2021

Custu est un'artìculu de su mese
Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.
      XX sèculu - XXI sèculu - XXII sèculu
      annos 2000 - annos 2010 - annos 2020 - annos 2030 - annos 2040
      2017 - 2018 - 2019 - 2020 - 2021 - 2022 - 2023 - 2024 - 2025
Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Protesta in Birmània a pustis de su corpu de istadu

Su 2021 (MMXXI in nùmeros romanos) est un'annu de su de XXI sèculos incumintzadu in sa die de chenàbura.

S'Unione Europea dd'at proclamadu Annu Europeu de is Ferrovias[1].

S'ONU dd'at decraradu:

  • incumentzu de su deghènniu de su restàuru de is ecosistemas[2];
  • annu internatzionale de s'economia creativa pro s'isvilupu sustenìbile[3];
  • annu internatzionale de sa frùtora e sa birdura[4][5];
  • annu internatzionale pro s'agabbu de su traballu de is pipios[6];
  • annu internatzionale de sa paghe e sa cunfiàntzia[7].

Acuntessimentos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

Ghennàrgiu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 1º ghennàrgiu:
    • Su Portugallu incumentzat su turnu suo de presidèntzia de s'Unione Europea.
    • Incumentzat sa valididade de da zona de iscàmbiu lìberu de su continente africanu (AFCFTA)[8].
    • Cuba unìficat su sistema monetàriu suo a pustis de 27 annos: sa moneda ufitziale est su peso cubanu[9].
  • 4 ghennàrgiu: sa làcana intre Qatar e Aràbia Saudita est torrada a abèrrere a pustis de sa fine de sa crisi diplomàtica cun is monarchias de su Golfu[10].
  • 6 ghennàrgiu:
    • In Washington D.C., manifestadores pro su presidente republicanu in essida Donald Trump resessent a intrare in su Capidòlliu in s'ìnteri de sa sessione di tzertificatzione de sa bìnchida de su presidente Joe Biden. Sa sessione est firmada, is parlamentares e il vitzepresidente Mike Pence sunt fatos essire e s'edifìtziu est blindadu; chimbe persones morint in su chertu armadu o in s'abbolotu[11][12].
    • Sa politzia de Hong Kong arrestat a 53 ativistas antigovernativos a efetu de sa lege a pitzus de seguridade natzionale[13].
  • 9 ghennàrgiu: unu Boeing 737-500 cun 62 persones a subra, partidu dae Giacarta e andende concas a sa provìntzia indonesiana de su Kalimantan Otzidentale, ruet in su Mare de Giava 4 minutos a pustis de s'artziada a bolu. Totu is passigeris morint[14].
  • 13 ghennàrgiu: in Lione faghent su primu trapiantu de ambos bratzos[15].
  • 14 ghennàrgiu: sa Càmara de is Rapresentantes de is Istados Unidos incumentzat sa protzedura de istadu de acusa (impeachment) de su Presidente in essida Donald Trump, cun s'acusa de àere intzùllidu s'avolotu in s'ìnteri de sa suprida de su Capidòlliu. Trump est su primu presidente a èssere postu in istadu de acusa duas bortas[16].
  • 15 ghennàrgiu: unu terremotu corpit s'ìsula Indonesiana de Sulawesi, faghende 105 mortos[17][18].
  • 20 ghennàrgiu: Joe Biden faghet su giuramentu comente su de 46 Presidentes de is Istados Unidos de America.
  • 21 ghennàrgiu: in Baghdad acontesset unu atentadu kamikaze; morint 35 persones e 80 sunt ingortas[19].
  • 24 ghennàrgiu: eletziones presidentziales in Portugallu[20].
  • 25 ghennàrgiu: incumentzat su World Economic Forum, virtuale pro sa primu borta pro neghe de sa pandèmia de COVID-19[21].
  • 28 ghennàrgiu: in sa capitale libanesa Beirut ddoe sunt chèscias antiguvernativas. In sa chertu cun is fortzas de s'òrdine morit 1 persone e 200 sunt ingortas[22].
  • 29 ghennàrgiu: in Cuba, intre sa provìntzia de Holguín e Guantánamo, ruet un'aparèchiu militare faghende 5 mortos[23].

Freàrgiu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 1 freàrgiu:
  • 5 freàrgiu: in Ginevra in sa sede de s’ONU sunt elègidos su Presidente e Primu Ministru de colada de sa Lìbia pro batire su paisu a eletziones noas, comente resurtadu de un'acòrdiu de paghe intre is partes de sa gherra tzivile[26].
  • 7 freàrgiu:
  • 13 freàrgiu: s'ex presidente istadunidensu Donald Trump est assòlvidu dae su Senadu dae su segundu istadu de acusa[27].
  • 14 freàrgiu: eletziones parlamentares in Kòssovu.
  • 18 freàrgiu: su rover de sa NASA Perseverance, ghetadu su 30 argiolas 2020, aterrat a pitzus de Marte. Sa missione sua est sa chirca de sinnos de vida promordiale e fàghere esperimentos pro preparare missiones benidoras cun echipàgiu[28].
  • 19 freàrgiu: is Istados Unidos torrant a intrare in is acòrdios de Paris, 107 dies a pustis de ddos àere abbandonados[29].
  • 26 freàrgiu: s'esèrtzitu armenu cumandat a su primu ministru Nikol Pashinyan de si dimìtere, Pashinyan acusat is militares de unu corpu de istadu[30].
  • 28 freàrgiu: eletziones parlamentares in El Salvador.
Sa nave Ever Given intuscende su Canale de Suez

