat e arribat Scott Reeder - musitzista de [[The Obsessed]]-  chi giai fiat istadu pragontadu de s'aunire a sos Kyuss, chimbe o ses meses a primu. Inghitzat a bi sonare impare in sa festa pro sa bessida de s'album.

A sa fine de su 1993 sunt in unu tour de noe datas in [[Australia|Austràlia]], in ue aberint is cuntzertos de su cumpressu [[Metallica]].

De in cue a pagu s'agatant cun sa casa discogràfica major Elektra Records chi at comporadu sa Dali Records. S'annu chi sighit est su de s'album de tres, su primu cun una major, chi depiat tènnere titulu de ''Pools of Mercuy'', ma benit a èssere connotu comente ''Welcome to Sky Valley''. Est agabadu de registrare in su 1993, ma cun su fatu de is mudàntzias de cumponentes bessit isceti in su 1994. Custa borta puru, a pàrrere de sa crìtica sa callidade de sa mùsica est meda bella, cun unu sonu meda prus psichedèlicu e cumpridu. Su produidore est semper Chris Goss.

Cuntantu custu, comente agabant de registrare Brant Bjork lassat: est afastiadu de is tour, prusatotu pro sas chistiones chi pertocant sos relatos cun sos cumpàngios movende de unu logu a s'ateru. In logu suo est tzerriadu [[Alfredo Hernàndez]], chi in is annos '80 aiat giai sonadu cun Reeder in su cumpressu [[Across the River]]. 

Su mese de trìulas 1995 bessit s'ùrtimu album ''...And the Circus Leaves Town''. "One Inch Man" est su solu single uffitziale. Custa borta is crìticas non sunt bonas, sas bendidas puru non lòmpent a sas de s'album cabudianu. 

=== Iscontzu ===
In su mese de santu gaine 1995 is Kyuss s'iscontzant, fatu chi ghetat interèssiu nou in "''...And the Circus Leaves Town"'', chi in die de oe est difatis meda apretziadu. Unu EP cun singles e b-sides bessit in su 1997.

A pustis de s'iscontzu de su 1995 sunt istadas medas intra is fans sas boghes a subra de sa possibilidade pro sos Kyuss de torrare a sonare. In su 2004 benit pragontadu a Homme chi custu potzat èssere possibbile; issu respundet ca no, non de in cue a pagu tempus. Prusaprestu, su 20 de nadale 2005, Garcia àrtziat a su palcu in unu cuntzertu in [[Los Angeles]] de su cumpressu [[Queens of the Stone Age]] (in ue Homme cantat e sonat ghitarra). Impare sonant tres cantzones de is Kyuss: "Thumb", "Hurricane" e "Supa Scoopa and Mighty Scoop". Ant pois arretzidu medas cumbidos a nde torrare a si pònnere impare, ma sunt semper istados refudados.

In su 2008, alleghende de sa possibbilidade de una re-union, Scott Reeder at naradu ca totus issos francu Josh Homme diant a ddu faghere coment'e nudda.

In su 2010 John Garcia movet in tour europeu cun nomene de ''John Garcia plays Kyuss''.  In su mese de onniasantu de su matessi annu Garcia, Olivieri e Bjork ponent nova de si chèrrere torrare a aunire e partire in tour cun nòmene de ''Kyuss Lives!. ''

Sonant in [[Europa]] e a coa sighint in [[Australia|Austràlia]], [[Noa Zelanda]] e [[Amèrica]]. A sonare sa ghitarra tzerriant  [[Bruno Fevery]] e carchi borta impare cun issos àrtziat a palcu fintzas Scott Reeder. 

A s'agabu de su tour decrarant de chèrrere registrare unu album nou cun bessida in s'istadiale 2012. Josh Homme e Scott Reeder ponent causa legale contra Garcia e Bjork pro su chi pertocat s'usu de su nòmene ''Kyuss ''in su progetu, chi Nick Olivieri at impertantu lassadu.

A sa fine de s'annu John Garcia dècrarat ca su progetu at a sighire cun nòmene de [[Vista Chino]], cun sa mermadura Garcia, Bjork, Olivieri e sa partetzipatzione de Bruno Fevery a sa ghitarra.

