Commonwealth de sas Natziones

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.


Artìculu in LSC

In biaitu sos membros de su Commonwealt of Nations. In aràngiu sos istados chi sunt istados membros in tempus passadu, in colore de chelu sos territòrios d'ultra-mare e sas dipendèntzias de sa corona britànnica

Su Commonwealth de sas Natziones (in inglesu: Commonwealth of Nations; literalmente « Comunidade de sas Natziones »), prus comunemente naradu Commonwealth, est una organizatzione interguvernativa creada su 26 de onniasantu 1926, formada de 53 istados membros indipendentes e soberanos. Totus, foras pro su Mozambicu e su Ruanda sunt ex colònias o protetorados de s'Impèriu Britànnicu. Su Camerun est particulare , sende chi sa corona Rènniu Unidu at retzidu petzi unu mandadu, dadu de sa Sotziedade de is Natziones, a coa de s'ONU, subra una parte minore de su territòriu.

Istoria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

In die de oe galu, su Commonwealth est simbolicamente ghiadu de su soberanu de su Rènniu Unidu, mancari sa majoria de sos paisos membros tengiat istitutziones republicanas. Sas natziones chi nde faghent parte sunt acapiadas de interèssios communos, ma sunt indipendentes s'una de s'àtera. Non sunt ligadas de tratadu perunu e podent mantènnere sa neutralidade in su casu chi unu o prus de sos àteros membros s'agatent impinnados in cunflitos armados.

Si sa majoria de sas colònias britànnicas at adillidu a su Commonwealth, àteras antigas colònias (is Istados Unidos d'Amèrica) e unos cantos protetorados o paisos suta mandadu, nde sunt abarrados a foras, comente Egitu, Iràq, Giordània, Palestina, sa colònia e protetoradu de Aden (federatzione de sos emirados arabos de su sud), Kuwait, Bahrein, Qatàr sos Emirados Arabos Unidos e s'Omàn. Irlanda, Zimbabwe e Gàmbia, nd'ant fatu parte in tempus andadu.

Membros[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Lista de sos paisos adillentes a su Commonwealth de sas natziones segundu annu de adillida

Monarchias de su Commonwealth (15 istados)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Natziones de su Commonwealth cun monarchia pròpia (5 istados)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Repùblicas de su Commonwealth (33 istados)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ex membros (2 istados)[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. Rwanda: Joining the Commonwealth, dae The New Times. Editore AllAfrica, 27 de santandria 2009
  2. (EN) Barbados becomes a republic and parts ways with the Queen, in bbc.com.
  3. (EN) Gambia, The, in thecommonwealth.org.