Martzu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 23 martzu:
    • eletziones parlamentares in Israele.
    • Sa Ever Given, una de is prus naves porta-cuntenidores mannas in su mundu, s'arreschet in su Canale de Suez (in ue passat su 12% de su cummèrtziu mundiale) blochende·ddu e firmende prus de 280 naves[35].

Abrile[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'elicòteru Ingenuity
  • 4 abrile: eletziones parlamentares in Bulgaria[36];
  • 11 abrile: primu busciardu de is eletziones generales in Perù[37];
  • 19 abrile: s'elicòteru Ingenuity de sa NASA bolat asuba de Marte. Est su primu de s'Istòria a bolare asuba de unu praneta alienu;[38][39]
  • 20 abrile: Su presidente de Ciad, Idriss Déby, morit in su cunflitu cun is fortzas rebelles. A pustis sa costitutzione est pausada, su parlamentu isòrvidu e una giunta militare pigat su cumandu de su paisu pro is 18 meses benidores[40];
  • 25 abrile: eletziones parlamentares in Albania[41].

Maju[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 8 maju: in Afganistàn, un'atentadu in un'iscola de Kabul ochiet a su mancu a 85 persones e nde ingollet àteras 165.[42][43]
  • 10 maju: comintzat sa crisi israelo-palestinesa de su 2021: a pustis de una detzisione de sa Corte Suprema de Israele chi bogat a unos cantos palestinesos dae is domos issoro, incumentzat una cuntierra armada intre is duos pòpulos.[44][45][46].
  • 17 maju: 8000 persones intrant in manera irregulare dae su Marrocu a Ceuta (Ispànnia). S'episòdiu sinnat su peoramentu de unu problema diplomàticu intre is duos paisos[47][48].
  • 22 maju: pro neghe de is cunditziones estremas de clima, 21 persones morint de ipotermia in s'ìnteri de una maratona in Gansu, Tzina[49].
  • 23 maju: sa ruta de una cabina de una telefèrica in Itàlia ochiet a 14 persones. Su disacatu est dèpidu a s'iscotzadura de unu sistema de emergèntzia.[50]
  • 26 maju: sa Shell est sa prima azienda obligada dae unu tribunale a cunformare is emissiones de CO2 cun is Acòrdius de Paris[51].

Làmpadas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 2 làmpadas: su cargo Mv X-Press Pearl afundat in Sri Lanka cun unu càrrigu de sustàntzias perigulosas pro s'ambiente[52].
  • 6 làmpadas:
    • eletziones federales in Mèssicu;
    • segundu busciardu de is eletziones generales in Perù[53].
  • 22 làmpadas: unu terremotu de magnitudo 6.0 corfit Lima in Perù. S'epitzentru est Mala[54].
  • 24 làmpadas: unu fàbbricu residentziale ruet in Miami causende vàrios mortos e pèrdidos[55].
  • 25 làmpadas: Derek Chauvin, s'agente de politzia chi aiat ochidu a George Floyd est cundennadu a 22 annos de presone[56].
  • 27 làmpadas: un'esplosione dèpida a una pèrdida de gas in Daca, capitale de Bangladesh, ochiet a su mancu a 7 persones e nde ingollet a àteras 400[57].
  • 28 làmpadas: un'esplosione in un'istatzione de sa metropolitana de Londra ingollet a ses persones[58].
  • 30 làmpadas: sa temperadura in Vancouver, Canadà, arribat a 50ºC. Prus de 200 persones morint pro sa basca[59].

