Bonaire

Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Coordinadas: 12°10′46.56″N 68°15′29.16″W / 12.1796°N 68.2581°W12.1796; -68.2581

Bandera
Posidura in su mundu

Bonaire (in olandesu Bonaire, in papiamentu Boneiru) est un'ìsula de 288 km² chi costituit una munitzipalidade ispetziale de is Paisos Bàscios (in olandesu: bijzondere gemeente), posta in su mare de is Caràibes, cara a is costas de su Venezuela. Contat unos 20.104 bividores de orìgine ammesturada de iscraos africanos, europeos e de is pòpulos amerìndios indìgenos. Is limbas ufitziales sunt su papiamentu e s'olandesu.

Est sa segunda ìsula prus manna de is Caràibes olandesos, a pustis de Curaçao. Paris a Sint Eustatius e Saba faghet parte de sas Ìsulas BES (o Paisos Bàscios caraìbicos). Is solos duos tzentros abitados sunt sa capitale Kralendijk e Rincon.

Bonaire fiat iscoberta e ocupada in su 1499 dae un'ispeditzione ispagnola ghiada dae Alonso de Ojeda. S'ìsula fiat populada dae indios caiquetio e arauachi chi, segundu cantu aporridu dae sos iscoberridores europeos, biviant in domos mìseras de matones de ludu, in cunditziones de incuida estrema. Is locales aruachi nariant Bonaire Bojtay, est a nàrrere "terras bàscias". Is indios fiant fatos iscraos e disterrados a s'ìsula de Hispaniola (su de oe Santo Domingo), pro bi èssere impreados in su traballu de is minas. Is olandesos aiant pigadu a pustis possessu de s'ìsula achistende·dda dae is portughesos in su 1636, pro dd'impreare in sa gherra contra de sos ispagnolos. In su 1639 sa Cumpangia Olandesa de sas Ìndias Otzidentales aiat dadu cumintzu a sa produtzione de sales, ancora oe una de is fainas econòmicas printzipales de Bonaire.

Partende dae su 1800 s'ìsula fiat istada ocupada in prus furriadas dae is piratas frantzesos e inglesos, cun is olandesos chi aiant resèssidu a nde torrare a leare possessu petzi in su 1816.

Is Antillas Olandesas fiant fatas a fatu una regione autònoma de su Regnu de sos Paisos Bàscios in su 1954.

Àteros progetos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]