Nuxis

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Coordinadas: 39°09′14.49″N 8°44′22.65″E / 39.154025°N 8.739624°E39.154025; 8.739624

Custu artìculu est iscritu in sa grafia campidanesa. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

logudoresu · LSC · nugoresu



Nuxis
Nùmene ufitziale: Nuxis
Istadu: Itàlia
Regione: Sardigna
Provìntzia: Sud Sardigna (SU)
Sìndigu: Romeo Ghilleri (lista cìvica) dae su 13-6-2022
Ladiore: 39°09′14.49″ Nord
Longhiore: 8°44′22.65″ Est
Artiore: 196 m. subra su mare
Tirada: 61,59 km²
Populatzione: 1.427 31/03/2022
23,17 biv./km²
Comunes lacanantes: Assèmini (CA) (isola amministrativa di San Leone), Narcau, Santadi, Silìcua, Sa Baronia
Còdighe postale: 09010
Prefissu telefònicu: 0781
Còdighe istat: 111049
Còdighe catastale: F991
Bividores: nuxesus/nucesus
Giassu web: http://www.comune.nuxis.ci.it/


Nuxis est unu comunu de 1.703 abitantes de sa provìntzia de su Sulcis Igresiente.

Su nòmini benit de sa paràula (fueddu) "nuxi" in italianu "noce" cussu poita s'at a pensai ca in àrboris de sa nàscita de sa bidda pròpia, sa ruga printzipali fiat prena, in ambus is làdus, de matas de nuxis. Su bistiri tìpicu, a bala de totu siat in su Sulcis, tennit connotaus tìpicu de su Campidanu, commenti cussu de usai seda e tessidus ca càmbiant colori in me de su soli.

Sa mantìllia de totu su Sulcis tennit a Nuxis su colori birdi acuamarina e biancu, a diferèntzia de cussu de Bidd'e Crèsia ca est asulu a càmbiu de cussu.

Istòria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In su territòriu de Nuxis ndi biviant de su perìodu neolìticu, comenti testimòniat sa necròpoli de S'Acqua Cadda (cultura de Monte Claro). De s'edadi de su brunzu, ddoi ant arrastrus de nuraghes e de su putzu sacru de Tattinu.

In s'època giuigali a sa bidda ddi narànt Nughes o Nugis (fortzis ca nci fiant matas de nuxi), e fut parti de su Giuigau de Càlari, in sa curadoria de su Sulcis. De su 1258, sa bidda est pertènnia a Ugolino della Gherardesca, a su Comunu de Pisa[1], e duncas a is Aragonesus chi ddu ant infeudau. Dae su 1397, sa bidda de Nuxis arresurtat spopulada.

In su sèculu XVIII, su territòriu e sa bidda torrant a si popolai, lompendi a essi una de is prus de importu de su Sulcis. In su 1957 otennit s'autonomia comunali, separendisì de Santadi[2].

Riferimentus[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. Sandro Petrucci, Re in Sardegna a Pisa cittadini, p. 157
  2. Comunu de Nuxis, Storia, in comune.nuxis.ci.it.
Controllu de autoridadeVIAF (EN246992623 · GND (DE7551852-1 · WorldCat Identities (EN246992623