Jump to content

Malawi

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Coordinadas: 13°S 34°E / 13°S 34°E-13; 34

Bandera
Posidura in su continente africanu

Su Malawi est un'Istadu de s'Àfrica orientale cun capitale in Lilongwe. Is limbas ufitziales sunt s'inglesu e su chewa.

Tirat a 118.480 km² pro unos 16.362.567 bividores. Allacanat a sud e a est cun su Mozambicu, a norte cun sa Tanzània e a ovest cun su Zàmbia. Non tenet bessida a su mare, ma est infùndidu dae su lagu Malawi (naradu fintzas Niassa), chi est su de tres lagos prus mannos de Àfrica e ammuntat tzirca su chimbe unu de sa superfìtzie de su Paisu.

S'orìgine de su nùmene Malawi (chi est su nùmene dadu in orìgine a su lagu, in limba bantù) no est tzerta. Si suponet chi derivet de su nùmene de una tribù de su sud de su Paisu o chi fatzat relatu a s'ischintiddadura de su sole chi pesat subra su lagu (rapresentadu in sa bandera natzionale). Su nùmene antigu, semper ligadu a sa toponomàstica de su lagu, est Niassaland.

In su 2005, unu 14% de sa populatzione adulta cun edade intre 15 e 50 annos fiat sorupositiva o teniat s'AIDS. Is fèminas fiant is prus tocadas dae sa maladia. S'economia de su Malawi est basada subra s'agricultura, chi rapresentat su 38.6% de su PIB de su paisu e frunit prus de su 80% de s'ocupatzione e s'80% de sas esportatziones. Sa richesa est cuntzentrada prus che totu in is manos de una élite istrinta, mentras ca su de bator tres de sa populatzione si bivet cun prus pagu de 1,25 dòllaros istadunidensos a sa die.[1]

  1. Human development indices (PDF), hdr.undp.org, p. 15.