Paleolìticu

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia

Limba Sarda Comuna

. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

Istòria universale

Preistòria
Paleolìticu - Neolìticu Edade de su ràmene - Edade de su brunzu Edade de su ferru
Edade antiga
Mesopotàmia - Egitu Antigu Tziviltade de sa badde de s'Indus Tziviltade nuraghesa Fenìtzios - Etruscos - Cartaginesos Antighidade clàssica (Gregos, Romanos) Tzina antiga - Ìndia antiga
Edade mèdia
Edade Mèdia Arta Edade Mèdia Tzentrale Edade Mèdia Bàscia Impèriu Romanu de Oriente
Edade moderna
Edade de sas esploratziones Rinaschimentu Barocu - Illuminismu Rivolutzione frantzesa Rivolutzione industriale
Edade cuntemporànea
Prima Gherra Mundiale Segunda Gherra Mundiale Gherra frida Istòria de su tempus presente
v • d • e

Su paleolìticu (de su gregu παλαιός, palaiós, antigu, e λίθος, líthos, pedra, "edade de sa pedra segada") est una tapa de sa preistòria de sos umanos caraterizada dae s'impreu de istrumentos de pedra segada, mancari puru s'utilizaiant àteras matèrias primas orgànicas (male cunserbadas e pagu connotas) pro fàghere vàrios trastos: ossu, corru, linna, còiru, fibras vegetales, etz Est su perìodu prus longu de s'istòria umana, sende chi s'iscàmpiat dae 2,5 milliones de annos faghet (in Àfrica) fintzas a unos 9.000 annos faghet tzirca e si partzit in tres fases: su paleolìticu inferiore, su paleolìticu mèdiu e su paleolìticu superiore, a su cale s'annanghet unu perìodu terminale mentovadu epipaleolìticu (sa tapa a sighire a s'epipaleolìticu e pretzedente a su neolìticu est su mesolìticu).

Su paleolìticu si caraterizat, aprossimadamente, pro s'impreu de istrumentos grussos, pesantes, difìtziles de usare e, in generale, male traballados. Galu no ant isvilupadu una capatzidade prena a fraigare. S'òmine de su paleolìticu est nòmade, est a nàrrere, pigat aposentamentu in unu logu e si nche abarrat fintzas a nde consumare sas risorsas naturales.

Su tèrmine paleolìticu est istadu creadu dae s'archeòlogu John Lubbock in su 1865, in opositzione a neolìticu ('edade moderna de sa pedra'). Ambas duas costituint su chi si ddi narat edade de sa pedra (s'elaboratzione de istrumentos de pedra definit sa diferèntzia cun s'edade de sos metallos).