Argiolas/Trìulas[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 1 argiolas/trìulas: incumentzat su turnu de s'Islovènia pro sa presidèntzia de s'Unione Europea.
  • 4 argiolas/trìulas: ruet un'aparèchiu militare in Sulu, Filipinas. Morint a su mancu 50 persones, incluidas tres chi s'agataiant in terra[60].
  • 5 argiolas/trìulas:
    • un'inundamentu ochiet a su mancu a 179 persones in Giapone[61].
    • un'esplosione in una fàbrica de produtos chìmicos acanta de Bangkok, Tailàndia, lassat 1 mortu, 33 ingortos e prus de 1000 persones evacuadas[62].
  • 6 argiolas/trìulas:
    • sa ruta de un'aparèchiu in Rùssia ochiet a 28 persones[63].
    • un'esplosione in unu campu petrolìferu in sa provìntzia de Ilam, Iran, ochiet a 3 persones e nde ingollet 4[64].
  • 7 argiolas/trìulas:
    • su presidente de Haiti est ochidu in domo sua; sa pobidda est ingorta e in cunditziones graes[65][66].
    • a is 13:00 (oràriu locale) una parte manna de su Tzentru-Amèrica abarrat sena energia elètrica pro una pariga de oras[67].
  • 8 argiolas/trìulas: su fogu in una fàbrica de alimentos acanta de Daca, Bangladesh, ochiet a su mancu a 52 persones e nde ingollet a àteras 25[68].
  • 14 argiolas/trìulas: una sèrie de inundamentos càusat unos 250 mortos in Europa Otzidentale[69].
  • 23 argiolas/trìulas: unu fogu mannu, incumentzadu acanta de Bonaccattu istròpiat bintimìgia ètaros de terra, faghende dannos mannos a sartu, aziendas e domos de is biddas de su Montiferru[70][71][72][73][74][75].
  • 28 argiolas/trìulas: unu terremotu de magnitudo 8.2 sumbùgiat s'Alaska, sena fàghere dannos. In s'incumentzu si ghetat un'allarme tsunami, a pustis arrimadu[76].
  • 30 argiolas/trìulas: unu terremotu de magnitudo 6.1 iscutulat una pariga de fràigos in Piura, Perù[77], ingollende a unas 40 persones.

Austu[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 9 austu: su Grupu interguvernativu de espertos a pitzus de su càmbiu climàticu at publicadu sa prima parte de sa de ses relatas, chi narat chi isceti mesuras urgentes podent sarvare su praneta de unu degòlliu climàticu[78].
  • 11 austu: si ghetat un'allarme tsunami a pustis de unu terremotu de magnitudo 7.1 in is Filipinas, a pustis arrimadu. No ddoe at vìtimas nen dannos sèrios[79].
  • 14 austu: unu terremotu in Tzentru-Amèrica, cun epitzentru in Haiti ochiet a su mancu a 1500 pesones[80].
  • 15 austu:
  • 16 austu: in Tzitade de su Mèssicu, un'esplosione in un'edifìtziu, in capas pro neghe de una pèrdida de gas, ochiet a una persone e nde lassat a àteras 29 fertas[83].
  • 20 austu: proet pro sa prima borta in 7 annos in Groenlàndia. S'eventu càusat una pèrdida de astra prus manna de sa mèdia de su perìodu de s'annu[84].
  • 26 austu: un'atentadu terrorìsticu dòpiu in s'arioportu Hamid Karzai de Kabul, Afgànistan ochiet a su mancu a 138 persones[85].

Cabudanni[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 5 cabudanni: su cumandante de is fortzas militares in Guinea pigat su controllu de s'istadu cun unu unu golpe chi isorvet su guvernu e suspendet sa costitutzione[86].
  • 7 cabudanni:
  • 16 cabudanni: SpaceX ghetat su bòlidu ispatziale Inspiration4. Est su primu de s'in totu tzivile[90].
  • 19 cabudanni:
  • 20 cabudanni: in un'isparadòrgiu in un'iscola de Kazan, Rùssia, morint 9 persones e àtera 28 abarrant fertas[95].
  • 26 cabudanni:
    • eletziones federales de Germània[96];
    • cun unu referendum, s'Isvìtzera cunfirmat s'aprovatzione de una lege pro permìtere su coju omosessuale[97].
  • 28 cabudanni: incumintzat s'annu de eventos pro is tzelebratziones de is 150 annos de Gràtzia Deledda, cun su suportu de medas istitutziones e cun su giornalista Anthony Muroni comente diretore artìsticu de su comitadu.[98][99]

Ledàmene/Santugaine[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 1 ledàmene/santugaine: incumentzat s'Expo 2020 in Dubai, chi depiat incumentzare su 1 de ledàmene de su 2020 ma est istètidu crastinadu pro neghe de sa Pandèmia de COVID-19[100].
  • 4 ledàmene/santugaine: Facebook, Instagram e Whatsapp, de propiedade de Facebook sufrint sa peus bàscia de servìtziu de s'istòria reghente[101].
  • 14 ledàmene/santugaine: a su mancu 6 persones morint e 32 abarrant ingortas in Beirut in un'isparadòrgiu in antis de una manifestada[102].
  • 15 ledàmene/santugaine: sa cumpangia aero-nàutica italiana Alitalia acabbat s'atividade a pustis de 75 annos e torrat a nàschere comente ITA Airways[103].
  • 25 ledàmene/santugaine: s'esèrtzitu sudanesu ghetat unu corpu de istadu contra a su guvernu. Su primu ministru Abdalla Hamdok est in arrestu domitziliare. Su presidente Abdel Fattah al-Burhan decrarat s'istadu de apretu e annùntziat s'isorvimentu de su guvernu[104].

