Proventza-Alpes-Costa Asula

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

Coordinadas: 44°N 6°E / 44°N 6°E44; 6


Artìculu in LSC

Logo de sa regione
Posidura in Frantza
Bandera

Proventza–Alpes–Costa Asula (in otzitanu Provença-Aups-Còsta d'Azur; in frantzesu Provence-Alpes-Côte d'Azur o PACA) est una regione de Frantza posta in su sud-estu de s'istadu, in sa costera mediterrànea. Sa capitale est Marsìllia.

Sa regione est formada dae 6 dipartimentos, chi fiant sas provìntzias de Proventza (Provence) e su Delfinadu (Dauphiné) durante su Règimene Antigu. Una parte de sa Vaucluse est resurtadu dae s'annessione de sa contea durante su perìodu rivolutzionàriu, sa parte majore de sos Alpes-marìtimos sunt istados incorporados a sa contea de Nitza, durante su segundu impèriu.

Tenet istèrrida de 31 400 km² e est de tres prus pobuladas regiones (prus de unos 4,9 milliones de bividores) a pustis de s'Ìsula de Frantza e Auvèrnia-Ròdanu-Alpes. Sa densidade de populatzione, 144 abitantes/km ², est unu pagu superiore a sa mèdia natzionale. Làcanat in su norte cun sa regione de Auvèrnia-Ròdanu-Alpes, in s'estu cun s'Itàlia (Piemonte e Ligùria), in su sud est allindada dae su mare Mediterràneu e in s'ovest cun sa regione de Otzitània. Aici e totu, sa regione inghìriat su Printzipadu de Monaco. In sa costera mediterrànea si cuntzentrat sa parte majore de sa populatzione.

Colonizada giai de sos Fenìtzios e de sos Gregos, sa regione faghiat parte de sa provìntzia romana transalpina denominada "Provìntzia Romana", dae in ue derivat su nùmene atuale, de su latinu Provìntzia e, posteriormente Narbonnaise. Sa regione est istada a pustis populada dae diferentes tribùs germànicas, comente a sos Ostrogotos, sos Burgundos e sos Francos. In s'annu 879 d.C., sa regione fiat achirida a su rennu suta nùmene de Provence (a bias fintzas narada Bourgogne Cisjurane o Cisjurasica) e a fatu in su de 10 sèculos, integrada a su rennu de Arles.

A primìtziu de su de 12 sèculos, fiat sutamìtida a sa giurisditzione de sos contes de Bartzellona suta de su regnu di Pedru II de Aragona. A pustis aiat pèrdidu calesisiat autonomia, abarrende sutamìtida a sa domo de Angiou chi aiat guvernadu de su 1245 a su 1482 fintzas a su regnu de Luisi XI de Frantza e fiat definitivamente annessionada in su 1483.

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]