Nihon Hidankyo
Sa Nihon Hidankayō (日本被団協, incurtzadura de 日本原水爆犠牲団体協議会, Nihon gensuibaku higaisha dantai kyōgi-kai, Cunfederatzione giaponesa de is organizatziones de is chi patint pro neghe de sa bomba atòmica e de sa bomba H), est unu grupu chi rapresentat is subrabìvidos (connotos comente hibakusha) a is bombardamentos atòmicos de Hiroshima e Nagasaki. Est istada formada in su 1956.
Nihon Hidankyō faghet pressione siat a su guvernu giaponesu pro unu megioru de s'amparu de is vìtimas siat a is guvernos de totu su mundu pro s'abolitzione de is armas nucleares.[1] Is fainas issoro includent sa registratzione de mìgias de testimònias, sa publicatziones de atrèmenos e apellos pùblicos, e s'imbiu de delegatziones annuales a diversas organizatziones internatzionales, comente is Natziones Unidas, pro pedire su disarmu nucleare globale.[2]
S'organizatzione est istada premiada cun su Prèmiu Nobel pro sa paghe de su 2024 "pro s'isfortzu suo pro otènnere unu mundu lìberu de armas nucleares e pro ammustrare a traessu de testimonias chi is armas nucleares non depent prus èssere impreadas".[2][3]
Istòria
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]
Nihon Hidankyo est un'organizatzione natzionale de grupos de subrabìvidos de sa bomba atòmica de Hiroshima e Nagasaki in cada prefetura.[4] Sa ruta radioativa de Castle Bravo, un'esperimentu de arma termonucleare fatu in s'Atollu Bikini dae is Istados Unidos in su 1954, at causadu sa sìndrome de radiatziones aguda a is residentes de is atollos lacanantes e a is 23 membros de s'echipàgiu de sa barca de piscadores giaponesa Daigo Fukuryū Maru. Custu at batidu a sa formatzione de su Cussìgiu giaponesu contra a is bombas atòmicas e de idrògenu in Hiroshima s'annu a pustis.[5] Ispirados e agiudados dae custu movimentu, is subrabìvidos a sa bomba atòmica ant istituidu Nihon Hidankyo su 10 de austu de su 1956, in sa segunda cunferèntzia annuale de su cussìgiu in Nagasaki.[6]
Sa solidariedade de su movimentu est istada posta in perìgulu cando in su 1959 su cussìgiu est intradu in manera ativa in susu movimentu contra a is bases militares istadunidensas (Anpo), in paris cun su Partidu Sotzialista.[7] Unu nùmeru mannu de partetzipantes si sunt retirados e cun su sustentu de is liberal-democràticos cunservadores, est istada fundada un'organizatzione noa, ghiada dae Masatoshi Matsushita, capu de su Partidu Sotzialista Democràticu, anti-comunista.[8] In su 1961, cando s'Unione Soviètica at torradu a incumentzare a fàghere esperimentos nucleares, s'ala comunista de su cussìgiu at refudadu de ddos denuntziare, creende una tensione interna severa.[9] Custu at giutu a un'àtera divisione in su movimentu, cun unu grupu sustentadu dae su Partidu Sotzialista de Giapone chi denùntziat is esperimentos nucleares de cale si siat natzione.[10] Custas tensiones intre movimentos anti-nucleares ant fatu a manera chi carchi Hidankyos prefetuale si siat partzidu a livellu locale, comente in Hiroshima, in ue ddoe at Hidankyos acotzados dae su Partidu Sotzialista e àteros dae su Partidu Comunista cun su matessi nùmene. S'organizatzionea livellu de istadu at detzisu de non s'alliniare cun perunu movimentu polìticu in su 1965.[4]
Fainas
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]A su mese de ledàmene de su 2024, is fainas de Nihon Hidankyo sunt:[11]
- Suportu a s'abolitzione de sas armas nucleares e pedida de rifatas istatales;
- Atziones de petitzione a su guvernu giaponesu, a is Natziones Unidas e de àteros guvernos;
- Eliminatzione de is armas nucleares, istitutzione de unu tratadu internatzionale pro su disarmu nucleare, organizatzione de cunferèntzias internatzionales, promulgatzione de leges anti-nucleares e afortigamentu de is medidas de amparu de is hibakusha;
- Sensibilizatzione a sa realidade de is bombardamentos atòmicos siat in livellu natzionale siat internatzionale;
- Chirca, istùdiu, publicatzione, mustras e addòbios in contu de su disacatu de is bombas atòmicas;
- Fainas de consultatzione e amparu de is hibakusha;
Prèmios
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]- 2003: Prèmiu pro sa Paghe Seán MacBride[12]
- 2010: Prèmiu pro s'ativismu sotziale de sa Cunferèntzia mundiale de is Prèmios Nobel pro sa Pace[13]
- 2024: Prèmiu Nobel pro sa Paghe[2][14]
Riferimentos
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]- ↑ Welcome to HIDANKYO, Japan Confederation of A- and H-Bomb Sufferers Organization (Nihon Hidankyo) website. URL consultadu su 31 August 2007.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 (EN) The Nobel Peace Prize 2024 – Press release, in NobelPrize.org, 11 October 2024. URL consultadu s'11 October 2024. Faddina in sos riferimentos: Invalid
<ref>tag; name "NobelPrizeorg-2024" defined multiple times with different content - ↑ Nobel Peace Prize awarded to the Japanese organisation Nihon Hidankyo of survivors of the World War II atomic bombings, The Telegraph (India), 11 santugaine 2024.
- ↑ 4.0 4.1 (JA) 被団協機能不全に 「はっちゃん」の努力 原爆を背負って(42), in 西日本新聞me. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) ヒロシマの記録１９５５ ９月, in 中国新聞ヒロシマ平和メディアセンター. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) 被爆者の願いの実現をめざして、どのような運動をしてきたか, in www.ne.jp, 日本被団協. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) ヒロシマの記録１９５９ ３月, in 中国新聞ヒロシマ平和メディアセンター. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) ヒロシマの記録１９６１ １１月, in 中国新聞ヒロシマ平和メディアセンター. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) ヒロシマの記録１９６１ ９月, in 中国新聞ヒロシマ平和メディアセンター. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ 原水禁とは – 原水禁, in 原水禁 – 核と人類は共存できない, 1º May 2020. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ (JA) 紹介, in www.ne.jp, 日本被団協. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ Seán MacBride Peace Prize, International Peace Bureau.
- ↑ (EN) Japanese atomic bomb survivor organisation Nihon Hidankyo wins Nobel Peace Prize: All you need to know, in The Indian Express, 11 October 2024. URL consultadu s'11 October 2024.
- ↑ Daniel Leussink e Irene Wang, In Hiroshima peace park, visitors hope Nobel win will boost peace efforts, in The Japan Times, October 13, 2024. URL consultadu su October 15, 2024.