Càstia su còdighe de orìgine de Omàn

{{coord|format=dms|display=title}}{{Variant|LSC}}
[[File:Flag of Oman.svg|thumb|246x246px|Bandera]]
[[File:Oman (orthographic projection).svg|thumb|246x246px|Posidura in su mundu]]
Su '''Sultanadu de s'Omàn''' (in [[Limba araba|àrabu]]: عمان‎, ''Omān'', pronuntziadu [ʕumaːn]) est un'istadu [[Asia|asiàticu]] situadu in sa portzione sud-orientale de sa [[penìsula arabica]]. Sa capitale est [[Mascate]].

S'Omàn tenet istèrrida de 309.501 km² e contat unos 3.840.000 bividores. Làcanat cun sos [[Emirados Àrabos Unidos]] a nord-ovest, cun s'[[Aràbia Saudita]] a ovest e cun su [[Jemen]] a sud-ovest. S'acarat in su [[mare Aràbicu]] a sud e a estu, in su [[golfu de s'Omàn]] a nord-estu. A s'Omàn pertenent fintzas sas exclaves de [[Madha]] e [[Musandam]], chi làcanant cun sos [[Emirados Àrabos Unidos]]; sa segunda si ghetat a s'[[istrintu de Hormuz]] e a su [[golfu de s'Omàn]].

De su de 17 sèculos s'Omàn at tentu unu impèriu coloniale pròpiu, in cumpetitzione cun [[Impèriu portughesu|Portugallu]] e [[Impèriu Britànnicu|Regnu Unidu]] pro su controllu de su [[Golfu Pèrsicu]] e de s'[[otzèanu Indianu]]. In su de 19 sèculos, perìodu de su màssimu lughidore, s'influèntzia polìticu-econòmica de custu impèriu fiat arribada in [[Iran|Iràn]], [[Pakistan|Pakistàn]] e a  [[Zànzibar]]. Su noighentos at bidu imbetzes su forte declinu econòmicu de su sultanadu, sa cale prosperidade fiat basada in su fatu de èssere unu richissimu mercadu de armas e [[iscravidade|iscraos]], fainas intradas in crisis.
A càusa de custa decadèntzia s'Omàn at rùidu in suta de sa forte influèntzia de su [[Regnu Unidu]], diveninde parte de s'[[Impèriu Britànnicu|impèriu suo]] che protetoradu fintzas a su [[1971]]. Traditzionalmente su sultanadu si movet  cunforme [[Regnu Unidu]] e [[Istados Unidos]], ma at semper cunservadu sa soberania e mantenet oe una polìtica èstera indipendente.

S'Omàn est una monarchia assoluta guvernada dae su sultanu, ma su parlamentu tenet carchi podere legislativu e de controllu<ref>{{Tzita web|url=http://www.middle-east-online.com/english/?id=48626|tìtulu=Middle East Online::Sultan entrusts Oman ruling family council to choose successor|limba=en|atzessu=2019-11-21|urlarchìviu=https://web.archive.org/web/20120112132124/http://www.middle-east-online.com/english/?id=48626|dataarchìviu=2012-01-12|deadurl=eja}}</ref>. In sa santandria [[2010]] s'[[UNDP]], subra 135 paisos cunsiderados, at classificadu s'Omàn comente s'Istadu chi at tentu su majore isvilupu sotzio-econòmicu in sos ùrtimos 40 annos<ref>{{En}}[http://hdr.undp.org/en/mediacentre/news/announcements/title,21573,en.html Media | Latest News | Announcements | Human Development Reports (HDR) | United Nations Development Programme (UNDP)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131109205813/http://hdr.undp.org/en/mediacentre/news/announcements/title,21573,en.html|data=9 santandria 2013}}</ref>; su sultanadu est cunsideradu unu de sos prus isvilupados e istàbiles tra sos paisos àrabos<ref>{{Tzita web|url=https://foreignpolicy.com/2010/06/16/2010-failed-states-index-interactive-map-and-rankings/|tìtulu=2010 Failed States Index - Interactive Map and Rankings|autore=F. P. Staff|situ=Foreign Policy|limba=en-US|atzessu=2021-08-10}}</ref>.
==Notas==
<references/>
==Àteros progetos==
{{commons|Category:Oman|Omàn}}{{Istados de s'Àsia}}
[[Categoria:Natziones de s'Asia]]