Donato Bilancia

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Articulu in logudoresu

Donato Bilancia, naradu familiarmente Walter (Potèntzia, 10 de triulas de 1951), est unu criminosu e mortore seriale italianu, cundennadu a 13 presonias perpetuadas pro aer cumìtidu una filera de 17 mortorzos intre su 1997 e su 1998 in Ligùria e in su Peemonte de susu, in unu tretu de tempus de ses meses. In prus de custu, devet cumprire cundenna pro unu tentativu de mortorzu.

Biografia[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Nàschidu in Potèntzia, si fiat tramudadu cun sa famìlia sua a sa prima a Asti, a pustis a Capaccio (Salernu) e finarmente a Zènova in su 1956.

Crèschidu cun un’acapiadura difìzile cun mama, babu e frade suos, cumintzat bastante luego a esser unu furone, comente isse etotu si definit. A sos 15 annos, tenet sos primos pistighinzos cun sa zustìssia, sighidos in su 1974 cun unu detenimentu cun agatamentu in crìmines (una fura finas in custu casu) e in su 1976 pro isrobatòriu (posteriormente at a resessire a evader dae sa presone).

In su 1987, su suitzìdiu de frade suo Michele chi, cun fizu suo minore Davide de bator annos in sos brazos, si ghetat a suta de unu trenu inche s’istassione de Zènova Pegli, l’aiat marcadu in manera definitiva, aumentende istrobos mentales chi zai dae tempus fiant presentes.

In su 1990, tenet un’intzidente de tràfigu e, che 18 annos in antis, in su 1972, abarrat in su coma unas cantas dies.

Mortorzos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Primos delitos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 16 de santugaìne de 1997, Bilancia aiat ochìidu a Giorgio Centanaro in sa domo sua, sufoghende-lu cun beta adesiva. Sende gasi, su crìmine fiat istadu archivadu comente morte pro causas naturales, peri ca non bi fiat peruna istiga chi èsseret istada chistione de mortorzu. At a esser Bilancia etotu a s’acusare de su mortorzu naradu, a boluntade sua lìbera, contende comente si fiant isvilupados sos fatos e sutaliniende chi l’aiat fatu ca Centanaro l’aiat disondradu e trampadu in sa mesa de zogu.

Su 24 de santugaìne, pro resones de sa matessi casta (cussideraiat sa de duas bìtimas comente sodale de sa prima), aiat assassinadu in sa domo issoro e Maurizio Parenti e a muzere sua Carla Scotto, sustraighende 13 milliones de francos betzos in dinare a manu e unos cantos ozetos baliosos, chi si nde fiat isfatu posteriormente.

Su 27 de santugaìne, aiat ochìidu a Bruno Solari e a Maria Luigia Pitto, penetrende a sa domo issoro cun s’intentu de isrobare e, su 13 de santandria sighidore, in sa bidda de làcana de Bintimìllia, nch’aiat mortu a Luciano Marro, unu tramunadore de balutas, a su cale l’aiat sustraìdu 45 milliones de francos betzos.

Su 25 de ghennarzu de 1998, aiat còrfidu unu bizinote, cun finalidade iscrusiva de fùrria contra a sas fortzas de seguràntzia: fiat istada chistione de su mortorzu de Zuanne Zorzu Canu in Zènova.

Serial-killer de sas prostitutas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su 9 de martzu, in Varazze, aiat tiradu contra a Stela Truya, una prostituta arbanesa cun sa cale si fiat abandadu.

Su 18 de martzu, in Pietra Ligure, nch’aiat mortu cun unu tiru a sa conca Ljudmyla Zubskova sa prostituta ucrainiana.

Su 20 de martzu posteriore, aiat isrobadu e ochìidu un’àteru tramunadore de baluta, aguarmente in Bintimìllia: est chistione de Enzo Gorni. Su cunnadu de sa bìtima l’aiat bidu allarghende-si in una Mercedes niedda.

Su 24 de martzu, in su trighinzu Barbellotta de Novi Ligure, si fiat abandadu in una billa cun sa Mercedes sua cun Lorena sa transessuale, chi aiat atuadu sos intentos suos mortores e si nche fiat fuìda. In cussu mamentu, fiant assupridos duos biziladores notencos, contra a sos cales Bilancia aiat isparadu, ferende-los in manera mortale, e andende posca in busca de Lorena, provochende-li una ferta grae a sa busèriga, peroe sena l’ochier comente diat aer chertu. A pustis, cun unu corfu de gràssia a sa conca, aiat agabadu ambos bizinotes, Massimiliano Gualillo e Candido Randò.

Su 29 de martzu in Cogoleto, aiat assassinadu un’àtera prostituta. Tessy Adobo sa nizeriana. Custu mortorzu aiat rapresentadu unu puntu de borta a sas imbestigaduras, sende chi fiat istadu relassionadu cun su de Stela Truya e, in fatu, a sos àteros mortorzos de prostitutas, sende istadu averiguadu chi s’arma impreada fiat semper sa matessi, a mèdiu de sos esàmenes balìstigos de s’UII de Parma.