Onniasantu/Santandria[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  • 4 onniasantu/santandria: s'esplosione de unu càmion-chisterra me in su distritu Wellington de Freetown, Sierra Leona, càusat a su mancu 101 mortos e prus de 100 fertos[105].
  • 7 onniasantu/santandria: eletziones generales de Nicaràgua[106].
  • 8 onniasantu/santandria: in Bolìvia incumentzat un'isciòperu generale natzionale contra a sa lege 1386 de iscontròriu a is balàngios illegales e a su terrorismu[107].
  • 11 onniasantu/santandria: sa missione Crew-3 de NASA e SpaceX imbiat a bator membros noos a s'Istatzione Ispatziale Internatzionale[108].
  • 19 onniasantu/santandria: su Nicaràgua annùntziat su retiru de s'Organizatzione de is Istados Americanos, ca custa no at connotu su resurtadu de is eletziones de su 7 de su pròpiu mese[109].
  • 21 onniasantu/santandria: eletziones generales in Cile[110].
  • 24 onniasantu/santandria:
    • sa NASA ghetat sa Double Asteroid Redirection Test, sa prima tentada de iscostiare un'asteròide cun sa punna de imparare a amparare sa Terra dae sa minetza de collisione[111].
    • Magdalena Andersson presentat is dimissiones, isceti una pariga de oras a pustis de essire sa primu fèmina votada comente primu ministru de Isvètzia. Pagu a pustis de sa dimissione, dda torrant a votare[112][113].
  • 26 onniasantu/santandria: s'Organizatzione Mundiale de sa Salude faghent un'addòbiu de apretu pro chistionare de una variante noa de interessu de COVID-19, sa B.1.1.529 "Omicron"[114].
  • 28 onniasantu/santandria:
    • eletziones generales in Honduras[115].
    • unu terremotu de magnitudo 7.5 in Baranca, Perù, ochiet a una persone. Ddoe at unos 10 ingortos e dannos a fràigos[116].
  • 30 onniasantu/santandria: s'istadu de is Barbados essit Repùblica in su de 55 anniversàrios de s'indipendèntzia, abarrende membru de su Commonwealth de is Natziones[117].

Idas/Nadale[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

S'ispigru printzipale de su Telescòpiu Ispatziale James Webb
  • 6 idas/nadale:
  • 8 idas/nadale: Patrick Zaki, istudiante impresonadu in Egitu cun s'acusa de ispainare noas farsas e impuntzare a sa protesta, est lìberu a pustis de 22 meses de presone, mancari sigat a èssere acusadu[122].
  • 9 idas/nadale: un'autocarru tzacarrat in s'istadu messicanu de Chiapas ochiende a 54 migrantes e lassende·nde a su mancu a àteros 58 fertos[123].
  • 11 idas/nadale: un'esplosione dèpida a una pèrdida de gas isciusciat bator palatzeddos in Ravanusa (Agrigento, Sitzìlia) e faghet dannu a àteras bator, ochiende a noe persones e lassende·nde a unas àteras chentu isfolladas[124][125].
  • 12 idas/nadale: is tzitadinos de sa Noa Caledònia votant in unu referendum pro s'indipendèntzia[126]. Binchet su No cun su 96,50% de is votos[127].
  • 14 idas/nadale: s'esplosione de un'autocarru de benzina in Cap-Haïtien, Haiti, ochiet as su mancu a 62 persones e nde lassat a meda àteras ingortas[128].
  • 15 idas/nadale: ruet un'aparèchiu me in sa Repùblica Dominicana. Morint 9 persones. Intre custas ddoe at su produtore musicale Flow La Movie, sa pobidda e su fìgiu[129].
  • 16 idas/nadale: sa subitana Rai ochiet a su mancu a 375 persones me is Filipinas[130].
  • 19 idas/nadale:
  • 24 idas/nadale: is eletziones generales de Lìbia sunt crastinadas, lassende pensamentos pro s'echilìbriu de su paisu[133].
  • 25 idas/nadale: NASA, ESA, s'Agentzia Ispatziale de Canadà e su Space Telescope Science Institute ghetant su Telescòpiu Ispatziale James Webb, su benidore de su Telescòpiu Hubble[134].

Riferimentos[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]

