Minorias limbisticas de s'Italia

Articulu in nugoresu

Sas minorìas etno-limbìsticas de s'Italia (istìmas de su 2013)

Sas minorìas limbìsticas de s'Italia sunt comunidades chi, in intro de sa Repùblica Italiana, favèddant unas cantas limbas in foras e/o in prus de s'italianu, e chi italianas non sunt. Sa leze 482/999 reconnoschet 12 minorìas etno-limbisticas chi sunt, postas a pare, 2.500.000 cristianos chi vìvent in 1171 commùnos de 14 regiònes.

Reconnoschimèntu uffitziàle

S'artìculu 2 de sa leze 482/999 reconnòschet s'esistèntzia de 12 minorìas istòricas e nde ammìtit s'amparu de limba e tradissiones curturales, in accordu chin s'articulu ses de sa Costitussiòne italiana. Sas minorìas chi a commo sunt reconnòttas sunt sa sarda (chi est sa prus manna in contu de persones, sènde prus o mancu unu milione), sa cadelana, sa tedesca, sa greca, s'islovena, sa croata, sa frantzesa, s'otzitana, sa francu-proventzale e sa friulana. In realtàde, non tottus sas minorias s'Italia las tràttat de manèra eguale; àntzis, si pòdet nàrrer chi pètzi tres de custas minorias (sa germanica sudtirolèsa, s'islovèna e sa frantzèsa) tènent unu reconnoschimèntu chi bàlet de manera effettìva, ca vìvent in terras a làcana de atteros istados e s'Italia, pro no nche pesàre cuntrovèrsia chin issos, est custrìnta a lis dare apòzu fìntzas pro mòre de trattados internassionàles: minorìas comènte a sa sarda gàlu non tènent tutela perùna in contu de limba e tradissiònes curturàles, pro esèmpiu. Si tènzat in cussìderu su fattu chi s'istadu italianu, a differèntzia de medas atteros pèri s'Europa, no at mai ratificàu sa carta europea de sas limbas regionales o de minorìa.