Mortorzos in sos trenos e su monstru de sa Ligùria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Cando sas imbestigaduras nche sizint unu puntu de borta e si sunt collidos argunos elementos, gràssias finas a sa testimonia baliosa de Lorena sa transessuale, chi at pòdidu pompiare medas detàllios de sa Mercedes niedda impreada dae Bilancia e dispensare unu retratu robòtigu pretzisu de su “mostru”, Bilancia mudat totu in unu sa manera sua de assionare e su tipu de bìtimas de sos mortorzos suos.

Su 12 de abrile, difatis, in s’Intertzitades s’Ispètzia-Benètzia aiat abaloradu sas capatzitades suas de iscancaradore, aiat abertu su còmodu de su bagone e aiat tiradu contra a Elisabetta Zoppetti, ochiende-la.

Su 14 de abrile, fiat torradu a ochier una prostituta, Kristina Valla, e bator dies a pustis fiat torradu a fagher sas faìnas suas in unu trenu, in su trazetu Zènova-Bintimìllia, assassinende a Maria Angela Rubino e masturbende-si in su cadàvere suo.

Su casu de su mostru de sa Ligùria trubat su chighillu de sas crònigas, dadu chi, dae un’ambiente limitadu e relativamente isuladu che su de sa prostituidura, fiat coladu a corfer in sos trenos isseberende sas bìtimas suas a s’imbesti imbesti.

Sa mobilizadura de sas fortzas de seguràntzia fiat istada totale in cussu mamentu, cun s’incoamentu de diferentes pessonazos (chi a pustis si fiant averados anzenos a sos mortorzos) e chirchende duos tipos de automòbiles chi fiant imboligadas in su casu (sa Mercedes-Benz 190 niedda e s’Opel Kadett arba).

Su 21 de abrile, in Arma di Taggia, fiat istadu realizadu s’ùrtimu de sos crìmines de Bilancia, chi aiat isrobadu e ochìidu a Giuseppe Mileto su benzineri.

Concluida[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Su casu nch’aiat sizidu su puntu de borta detzisivu addaghi nche fiat cròmpida a sos carabineris sa noa, in s’aparèntzia insinnifigadora, chi un’abitadore de logu no aiat torradu una Mercedes leada in proa. Sos carabineris aiant berifigadu de chie èsseret chistione, iscoberende una currespondèntzia belle perfeta intre Bilancia e su retratu robòtigu realizadu de acordu cun sa descritura dada dae “Lorena”. A cussu puntu, sas istigas de sos neumàtigos in sas issenas de unos cantos mortorzos fiant istadas cumparadas cun sas de sa Mercedes, torrende a pare in manera perfeta. Sa proa de su noe fiat cunsìstida in sa tirada de s’ADN de Bilancia dae unas cantas coetas e dae una tzìchera de cafè, chi fiat istadu cumparadu cun su de su mortorzu, imbènnidu in sa carena de Maria Angela Rubino.

A Donato Bilancia l’aiant detènnidu su 6 de maju de 1998, in pessu essidu de domo sua in via Leonardo Montaldo in Marassi, sos carabineris sena chi opònneret resistèntzia; pagas dies prus a tardu, aiat cunfissadu ispuntanamente totu sos mortorzos, atribuende-si finas su primu, su de Giorgio Centenaro chi, comente naradu, fiat istadu archivadu comente morte naturale.

Bilancia fiat istadu cundennadu a 13 presonias perpetuadas pro sos 17 mortorzos a 16 annos de regrusura pro su tentativu de mortorzu de Lorena Castro, peri sa sentèntzia pronuntziada su 12 de abrile de 2000 dae su Tribunale de Zènova e cunfirmada a pustis dae sa Corte de Appello e dae sa Corte de Cassadura.

Aiat cumintzadu a cumprire cundenna in sa presone de Marassi e posca in sa de Chiavari; atuarmente, sighit a la cumprire in sa domo regrusòria Due Palazzi de Pàdua.

Su mortore in sos medias[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

A su casu de Bilancia s’ispirat “Ùrtima balla”, unu miniseriale telebisencu italianu, aderetadu dae Michale Soavi e transmìtidu pro sa primera bia in su 2002 dae Canale 5, cun sos atores Giulio Scarpati, ch’intèrpretat s’ufissiale de sos carabineris chi ghiat sas imbestigaduras, e Carlo Cecchi, in su rolu de su mortore seriale.

In su 2004, Donato Bilancia fiat istadu intervistadu in dereta telebisada dae Rai 1, in tempus de s’emissura Domenica in, ghiada in cussu annu dae Paolo Bonolis. Su presentadore aiat retzìdu crìtigas àspidas pro cussa intervista.