  1. (EN) Press corner, The journey begins – 2021 is the European Year of Rail!, in European Commission - European Commission. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  2. (ES) A/RES/72/239 - S - A/RES/72/239 -Desktop, in undocs.org. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  3. (ES) A/RES/74/198 - S - A/RES/74/198 -Desktop, in undocs.org. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  4. (ES) El 2021 es el Año Internacional de las Frutas y las Verduras: menos desperdicio y más salud, in Noticias ONU, 15 nadale 2020. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  5. (ES) DEMOS, Desarrollo de Medios, S. A. de C.V, La Jornada: Declara la ONU 2021, Año Internacional de las Frutas y las Verduras, in www.jornada.com.mx, 19 nadale 2020. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  6. (ES) A/RES/73/327 - S - A/RES/73/327 -Desktop, in undocs.org. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  7. (ES) A/RES/73/338 - S - A/RES/73/338 -Desktop, in undocs.org. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  8. (IT) Ng, AfCFTA. Entra in vigore l’accordo di libero scambio nel continente africano | Notizie Geopolitiche, in notiziegeopolitiche.net. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  9. (IT) Cuba, la Rivoluzione monetaria: addio due pesos e due misure, in la Repubblica, 11 nadale 2020. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  10. (EN) Mostafa Salem and Hande Atay Alam CNN, Saudi Arabia and Qatar will reopen airspace and maritime borders, in CNN. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  11. (IT) Usa: polizia, altre 3 persone morte durante proteste | ANSA.it, in www.ansa.it. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  12. (IT) Chi sono le 5 vittime durante l'assalto al Campidoglio di Washington, in tpi.it. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  13. (IT) Hong Kong: maxi retata, arrestati 53 attivisti - Asia, in Agenzia ANSA, 6 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  14. (IT) È precipitato il Boeing scomparso dai radar in Indonesia, in www.agi.it. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  15. (IT) In Francia primo trapianto al mondo di entrambe le braccia - Mondo, in Agenzia ANSA, 23 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  16. (IT) Camera approva impeachment Trump per assalto al Congresso - Ultima Ora, in Agenzia ANSA, 13 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  17. (IT) Il numero di persone morte per il terremoto a Sulawesi, in Indonesia, è salito a 73, in Il Post, 17 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  18. (EN) Indonesia, Earthquakes in West Sulawesi | ADInet, in adinet.ahacentre.org. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  19. (IT) Iraq, doppio attacco suicida a Bagdad, almeno 35 morti, in la Repubblica, 21 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  20. (IT) Elezioni Portogallo, confermato De Sousa: «Combatterò il Coronavirus», in Video: ultime notizie - Corriere TV. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  21. (IT) c, in Il Fatto Quotidiano, 25 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  22. (IT) Libano: scontri a Tripoli, un morto - Medio Oriente, in Agenzia ANSA, 28 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  23. (IT) Cuba: cade elicottero militare, cinque morti - Ultima Ora, in Agenzia ANSA, 30 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  24. (IT) Colpo di Stato in Birmania: arrestata Aung San Suu Kyi. Lei: "Non arrendetevi, protestate". Internet e voli bloccati, in Il Fatto Quotidiano, 1º freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  25. (IT) Kosovo e Israele, al via le relazioni diplomatiche - Vatican News, in www.vaticannews.va, 31 ghennàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  26. (IT) Stefania De Michele, Libia, accordo tra fazioni: eletti presidente e primo ministro, in euronews, 6 freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  27. (IT) Trump è pronto al ritorno. Biden, democrazia è fragile - Nord America, in Agenzia ANSA, 13 freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  28. (IT) Paolo Virtuani, Marte: Perseverance atterrato con successo, manda la prima immagine, in Corriere della Sera, 18 freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  29. (EN) Associated Press, US makes official return to Paris climate pact, in the Guardian, 19 freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  30. (IT) Il primo ministro dell'Armenia ha accusato l'esercito di voler fare un colpo di stato contro di lui, in Il Post, 25 freàrgiu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  31. (IT) Marocco-Germania: si incrinano i rapporti diplomatici | Sicurezza internazionale | LUISS, in Sicurezza internazionale, 2 martzu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021 (archiviadu dae s'url originale su 4 austu 2021).
  32. (IT) Somalia: attacco suicida con autobomba in un ristorante a Mogadiscio. "Almeno 20 morti", in la Repubblica, 5 martzu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  33. (IT) Papa Francesco in Iraq: incontro con Al-Sistani nel segno della collaborazione fra religioni. L'ayatollah: "Pace e sicurezza per i cristiani", in la Repubblica, 6 martzu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  34. (IT) La Svizzera vieta il burqa con un referendum. Insorgono i musulmani: "Islamofobia", in EuropaToday. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  35. (IT) Debora Gandini, Ancora bloccato il Canale di Suez, in euronews, 27 martzu 2021. URL consultadu su 31 martzu 2021.