== A Pustis de s'Iscontzu ==

=== John Garcia ===
At postu impare carchi progetu de mùsica comente [[Slo Burn]],  [[Unida]] e [[Hermano]]; a coa at lassadu sa mùsica pro sa veterinària.

=== Josh Homme ===
In su 1997 at fundadu impare cun Alfredo Hernàndez (issu puru ex-kyuss) is [[Queens of the Stone Age]]. Sonat pois cun [[Eagles of Death Metal]] a sos tumbarinos, traballat cun medas cumpressos e at postu impare su progetu musicale [[Desert Sessions]]. De su 2009 est fintzas cantadore e ghitarreri in su cumpressu [[Them crooked Vultures]]. 

=== Nick Oliveri ===
At fundadu su cumpressu  [[Mondo Generator]] in su 1997, e at sonadu impare cun is Queens of the Stone Age de su 1998 a su 2003. At fintzas traballadu cun is [[Dwarves]].

=== Brant Bjork ===
At fatu parte de su cumpressu [[Fu Manchu]], pro chi est produidore de unu album e sonadore de tumbarinos in àteros chimbe. At sighidu pois a cantare a solu fende bessire chimbe albums e at fundadu una casa discogràfica: sa ''Duna Records''.

At fundandu fintzas unu cumpressu, is ''Che'' chi in su 2000 ant pubricadu unu album, e traballadu cun [[Melissa auf der Maur]] e is Mondo Generator.

=== Scott Reeder ===
A primìtziu at sighidu Garcia in is Unida, a segus at fatu carriera traballende a solu e at traballadu cun su cumpressu de is ''Bütcher''. In su 2002 at chircadu de intrare in su cumpressu de is ''Metallica'' chentza de tènnere fortuna.

=== Alfredo Hernàndez ===
Est istadu mermu fundadore de is [[Queens of the Stone Age]]. At traballadu fintzas in is progetos musicales de  Nick Olivieri, Chris Cockrell e Brant Bjork.

=== Chris Cockrell ===
Est intradu in is [[Solarfeast]] chi ant pubricadu s'album Gossmer in su 1995 e at pubricadu unu album cun su nomìngiu de ''Vic du Monte'' in su 2005.

== Mermadura ==

=== 1987-1989 (Katzenjammer) ===
* '''John Garcia''' - boghe

* '''Josh Homme''' - ghitarra
* '''Nick Olivieri''' - ghitarra
* '''Chris Cockrell''' - bassu
* '''Brant Bjork''' - tumbarinos

=== 1989-1991 (Sons of Kyuss) ===
* '''John Garcia''' – boghe
* '''Josh Homme''' – ghitarra
* '''Chris Cockrell''' – bassu
* '''Brant Bjork''' – tumbarinos

=== 1991-1992 (Kyuss) ===
* '''John Garcia''' – boghe
* '''Josh Homme''' – ghitarra
* '''Nick Oliveri''' – bassu
* '''Brant Bjork''' – tumbarinos

=== 1992-1994 ===
* '''John Garcia''' – boghe
* '''Josh Homme''' – ghitarra
* '''Scott Reeder''' – bassu
* '''Brant Bjork''' – tumbarinos

=== 1994-1995 ===
* '''John Garcia''' – boghe
* '''Josh Homme''' – ghitarra
* '''Scott Reeder''' – bassu
* '''Alfredo Hernández''' – tumbarinu

== Discografia ==
=== Albums ===
* 1991 - ''Wretch''
* 1992 - ''Blues for the Red Sun''
* 1994 - ''Welcome to Sky Valley''
* 1995 - ''...And the Circus Leaves Town''

=== EP ===
* 1990 - ''Sons of Kyuss'' 
* 1997 - ''Kyuss/Queens of the Stone Age'' (split)

=== Regortas ===
* 2000 - ''Muchas Gracias: The Best of Kyuss''

== Notas ==

[[Categoria: Mùsica Rock]]
<references />{{Controllu de autoridade}}
{{Artìculu de su mese|cabudanni|2014}}