  36. (IT) Elezioni in Bulgaria: vince Borissov, ma la sorpresa è lo showman Trifonof, in lastampa.it, 5 abrile 2021. URL consultadu su 10 maju 2021.
  37. (IT) Alle presidenziali in Perù andranno al ballottaggio un attivista di estrema sinistra e una populista di destra, in Il Post, 14 abrile 2021. URL consultadu su 10 maju 2021.
  38. (IT) Sky TG24, Nasa, storico volo del drone-elicottero Ingenuity su Marte. VIDEO, in tg24.sky.it. URL consultadu su 10 maju 2021.
  39. (IT) Giovanni Caprara, Ingenuity si è sollevato ed è atterrato su Marte: primo storico volo a motore su un altro pianeta, in Corriere della Sera, 19 abrile 2021. URL consultadu su 10 maju 2021.
  40. (IT) Ciad, il presidente rieletto Déby ucciso in uno scontro con i ribelli, in la Repubblica, 20 abrile 2021. URL consultadu su 10 maju 2021.
  41. (IT) Elezioni Albania, vincono i socialisti. Il premier Rama resta al potere, in Affaritaliani.it. URL consultadu su 10 maju 2021.
  42. (IT) Esplosione davanti una scuola a Kabul, almeno 55 morti - Asia, in Agenzia ANSA, 8 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  43. (IT) Afghanistan, esplosione di fronte a una scuola di Kabul: almeno 30 morti e 52 feriti. La maggior parte sono studentesse, in Il Fatto Quotidiano, 8 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  44. (IT) Israele e Palestina: la storia di una terra contesa, in Focus.it. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  45. (IT) Israele, cosa sta succedendo fra Gerusalemme e Gaza, in VanityFair.it, 15 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  46. (EN) Life Under Occupation: The Misery at the Heart of the Israel-Gaza Conflict - The New York Times, in web.archive.org, 27 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021 (archiviadu dae s'url originale su 27 maju 2021).
  47. (IT) Cosa sta succedendo a Ceuta, città spagnola in Marocco, in Il Post, 19 maju 2021. URL consultadu su 3 làmpadas 2021.
  48. (ES) Marruecos cierra la frontera y baja el ritmo y la intensidad de entradas en Ceuta, in abc, 19 maju 2021. URL consultadu su 3 làmpadas 2021.
  49. (IT) Martino Spadari, Ultramaratona in Cina, tempesta di ghiaccio si abbatte sugli atleti in gara: 21 morti congelati, in Corriere della Sera, 24 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  50. (IT) Funivia Mottarone, trovato un altro "forchettone" servito per disattivare il freno. Tre fermati nella notte: "Hanno ammesso, volevano aggirare anomalia", in la Repubblica, 26 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  51. (EN) Shell: Netherlands court orders oil giant to cut emissions, in BBC News, 26 maju 2021. URL consultadu su 2 làmpadas 2021.
  52. (EN) Sri Lanka Faces An Environmental Disaster As A Ship Full Of Chemicals Starts Sinking, in text.npr.org. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  53. (ES) Elecciones 2021: día y hora para conocer los resultados de la ONPE, in El Comercio Perú, 6 làmpadas 2021. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  54. (ES) BBC News Mundo, Terremoto en Perú: un sismo de magnitud 6.0 sacude Lima y la costa central del país sin que se hayan reportado víctimas, in La Opinión, 23 làmpadas 2021.
  55. (IT) Miami, sospese le ricerche nel condominio crollato, in la Repubblica, 4 trìulas 2021. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  56. (IT) Derek Chauvin è stato condannato a 22 anni e mezzo di carcere per la morte di George Floyd, in Il Post, 25 làmpadas 2021. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  57. (IT) Carolina D'Elia, Bangladesh, violenta esplosione per fuga di gas: almeno 7 morti e 400 feriti, in YesLife.it, 28 làmpadas 2021. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  58. (EN) Elephant and Castle fire: Six hurt in huge blaze at railway arches, in BBC News. URL consultadu s'8 trìulas 2021.
  59. (IT) Canada, a Vancouver la temperatura sfiora 50 gradi: oltre 200 morti, in Tgcom24. URL consultadu su 4 austu 2021.
  60. (EN) Philippine military plane crashes, 45 dead, 49 rescued, in AP NEWS, 4 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  61. (IT) Alluvione in Giappone: le cause della catastrofe, in Meteo Expert, 11 trìulas 2018. URL consultadu su 4 austu 2021.
  62. (ES) Al menos un muerto y 33 heridos en la explosión de una fábrica en Tailandia, in www.efe.com. URL consultadu su 4 austu 2021.
  63. (ES) Accidente de avión en Rusia deja 28 muertos, in El Financiero. URL consultadu su 4 austu 2021.
  64. (ES) Tres muertos y cuatro heridos por una explosión en un campo petrolífero iraní, in RT en Español. URL consultadu su 4 austu 2021.
  65. (IT) Michele Farina, Haiti, il presidente Jovenel Moïse assassinato in casa da un commando nella notte. «Arrestati i presunti killer», in Corriere della Sera, 7 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  66. (IT) Haiti, assassinato il presidente Moïse. Grave la moglie. Dichiarato lo stato d'assedio, in la Repubblica, 7 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  67. (ES) Países de Centroamérica sufren un gran apagón por varias horas, in Independent Español, 8 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  68. (ES) Incendio en Bangladesh deja al menos 52 muertos y 25 heridos, in López-Dóriga Digital, 9 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  69. (DE) Unwetter in NRW und Rheinland-Pfalz: Luftwaffe versorgt zerstörte Dörfer mit Hilfsgütern, in https://www.fr.de, 19 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  70. Guido Cadoni, Sardigna Noas de su 26/07/2021, in Sardegna Ieri-Oggi-Domani, 26 trìulas 2021. URL consultadu su 5 austu 2021.
  71. Guido Cadoni, Sardigna Noas de su 27/07/2021, in Sardegna Ieri-Oggi-Domani, 27 trìulas 2021. URL consultadu su 5 austu 2021.
  72. Andrea Deidda, S'inferru in sa terra, in Istorias, 26 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  73. Gabriele Tanda, Arrennegu nieddu, in Limba Sarda 2.0, 27 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  74. Fogu, s'abratzu de sos corsicanos, in Limba Sarda 2.0, 28 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  75. (IT) Sky TG24, Incendi in Sardegna, la Procura apre un'inchiesta, in tg24.sky.it. URL consultadu su 4 austu 2021.
  76. (IT) Sky TG24, Terremoto di magnitudo 8.2 al largo dell'Alaska, in tg24.sky.it. URL consultadu su 4 austu 2021.
  77. (IT) Terremoti: Perù, 40 feriti per sisma a Piura - America Latina, in Agenzia ANSA, 31 trìulas 2021. URL consultadu su 4 austu 2021.
  78. (EN) It’s now or never: Scientists warn time of reckoning has come for the planet | Climate change | The Guardian, in web.archive.org, 15 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021 (archiviadu dae s'url originale su 15 austu 2021).
  79. (IT) Sky TG24, Filippine, terremoto di magnitudo 7.1. Rientra l'allerta tsunami, in tg24.sky.it. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  80. (IT) Terremoto Haiti. Centinaia di edifici crollati, oltre 1300 morti e migliaia di dispersi, in rainews. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  81. (IT) I talebani sono a Kabul, è la resa dell'Occidente: il presidente in fuga, "sarà proclamato l'Emirato Islamico". Esplosioni nella capitale, evacuazioni Usa e Ue, in Il Fatto Quotidiano, 15 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  82. (ES) Juan Carlos Sanz, Al menos 28 muertos por la explosión de un camión cisterna en Líbano en plena crisis de combustible, in EL PAÍS, 15 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  83. (ES) Explosión en Benito Juárez reporta 29 lesionado y una persona fallecida, in MVS Noticias, 16 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021 (archiviadu dae s'url originale su 17 austu 2021).
  84. (ES) Redacción | Agencias, Llueve por primera vez en la cumbre de Groenlandia, in Uno TV, 21 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  85. (ES) Doble atentado suicida en el aeropuerto de Kabul con decenas de muertos, in ELMUNDO, 26 austu 2021. URL consultadu su 4 cabudanni 2021.
  86. (IT) Golpe in Guinea, 'catturato il presidente Condè' - Africa, in Agenzia ANSA, 5 cabudanni 2021. URL consultadu su 7 cabudanni 2021.
  87. (ES) Un sismo de magnitud 7,1 con epicentro cerca de Acapulco sacude el centro y sur de México, in BBC News Mundo. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  88. (EN) Fear and excitement in El Salvador as Bitcoin becomes legal tender, in BBC News, 7 cabudanni 2021. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  89. (EN) Mexico decriminalises abortion in landmark ruling, in BBC News, 7 cabudanni 2021. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  90. (EN) Denise ChowDenise Chow is a reporter for NBC News Science focused on general science, Climate Change, SpaceX makes history with first all-civilian spaceflight, in NBC News. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  91. (ES) Deutsche Welle (www.dw.com), Abren colegios electorales en Rusia para tres días de elecciones | DW | 16.09.2021, in DW.COM. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  92. (IT) Spagna, eruzione del vulcano alle Canarie: centinaia di case distrutte e 5mila evacuati, in la Repubblica, 20 cabudanni 2021. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  93. (ES) Guillermo Vega, La lava del volcán de La Palma se traga un centenar de casas, obliga a evacuar a unas 6.000 personas y avanza hacia el mar a 300 metros por hora, in El País, 20 cabudanni 2021. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  94. (EN) Borja Suarez, Lava pours out of volcano on La Palma in Spain's Canary Islands, in Reuters, 20 cabudanni 2021. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  95. (ES) Al menos 9 muertos y 21 heridos en un tiroteo en una escuela de la ciudad rusa de Kazán, in RT en Español. URL consultadu su 6 santugaine 2021.
  96. (DE) Bundestagswahl 2021 - Der Bundeswahlleiter, in www.bundeswahlleiter.de. URL consultadu su 7 santugaine 2021.
  97. (IT) Svizzera, tutti i cantoni hanno detto sì alle nozze gay, in rainews. URL consultadu su 7 santugaine 2021.
  98. (IT) Un anno di Eventi, in Grazia Deledda. URL consultadu su 27 santugaine 2022.
  99. Alexa faeddat de Grazia Deledda, in Istorias, 31 maju 2022. URL consultadu su 27 santugaine 2022.
  100. (IT) Expo 2020 Dubai, l’evento che torna a unire il mondo, in AGI, 19 trìulas 2021. URL consultadu su 7 santugaine 2021 (archiviadu dae s'url originale su 7 santugaine 2021).
  101. (ES) Jordi Pérez Colomé, WhatsApp, Facebook e Instagram sufren una caída de más de seis horas en un momento crítico para su reputación, in El País, 4 santugaine 2021. URL consultadu su 31 santugaine 2021.
  102. (ES) Marc Español, Al menos seis muertos y más de 30 heridos en un tiroteo durante una protesta en Beirut, in El País, 14 santugaine 2021. URL consultadu su 31 santugaine 2021.
  103. (IT) Leonard Berberi, La vecchia Alitalia rinasce come Ita Airways (e cambia colore), in Corriere della Sera, 15 santugaine 2021. URL consultadu su 31 santugaine 2021.
  104. (IT) Colpo di Stato in Sudan, ministero: i militari sparano ai manifestanti - Africa, in Agenzia ANSA, 25 santugaine 2021. URL consultadu su 31 santugaine 2021.
  105. (EN) Sierra Leone explosion: Scores dead after Freetown oil tanker collision, in BBC News, 6 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  106. (ES) Ortega confirma elecciones en Nicaragua en noviembre de 2021, in AP News (Managua), 14 trìulas 2020.
  107. (ES) Bolivia: el paro indefinido continúa, advierten en Santa Cruz, in CNN, 15 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  108. (IT) SpaceX e NASA hanno lanciato la missione Crew-3 verso la Stazione Spaziale Internazionale, in Hardware Upgrade. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  109. (ES) C. N. N. Newsource, Nicaragua anuncia su “retiro definitivo” de la OEA, in ABC17NEWS, 19 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  110. (ES) Elecciones en Chile 2021 | ¿Fecha, cuándo y a qué hora son las votaciones de noviembre?, in RedGol. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  111. (EN) Nasa Dart asteroid spacecraft: Mission to smash into Dimorphos space rock launches, in BBC News, 24 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  112. (EN) Magdalena Andersson: Sweden's first female PM returns after resignation, in BBC News, 29 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  113. (EN) Swedish Parliament Reelects Magdalena Andersson as Prime Minister Days After Quitting Post, in www.msn.com. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  114. (EN) WHO to assess new highly mutated Covid-19 variant as countries ramp up health checks, in the Guardian, 26 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  115. (ES) Redacción Web Autor marcado para seguir, CNE da el banderillazo inicial de elecciones Honduras 2021, in www.laprensa.hn. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  116. (ES) NOTICIAS EL COMERCIO PERÚ, Terremoto en Amazonas 7.5: últimas noticias, consecuencias y más del sismo | Sismos de hoy | Perú | Ecuador | Guayaquil l lbposting-tdex | PERU, in El Comercio Perú, 29 santandria 2021. URL consultadu su 4 nadale 2021.
  117. (EN) Queen congratulates Barbados as it becomes a republic, in the Guardian, 30 santandria 2021. URL consultadu su 19 nadale 2021.
  118. (EN) Myanmar’s junta condemned over guilty verdicts in Aung San Suu Kyi trial, in the Guardian, 6 nadale 2021. URL consultadu su 10 nadale 2021.
  119. (IT) Sky TG24, Birmania, la Giunta riduce a due anni la condanna ad Aung San Suu Kyi, in tg24.sky.it. URL consultadu su 10 nadale 2021.
  120. (EN) White House announces diplomatic boycott of Beijing Winter Olympics over human rights concerns, in NBC News. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  121. (IT) Tutti i boicottaggi nella storia dei Giochi olimpici, in Agi. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  122. (IT) Patrick Zaki è libero, lo studente egiziano scarcerato, in Fanpage. URL consultadu su 10 nadale 2021.
  123. (EN) At least 54 killed as truck carrying migrants crashes in Mexico, in www.aljazeera.com. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  124. (IT) Esplode bombola a Ravanusa e crolla palazzina: 8 dispersi, anche bambini. Il sindaco: “Un disastro”, in Fanpage. URL consultadu su 17 nadale 2021.
  125. (IT) Esplosione Ravanusa, individuati i corpi di Calogero e Giuseppe Carmina tra le macerie, in Fanpage. URL consultadu su 17 nadale 2021.
  126. (EN) New Caledonian independence leaders challenge France over final referendum date, in The Strategist, 22 santugaine 2021. URL consultadu su 19 nadale 2021.
  127. (FR) Haut-Commissariat de la République en Nouvelle-Calédonie, Référendum 2021 - Résultats définitifs proclamés offiellement par la Commission de contrôle le 13 déc (PDF), 13 nadale 2021.
  128. (IT) Almeno sessantadue persone sono morte nell'esplosione di un camion ad Haiti, in rainews. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  129. (IT) Aereo precipita a Santo Domingo: 9 morti, tra loro il produttore Flow La Movie, la moglie e il figlio, in Fanpage. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  130. (ES) En fotos: los devastadores efectos del tifón Rai, que dejó al menos 375 muertos en Filipinas, in BBC News Mundo. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  131. (ES) Qué significa la victoria de Boric en Chile para la izquierda en América Latina (y por qué aún no se habla de una nueva "marea rosa"), in BBC News Mundo. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  132. (EN) Hong Kong's Delayed Legislative Elections Set for December, in www.voanews.com. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  133. (IT) Rinviate le elezioni generali in Libia. Il Paese a rischio caos - Vatican News, in www.vaticannews.va, 23 nadale 2021. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.
  134. (EN) The Launch - Webb/NASA, in jwst.nasa.gov. URL consultadu su 1º ghennàrgiu 2022.

Wikimedaglia
Wikimedaglia
Custu est unu de sos artìculos de su mese, est a nàrrere unu de sos mègius artìculos creados e postos in sa pàgina printzipale dae sa comunidade, chi l'at isseberadu pro su mese de ghennàrgiu de su 2022

Candidados pro sos meses benidores

Totu sos artìculos de su mese